Gold Coast
Gold Coast, Queensland | |
---|---|
Yerel İdare Bölgesi ve Şehir | |
Gold Coast'un Avustralya'daki konumu | |
Ülke | Avustralya |
Eyalet | Queensland |
Yerel İdare Bölgesi (Local Government Area) | Gold Coast Şehri |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1402 km² |
Rakım | 11 m |
Nüfus (2010 Tahmini)[1] | |
• Toplam | 591.473 |
• Yoğunluk | 972/km² |
Zaman dilimi | UTC+10.00 (AEST) |
• Yaz (YSU) | UTC+11.00 (AEDT) |
Resmî site http://www.goldcoastcity.com.au/ |
Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya Türkçe dilbilgisi ve kuralları doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Gold Coast, Avustralya'nın Queensland eyaletinin güneydoğusunda Pasifik sahillerinde bulunan deniz kıyısında 40 km'den daha fazla uzanan ve diğer şehirleşmiş sahil bölgeleriyle birleşen bir idari yerleşim bölgesidir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaptan James Cook Avustralya adası etrafında araştırmalar yaptığı "HM Bark Endeavour" gemisiyle bu sahiller önünden 16 Mayıs 1770'te geçmiștir. Yeni Güney Galler kolonisinden kuzeyde bulunan Pasifik sahillerinde araştırmalar yapıp onların haritalarını yapmakla görevli olarak ayrılan Kaptan Matthew Flinders 1802'de bu sahiller önünden geçmiştir. "Moreton Bay" adlı sürgün suçluları tutuklandıkları ceza kolonisi yerleşkesinden kaçıp bu bölgede saklanmışlardır. Bundan sonra 1812'ye kadar bu arazilere beyaz göçmenler gelmemişlerdir. 1823'te "John Oxley" adlı bir kişi araștırma yapmak hedefiyle "Mermaid (Denizkızı)" adlı bir gemiyle gelip bu sahile çıkmış ve çıktığı mevkiye gemisinin adına atıfla "Mermeid Bay" adini vermistir. 19. yuzyilin ortalarında deniz kiyisına paralel olan daglarda bulunan büyük kırmızı sedir ağaçlarını kesmek; kesilen ağac govdelerini sahil kiyisina nakletmek ve burada bunlardan kereste üretmek maksadıyla birçok beyaz keresteci bu bölgeye gelip yerleşmeye başladılar. Bu sanayinin merkezi olarak, sindi Gold Coast'un bir varoşu olan "Nerang" seçilmişti ve bu arazi bu nedenle parsellenip dağıtıldı. 1875'te ise şehrin şimdi merkezinde bulunan "Southport" yukarı sınıf Brisbane sakinleri için bir yazlık tatil merkezi kurulmak hedefiyle parsellendi.
Bu bölgeye 1925'te "James Cavell "Surfers Paradise Oteli" adlı bir tatil merkezi kurdu ve bu otel etrafında diğer oteller ve tatil merkezleri kurulmaya başlanarak bu mevki birden büyümeye başladı. Bu otel sonra "Hard Rock Cafe" ve "Paradise Towers" tatil merkezi apartmanları kompleksine dönüştü. Turizm endüstrisi bu bölgeyi çok çekici bir turist merkezi haline getirirken bu mevkide devamlı oturan nüfus da gittikçe artmaya başladı. 1940'lı yıllarda burada iş yapan emlakçılar ve inşaatçıların propagandası ile ve gazetecilerin desteği ile bu tatil yerleşim birimlerine birlikte "Gold Coast (Altın Sahil)" ismi verilip bu isim kullanılmaya başlandı. Bu ismin ne zaman ortaya çıktığı hakkında tartışmalar vardır. Fakat 1956'da o zaman "Southport" ile "Coolangatta" arasından bulunan yerel idare bölgesine resmen "Gold Coast Șehri" adı verildi. Fakat bu yerel bölgenin arazisi hiçbir zaman şehirleşmiş coğrafi yerleşkenin arazisi ile aynen çakışmadı. 1970'lı yıllarda inşaatçılar ve emlakçılar Queensland eyaletinin idaresine ve politikasına çok hakim olmuşlardı. Bundan sonra "Gold Coast Șehri" yerel idare bölgesinde büyük yatırımlar yapılmaya başlandı. Narang Nehri'nin etrafındaki bataklıklar kurutuldu; insan yapısı kanallar ve yapay adalardan oluşan ve yüksek gelirlilere hitap eden büyük evlerle dolu semtler kuruldu. Daha sonra özellikle ince sahil şeridi üzerine şimdi "Surfers Paradise" semti olarak bilinen alanda çok katlı yüksek gökdelen tipli tatil daireleri ve ikametgâhlardan oluşan binalar yapıldı. 1981'de güneyde Coolangatta Havaalanı açıldı.
2007 yılında Gold Coast City'nin nüfusu Avustralya'nın eski sanayi merkezlerinde olan Newcastle, Yeni Güney Galler şehrinin nüfusunu aşıp Avutralya'nın eyalet başşehri olmayan en büyük nüfuslu şehri oldu ve tüm ülkede 6. büyük nüfuslu şehir oldu.[2]
Coğrafi konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Gold Coast City Queensland eyaletinin güneydoğu köşesinde ve eyalet başkenti olan Brisbane'nin güneyinde konumlanmıştır. Brisbane metropoliten bölgesinde bir Brisbane varoşu olan "Logan City"'den "Albert Nehri" adlı bir akarsu ile ayrılmıştır. Queensland kuzeyde Pasifik kıyısında bulunan Beenleigh ve Russel Adası'ndan güneyde Yeni Güney Galler eyalet sınırına kadar sahilde 56 km uzunluktadır. Doğusunda Pasifik Okyanusu; batısında ise "Great Dividing Range" sıradağlarının eteklerinde bulunan ve tabii güzelliği nedeniyle doğal Dünya Mirası listesi olarak listelenmiş "Lamington Milli Parkı" bulunur.
Gold Coast City'nin en güney noktası Yeni Güney Galler sınırında olup Coolangatta kasabasındadır ve sahilde "Point Danger Burnu" ile buradaki denizfeneridir. Queenland eyaletinde bulunan Coolangantta Yeni Güney Galler'de bulunan Tweed Head ile sınır komşusudur. Bu nokta Queenland eyaletinin ana karadaki arazisinin en doğu noktası da olmaktadır.
Coolangatta'dan kuzeye doğru 40 km. sahilde birbirine bağlı deniz ve "surfing" için elverişli plajlar ve bu plajlar arkasında bulunan tatil beldeleri uzanıp gitmekte ve Gold Coast'in "Main Beach" varoş semtine erişmektedir. Bu semtin kuzeyinde "Southport" ve "Surfers Paradise" semtleri Gold Coast şehrinin ticari merkezlerini oluşturmaktadırlar. Bu merkezde Nerang Nehri önemli bir akarsudur. Sahil şeridi üzerinde bir kumsal şeritten doğuya doğru yüksekçe araziye varılıncaya kadar bulunan arazi bu nehrin suları ile dolu eskiden ıslak bataklık bir bölge idi. Gold Coast City merkez semtleri bu bataklık arazisinin kurutulması ve kurutma için nehir ve doğal bataklık kanalları yerine inşa edilen insan yapısı kanallardan ortaya çıkartılmıştır. Gold Coast City'nin bu merkezinin yapılması için Venedik'te bulunan şehir kanalları uzunluğundan 9 defa daha uzun şehir kanalları kurulmuştur. Bu yeni yapılan kanallı yerleşkenin kanal kenarlarındaki yapay ada şekildeki arazi üzerinde çok zengin kitleye hitap eden lüks kanal kenarı evleri kurulmuştur. Bu kanallar ile deniz arasından bulunan dar, eskiden kumul olan şerit üzerinde ise yüksek katlı apartmanlar kurulmuştur. Bunlara arasında bulunan 80 katli 323 metre yükseklikteki "Q1 Kulesi" 2010'a kadar dünyanın en yüksek özel ikametgâh olarak kullanılan binası olarak rekor kırmıştı.
Gold Coast City içinde önemli semt ve varoşların isimleri şunlardır: "Broadbeach", "Burleigh Heads", "Coolangatta, "Currumbin, "Greenmount, "Palm Beach", "Kirra", "Main Beach", "Miami", "Nobby Beach", "Parkwood", "Southport", "Surfers Paradise".
Gold Coast City'nin batısında "Lamington Milli Parkı" bulunmaktadır. Bu doğal park "Gold Coast hinterland" adı da verilen "Great Dividing Range" adı verilen sıradağlar birçok eski volkanik kraterler bulunmaktadır ve üzerleri yer yer tropik çengel tipi ormanlarla kaplıdır. Bu dağlık ve ormanlık bölge "Queenland Islak Tropik Arazileri (Wet Tropics of Queensland)" adı altında 1988'den itibaren UNESCO tarafından Dünya Mirası listesi listesine alınmıştır.[3]
Bu doğa parkı Gold Coast'ta gelen yazlık tatil turistlerine denizden başka dağlık ve doğa içinde tatil yapmalarını sağlamaktadır. Bu park günlük tatile gelenler ve uzun trekking tatili yapanlar için popüler ziyaret yerleridir.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Gold Coast'ta bir ıslak subtropik iklim (Koppen iklim sınıflandırması Cfa) bulunur. Kışlar ılık ve yazlar sıcak ve nemli geçer. "Kış"ın en yüksek ortalama ısı 20-21°C ve en düşük ortalama ısı 11-12°C. Yazın ise en yüksek ortalama sıcaklık 27-28°C ve en düşük 22°C olur. Gold Coast ve civarındaki sahillerde yıllık ısı "kışın" 21 °C ile "yazın" 27 °C arasında değiştiği için Gold Coast için ısıya göre yaz-kış ayrımı yapmak pek uygun değildir; mevsimlik ayrımın kuru mevsim (ilkbahar) ile yaş mevsim (yaz) olarak yapılması daha uygundur. Şehirde çok kere yıldırımlı gökgürültülü elektrik fırtınalar ve ağır yağışlar şeklinde çok yağışlı yazlar vardır; kışlar ise çok güzel güneşli, sıcak ve nispeten kuru geçmektedir. Gold Coast'ta yıl içinde ortalama olarak 300 gün güneşli geçmekte ve toplam yıllık yağış 1218,2 mm olmaktadır. Bu çok güzel ve çekici kış havası dolayısıyla şehir ve civarındaki Pasifik sahili "Güneş Işığı Sahili" olarak anılmaktadır.
Demografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gold Coast, Queensland elli yıl içinde küçük bir yazlık plaj iken Avustralya'nın altıncı büyük şehri olmuştur.
İdari bölge olan "Gold Coast Şehri" nüfusu (2010 tahmini ile) 591,473 kişidir; ama şehirleşmiş alan nüfusu çok daha fazladır ve halen çok hızla büyümektedir. Şehir sınırları içindeki nüfusa göre Gold Coast Şehri Avutralya'da 6. sırada gelmekte ve bir eyalet başkenti olmayan en büyük nüfuslu şehir olmaktadır. Gold Coast metropoliten bölgesi ise güneyde Queensland eyalet sınırlarını aşmakta ve Yeni Güney Galler eyaletinin büyük bir şehirleşmiş metropoliten bölgesi olan Tweed ile birleşmiş durumdadır. Diğer taraftan kuzeyde Queensland eyaleti başşehri olan Brisbane'in metropoliten varoşları ile birleşmektedir. Böylece Gold Coast'un içinde bulunduğu büyük metropoliten bölgede 3 milyonu geçen bir nüfus bulunmaktadır.[4]
Güneydoğu Queenland'ın büyüme koridoru içinde bulunan şehrin %3,4 olan nüfus büyüme hızı, Avustralya'da ortalama yerleşke büyüme hızı olan %1,2'ye kıyasla günümüzde yerel büyüme hızı en yüksek olan Avustralya şehri olarak belgelenmiştir.[5]
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gold Coast'un "Gayrisafi Bölge Hasılası" 2001'de 9,7 milyar Avustralya Doları iken 2008'de %61 daha yükselerek 15,6 milyar Avustralya dolarına erişmiştir.[6]
Gold Coast ekonomisinin bu büyük hızla büyümesine baş neden turizmdir. Yıllık turizm ziyaretçilerinin sayısının yaklaşık 10 milyon kişiye ulaştığı tahmin edilmektedir.[7]
Turizmin yanında Gold Coast ekonomisi inşaat, sanayi ve perakende ticaret sektörlerinde de büyük gelişmeler göstermiştir. Şehrin ekonomisi gittikçe yaygın sanayi sektörlerinin katkısını almaktadır. Bu yeni ve gelişen sanayi sektörleri arasında deniz vasıtaları; eğitim hizmetleri; enformasyon komünikasyon ve teknoloji sektörü; besin sanayii; turizm yan sanayileri; spor hizmetleri ve yaratıcı güzel sanatlar başta geldiği bildirilmektedir. Buna rağmen, eldeki istatistiklere göre, Gold Coast Şehri'nin %5,6 olan işsizlik haddi milli işsizlik haddi olan %5,9'un altında olmakla beraber fazla da değişik değildir.[8]
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Gold Coast - Plaj ve sahil apartmanları
-
Gold Coast - havadan Mermaid Waters (solda) ve Broadbeach Waters semtleri
-
Gold Coast - Q1 kulesinden merkez panoraması
-
Gold Coast - Chevron Adası semti
-
Gold Coast - Q1 kulesinden şehir kanalları
-
Gold Coast - Surfers' Paradise Plajı girişi
-
Gold Coast - Queensland ve Yeni Güney Galler eyaletleri sınırı
-
Gold Coast - Q! kulesinde gece manzarası
-
Gold Coast Konferans ve Sergi Merkezi
-
Gold Coast - Q1 Kulesi
-
Gold Coast - Bond Üniversitesi
-
Gold Coast - Chevron Renaissance Kuleleri
-
Gold Coast - Point Danger Deniz Feneri
Kardeş şehir
[değiştir | kaynağı değiştir]Goldcoast şehrinin şu yabancı şehirlerle resmi kardeş şehir bağlantıları bulunur:[9]
- Beihai, Çin
- Korfu, Yunanistan
- Medellin, Kolombiya
- Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri
- Fort Lauderdale, Amerika Birleşik Devletleri
- Horowhenua, Yeni Zelanda
- Kanagawa, Japonya
- Netanya, İsrail
- Nouméa, Fransa
- Tainan, Tayvan
- Taipei, Tayvan
- Takasu, Hokkaido, Japonya
- Ulan Batur, Moğolistan
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ Gold Coast altıncı büyük şehir|yayımcı=Courier Mail|tarih=11 Kasım 2007[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "UNESCO World Heritage Centre, Central Eastern Rainforest Reserves". 17 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ [1] 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2009 Yerel idare birimlerinin öncel nüfus araştırmaları sonuçları
- ^ Avustralya İstatistik Bürosu, Haziran 2008 Cat No. 3218.0 – "Population estimates by Statistical Local Area 2001–2008"
- ^ Milli Ekonomik ve Sanayi Araştırma Enstitüsü (National Institute of Economic and Industry Research NIEIR), Kasım 2007
- ^ Avustralya Turizm Araştırma Kurumu Yerli ve Yabancı Uluslararası Ziyaretçiler Anketleri
- ^ ABS Bölgesel İş Gücü Anketi Şubat 2009
- ^ "BusinessGC Council Website". 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gold Coast Sehir Konseyi websitesi10 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- TransLink – kamu tasiama – otobus, tren, feri8 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Salih ve plajlarda webcamler1 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Google Map uzerinde Gold Coast 9 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.