Irak İslam Ordusu

Irak İslam Ordusu
Tarih(ler)	2003-2014
Lider(ler)	İsmail Cuburi Muhammed Abid Luhaibi Ahmed el-Dabash
Etkin bölgeler	Sünni Üçgeni Bağdat Kemerleri
İdeoloji	Sünni İslamcılık Cihatçılık Dinî milliyetçilik Antiemperyalizm Antisiyonizm
Büyüklük	10.400 (2007)
Müttefikler	Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi Nakşibendi Ordusu Özgür Irak Ordusu Irak Haması 1920 Devrim Tugayları Mücahit Ordusu Ensar el-Sünnet Irak el-Kaidesi (2005) Irak İslami Direniş Ordusu
Rakip(ler)	Irak Amerika Birleşik Devletleri İran Irak ve Şam İslam Devleti Irak el-Kaidesi (2007) İsrail
Çatışma(lar)	Irak Savaşı ve Irak Direnişi

Irak İslam Ordusu (Arapça: الجيش الإسلامي في العراق, romanlaştırılmış: el-Jaysh al-Islāmi fī'l-`irāq), Irak Savaşı'nın ardından Irak'ta kurulan bir dizi yeraltı İslamcı militan (veya mücahit) örgütünden biriydi. Irak İslam Ordusu, Irak'ta Koalisyon güçlerine karşı asimetrik bir askerî isyana öncülük eden en büyük, sofistike ve en etkili Sünni isyancı gruplardan biri olarak görülüyordu. Grup, Amerika Birleşik Devletleri ve Irak askerlerine yönelik kaçırılma ve saldırı olaylarını gösteren tüyler ürpertici videolarıyla tanınmıştır.

İslami bir unvan taşımasına rağmen grup, Sünni İslamcılığı Irak milliyetçiliğiyle birleştiriyor ve Haşimi'nin ABD hükûmetiyle yakın ilişkilerine rağmen Irak'ın Sünni başkan yardımcısı Tarık el-Haşimi (2012'de ölüm cezasına çarptırıldı) tarafından "direniş" olarak etiketlenmişti.

Amerikan kuvvetlerinin 2011 sonlarında Irak'tan çekilmesinin ardından Irak İslam Ordusu terhis olmuştur ve Sünni Halk Hareketi'ni kurarak siyasi aktivizme yönelmiştir. Grubun silahlı muhalefetten aktivizme yönelmesi, Irak İslam Ordusu'nun daha önce müttefik olduğu Mücahit Ordusu gibi gruplar da dahil olmak üzere diğer militan gruplar tarafından eleştirilmiştir.

Ancak 2014 yılının başında grup, Anbar ve Kuzey Irak'ta devam eden hükûmet karşıtı şiddet olaylarında aktif rol almıştır. Grup öncelikle Diyala ve Selahaddin Valiliklerinde faaliyet gösteriyordu. Savaşçılarının çoğu Irak devletine karşı savaşmaktan vazgeçmişti, ancak bazıları Irak ve Şam İslam Devleti'ne katılmıştır. Irak İslam Ordusu 2014'ün sonlarından bu yana herhangi bir saldırıyı üstlenmemiştir.

Grup, 9 Nisan 2024'te "Cihada Gelin" (حي على الجهاد) başlıklı bir video yayınlamıştır. Bir saat süren bu video, grubun katıldığı etkinliklerin geçmişini gösteriyor ve grubun geri döneceğine tanıklık ediyor. Ayrıca grup, İran hükûmetine ve IŞİD'e karşı muhalefetini yeniden duyurmuştur. Ayrıca Sünni Iraklıların da gruba katılması çağrısında bulunuyorlar.

Kökenleri ve İdeolojileri

Irak İslam Ordusunun ortaya çıkışıyla ilgili kesin ayrıntılar belirsiz olsa da genel olarak grubun 2003 yazının sonlarında Koalisyon güçleriyle savaşmak ve Irak'tan sürmek için kurulduğu varsayılıyor. Saddam Hüseyin'in ordusunun Ramadi, Felluce, Tikrit ve Bakuba gibi Sünni kalelerinden eski subayları, dağılmış Özel Cumhuriyet Muhafızları, Fedayin Saddam ve Irak İstihbarat Servisi'nden yetenekli eski askerlerdi ve Irak'ta İslam Ordusu'nu kurmuşlar ve katılmışlardır.

Irak İslam Ordusu ilk kurulduğunda adam kaçırmayı hedeflerine ulaşmak için bir araç olarak kullanmıştır. Grup ayrıca, böyle bir saldırı yapmamasına rağmen Ocak 2005 seçimlerini hedef almakla tehdit etmiştir. Günümüzün çoğu örgütün aksine, Irak İslam Ordusunun Selefi eğilimleri yoktur, ana odak noktası ve hedefi yabancı birliklerin Irak'tan sürülmesidir. Grubun lideri İsmail Jubouri ile Kasım 2004'te Washington Post'ta yapılan bir röportajda, Irak İslam Ordusunun ağırlıklı olarak yabancı birlikleri Irak'tan çıkarmaya çalışan Iraklılardan (Sünniler, Şiiler, Kürtler ve Araplar) oluştuğu belirtilmişti. Jamestown Vakfı'nın yayınladığı Terörizm Monitörü, Jubouri'nin iddialarının bir kısmını doğruluyor. Mart 2005'te yayınlanan bir makalede, gözlemci, grubun öncelikle Sünnilerden ve küçük bir Şii cemaatinden oluştuğunu ve genel olarak "Irak milliyetçi eğilimlerine sahip kapsayıcı bir İslamcı örgüt" olduğunu söylemiştir.

Kasım 2006'da Al Jazeera'ya yapılan bir röportajda, sözcü İbrahim el-Şamary, Irak İslam Ordusunun kimleri yabancı birlikler olarak değerlendirdiğini detaylandırmıştır: "Irak'ta iki işgal var. İran, bir tarafta kontrol ettiği milisler aracılığıyla ve ulusal muhafızlar ve askerî güçlerle doğrudan ilişki içindedir. Sünnilerin öldürülmesine ve yok edilmesine neden olan istihbarat servisleri bir de Irak halkını yok eden Amerikan işgali var."

Grup, İslami Direniş Hareketi ve Irak İslami Direniş Cephesi gibi ihvan kökenli olduğu bilinen diğer gruplarla birçok ortak açıklama yayınlamıştır. Bu ortak açıklamalardan birinde altı grup (Irak İslam Ordusu da dahil) Iraklıları Ekim 2005 anayasası referandumuna karşı oy kullanarak katılmaya çağırmıştır. (Bu, oylamaya katılmanın, karşı oy kullansanız bile, İslam'ın temel esaslarından taviz vermek anlamına geldiğini söyleyen Irak el-Kaidesi ile bariz bir tezat oluşturuyordu.)

Irak'ta Mescid-i Aksa'nın yıkılacağı iddiası söylentileri yayıldığında, Nisan 2005'te Irak İslam Ordusu, "El Aksa Destek Bölümü"nün kurulduğunu duyurmuştur. Bu grup İsrail'e karşı silahlı mücadelede Filistin'e destek verecekti. El Aksa Destek Birimi'nin mevcut durumunun bilinmemesi, insanların açıklamanın sadece retorik olduğuna inanmasına neden olmuştur.

Grup, Özgür Suriye Ordusu'na (ÖSO) ve onun Suriye hükûmetine ve Hizbullah gibi müttefik Şii paramiliter gruplara karşı mücadelesine destek vermiştir. Haziran 2013'te Irak İslam Ordusu, ÖSO'ya mücadele yöntemleri konusunda tavsiyelerde bulunan bir bildiri yayınlamıştır.

Yabancı Rehineleri

Grup, zarar görmeden serbest bırakılan aşağıdaki kişilerin kaçırılmasından sorumluydu:

• Feridun Cihani; İran Konsolosu.
• Georges Malbrunot (41) ve Christian Chesnot (37); Fransız gazeteciler
• Mervan İbrahim el-Kassar ve Muhammed Cevdet Hüseyin; Lübnanlı elektrik işçileri
• Angelo dela Cruz; Filipinli kamyon şoförü
• Rosidah Anom ve Rafikan Binti Amin; kadın Endonezya vatandaşları
• Irak İslam Ordusunun ayrıca aşağıdaki yabancıların infazından da sorumlu olduğuna inanılıyor:
• Enzo Baldoni; İtalyan gazeteci 26 Ağustos 2004'te veya buna yakın bir tarihte öldürülmüştür
• Raja Azad (49), mühendis ve şoförü Sajad Naeem (29); Irak'ta Kuveyt merkezli bir firma için çalışan Pakistan vatandaşları 28 Temmuz 2004'te veya buna yakın bir tarihte öldürülmüşlerdir
• Dalibor Lazarevski, Dragan Marković ve Zoran Naskovski; Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Soufan Engineering için ABD ordusu ve özel yüklenicileri için sözleşmeler ve alt sözleşmeler üzerinde çalışan Makedonya Cumhuriyeti vatandaşları. Üçü Ağustos 2004'te ele geçirilmişti ve Makedon hükûmeti bunların infazını 21 Ekim 2004'e kadar onaylamıştır; İki kafa kesme olayını gösteren videoların alındığı 17 Ekim 2004'te Al Jazeera TV'de duyurulmuştur, ancak yayınlanmamıştır.
• Ronald Schulz; Amerikalı sözleşmeli elektrikçi, 8 Aralık 2005 civarında öldürülmüştür

Diğer Aktiviteler

22 Kasım 2003'te Irak İslam Ordusu, Bağdat Uluslararası Havalimanı'ndan kalkan DHL Airbus A300 uçağına omuzdan atılan karadan havaya füze saldırısını organize etmiştir ve videoya kaydetmiştir.

Irak İslam Ordusu, 1 Eylül 2004'te Irak Ulusal Kongresi lideri Iraklı siyasetçi Ahmed Çelebi'ye karşı düzenlenen ve korumalarından ikisinin öldürüldüğü, ikisinin yaralandığı ve ikisinin kaybolduğu suikast girişiminin sorumluluğunu üstlenmiştir (Çelebi'nin korumalarından birini yakalayıp diğerini infaz ettiğini itiraf etmiştir), olayda Çelebi yara almadan kurtulmuştur.

24 Mart 2005'te Irak İslam Ordusu, Ramadi'deki bir şehir girişindeki kontrol noktasında patlayan araç kaynaklı el yapımı patlayıcının sorumluluğunu üstlenmiştir. Saldırıda 2 ABD Deniz Piyadesi, 11 Irak polis komandosu ölmüştür ve 3 Iraklı sivil yaralanmıştır.

22 Nisan 2005'te Irak İslam Ordusu, üyelerinin, helikopterinin düşürülmesinden sonra hayatta kalan Bulgar sivil müteahhit Lyubomir Kostov'u infaz ederken çekilmiş bir videosunu yayınlamıştır. Ayağa kalkmasına yardım edilerek ardından 27 mermiyle vurulmuştur. Grup ayrıca Irak'ta ticari bir uçağı düşürdüğünü iddia etse de yetkililer kazanın sisten kaynaklandığını iddia ediyor (Kazada 34 kişi ölmüştür).

2006'da keskin nişancıların Koalisyon güçlerini öldürdüğü videolar yayınlanmıştır. Irak İslam Ordusu keskin nişancısının iddia edilen adı "Juba"dır. Bu keskin nişancı videoları, propaganda, adam toplama kampanyası ve Koalisyon güçlerine karşı psikolojik savaş yürütme aracı olarak Irak vatandaşlarına CD'ler halinde ücretsiz olarak dağıtılmıştır. İslam Ordusu'nun ABD liderliğindeki Koalisyon güçlerine yönelik saldırılarının videoları, şu anda Irak'ta yasak olan Al-Zawraa TV kanalında yayınlanmıştır.

2011 yılı itibarıyla grubun içeriği Cihat Medya Taburu (İngilizce altyazılı) ve Irak'taki İslam Ordusu Medya Bölümü (Arapça altyazılı) tarafından çevrimiçi olarak dağıtılıyordu. Bu gruplar el-Kaide'den ve bağlantılı As-Sahab, Ensar el-Mücahidin ve el-Fida İslami Ağı gruplarından ve aynı zamanda Küresel İslami Medya Cephesi, İslami Medya Merkezi ve İslami Cihat Ordusu medya merkezinden ayrı olarak kabul edilmiştir.

Ancak 2014'ün başında grup, Anbar ve Kuzey Irak'taki hükûmet karşıtı şiddet olaylarında ve Irak'taki savaşın patlak vermesinden sonra (2013-17) aktif olarak yer almıştır. Savaşçılarının çoğu Irak devletine karşı savaşmaktan vazgeçmişti, ancak bazıları Irak ve Şam İslam Devleti'ne katılmıştır. Irak İslam Ordusu 2014'ün sonlarından bu yana herhangi bir saldırıyı üstlenmemiştir.

Irak el-Kaidesi ile Savaşı

2007'nin başlarında Irak İslam Ordusu, Irak el-Kaidesi'ne karşı silahlı bir çatışmaya girmiştir. Haziran ayında bu, iki rakip grup arasında ateşkesle sonuçlanmıştır. Irak İslam Ordusunun "En önemli şey, Amerikalılarla savaşmanın ortak görevimiz olmasıdır" dediği aktarılmıştı; yine de gruplar hiçbir zaman el-Kaide'nin felsefesini benimsemediler ve el-Kaide liderliğindeki Irak İslam Devleti'ne imza atmayı reddetmişlerdir.

Irak kaynaklarına göre, Irak İslam Ordusu savaşçıları, Ekim ve Kasım 2007'de Samarra civarında el-Kaide'ye bağlı silahlı adamlarla en az iki kez savaşmıştır; bu, bu yılın başlarında sağlanan ateşkesin çöktüğünün olası bir göstergesi (ancak koalisyon yetkilileri daha sonra bir açıklama yayınladılar). ikinci operasyonu Irak İslam Ordusu savaşçılarının değil, Irak polislerinin ve koalisyon birliklerinin gerçekleştirdiğini söylemiştir. Dahası, Irak İslam Ordusu ABD ordusuyla güçlerini birleştirdiğini inkâr etse de birçok haber kaynağı, Bağdat ve çevresindeki birçok Irak İslam Ordusu komutanının Irak'ta el-Kaide'ye karşı koymak için artık ABD liderliğindeki koalisyonla birlikte çalıştığını bildirmiştir.