Hepatit C virüsü
| Hepatit C virüsü | |
|---|---|
| Sınıflandırma | |
| UVTK sınıflandırması | |
| Familya | Hepacivirus C |
Hepatit C virüsü (HCV),[1] Flaviviridae ailesinden küçük (55-65 nm boyutunda), zarflı, pozitif anlamlı, tek sarmallı bir RNA virüsüdür. Hepatit C virüsü, hepatit C'nin ve insanlarda karaciğer kanseri (hepatoselüler karsinom, kısaltılmış HCC) ve lenfomalar gibi bazı kanserlerin nedenidir.[2][3]
Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Hepatit C virüsü, Flaviviridae familyasının bir üyesi olan Hepacivirus cinsine dahildir. 2011 yılına kadar bu cinsin tek üyesi olarak kabul ediliyordu. Ancak bu cinsin yeni bir üyesi köpeklerde keşfedilmiştir: canine hepacivirus olarak adlandırılmıştır.[4] Bu cinste ayrıca atları enfekte eden en az bir virüs daha vardır.[5] Yarasalarda ve kemirgenlerde de bu cinsteki birkaç ek virüs tanımlanmıştır.[6][7]
Epidemiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Hepatit C virüsü ağırlıklı olarak kan yoluyla bulaşan bir virüstür. Cinsel veya dikey bulaşma riski çok düşüktür.[8] Bu yayılma şekli nedeniyle risk altındaki kilit gruplar intravenöz uyuşturucu kullanıcıları, kan ürünleri alıcıları ve hemodiyaliz hastalarıdır. Klinikte hijyen ve sterilizasyon uygulamaları doğru bir şekilde takip edilmediğinde, HCV'nin bulaşması için ortam da hastane içi (hastane kaynaklı) bulaşmadır.[9] Sünnet, genital mutilasyon, ritüel kazıma, geleneksel dövme ve akupunktur dahil olmak üzere bir dizi kültürel veya ritüel uygulama, HCV için potansiyel yayılma biçimi olarak gösterilmiştir.[8] Ayrıca, insanlarda HCV'nin son derece uzun süreli kalıcılığı göz önüne alındığında, ısıran böcekler yoluyla çok düşük ve tespit edilemeyen mekanik bulaşma oranlarının bile, insanların çok sayıda böcek ısırığı aldığı tropik bölgelerde endemik enfeksiyonu sürdürmek için yeterli olabileceği öne sürülmüştür.[10]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kan yoluyla bulaşan hastalık
- kanser virüsü
- NS5A inhibitörlerinin keşfi ve geliştirilmesi
- HCV IRES
- Hepatit C virüsü kök halkası VII
- Hepatit C virüsü 3'X elemanı
- Hepatit C virüsü (HCV) cis etkili replikasyon elemanı (CRE)
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Genus: Hepacivirus". International Committee on Taxonomy of Viruses. July 2018. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ferri (2015). "HCV syndrome: A constellation of organ- and non-organ specific autoimmune disorders, B-cell non-Hodgkin's lymphoma, and cancer". World Journal of Hepatology. 7 (3): 327-43. doi:10.4254/wjh.v7.i3.327. ISSN 1948-5182. PMC 4381161 $2. PMID 25848462.
- ^ "Mechanisms of HCV-induced liver cancer: what did we learn from in vitro and animal studies?". Cancer Lett. 345 (2): 210-5. 2014. doi:10.1016/j.canlet.2013.06.028. PMC 3844040 $2. PMID 23871966.
- ^ "Characterization of a canine homolog of hepatitis C virus". Proc Natl Acad Sci U S A. 108 (28): 11608-13. 2011. doi:10.1073/pnas.1101794108. PMC 3136326 $2. PMID 21610165.
- ^ "Serology-enabled discovery of genetically diverse hepaciviruses in a new host". J. Virol. 86 (11): 6171-8. June 2012. doi:10.1128/JVI.00250-12. PMC 3372197 $2. PMID 22491452.
- ^ "Bats are a major natural reservoir for hepaciviruses and pegiviruses". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 110 (20): 8194-9. May 2013. doi:10.1073/pnas.1303037110. PMC 3657805 $2. PMID 23610427.
- ^ "Identification of rodent homologs of hepatitis C virus and pegiviruses". mBio. 4 (2): e00216-13. 2013. doi:10.1128/mBio.00216-13. PMC 3622934 $2. PMID 23572554.
- ^ a b Shepard (Sep 2005). "Global epidemiology of hepatitis C virus infection". Lancet Infect Dis. 5 (9): 558-67. doi:10.1016/S1473-3099(05)70216-4. PMID 16122679. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ Alter (Nov 2011). "HCV routes of transmission: what goes around comes around". Semin Liver Dis. 31 (4): 340-6. doi:10.1055/s-0031-1297923. PMID 22189974.
- ^ Pybus (Jul 2007). "Investigating the endemic transmission of the hepatitis C virus". Int J Parasitol. 37 (8–9): 839-49. doi:10.1016/j.ijpara.2007.04.009. PMID 17521655.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- HCV altı genotipi hakkında akademik makaleler 11 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Los Alamos Ulusal Laboratuvarında HCV Dizisi ve İmmünoloji Veritabanları 1 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Virüs Patojen Veritabanı ve Analiz Kaynağı (ViPR): Flaviviridae 19 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
