Güneş Sistemi'nin en yüksek dağları listesi
Bu, Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağların bir listesidir. Liste, önemli dağların tespit edildiği tüm gök cisimlerini içermektedir. Bazı gök cisimleri için farklı ölçüm türlerinde farklı zirveler verilmiştir. Güneş sisteminin en yüksek dağı, muhtemelen Mars'taki 21,9 ila 26 km yüksekliğindeki büyük kalkan volkanı Olympus Mons'tur. Vesta asteroidi üzerindeki Rheasilvia'nın merkezi zirvesi de, zirveden tabana kadar 20 ila 25 km arasında tahmin edilen yüksekliğiyle en yüksek adaylardan biridir.
Liste
[değiştir | kaynağı değiştir]Yükseklikler tabandan zirveye kadar verilmiştir (fakat ortalama taban seviyesi için kesin bir tanım bulunmamaktadır). Deniz seviyesinden zirveye kadar olan yükseklikler yalnızca Dünya'da ve muhtemelen Titan'da mevcuttur.[1] Diğer gezegenlerde yeterli veri mevcutsa, eşpotansiyel yüzey veya referans elipsoid üzerindeki zirve yükseklikleri kullanılabilir, fakat bu genellikle mümkün olmamaktadır.
Dünya | En yüksek zirve(ler) | Yükseklik | yarıçapın %'si[a] | Başlangıcı | Notlar |
---|---|---|---|---|---|
Merkür | Caloris Montes | [2][3] | ≤ 3 km0,12 | çarpma[4] | Caloris çarpışıyla şekillendi |
Venüs | Skadi Mons | [5] | 6,4 km (takriben)0,11 | tektonik[6] | Radarca parlak yamaçları muhtemelen kurşun sülfit olan metalik Venüs karından dolayı vardır.[7] |
Maat Mons | [8] | 4,9 km (takriben)0,081 | volkanik[9] | Venüs'teki en yüksek volkan | |
Dünya | Mauna Kea ve Mauna Loa | [10] | 10,2 km0,16 | volkanik | Bunun 4,2 km'si su seviyesinin üstündedir |
Pico del Teide | [11] | 7,5 km0,12 | volkanik | Rises 3,7 km above sea level[11] | |
Denali | [12] | 5,3 ilâ 5,9 km0,093 | tektonik | Karada tabandan zirveye en yüksek dağ[13][b] | |
Everest Dağı | [14] | 3,6 ilâ 4,6 km0,072 | tektonik | Kuzey tarafında 4,6 km, güney tarafında 3,6 km.[c] | |
Ay | Mons Huygens | [15][16] | 5,5 km0,32 | çarpma | Imbrium çarpışıyla şekillendi |
Mons Hadley | [15][16] | 4,5 km0,26 | çarpma | Imbrium çarpışıyla şekillendi | |
Mons Rümker | [17] | 1,1 km0,063 | volkanik | Ay'daki en büyük volkanik yapı[17] | |
Mars | Olympus Mons | [18][19] | 21,9 km0,65 | volkanik | Kuzey yaylalarının 26 km üzerine yükselir,[20] 1000 km uzaktadır. |
Ascraeus Mons | [18] | 14,9 km0,44 | volkanik | Tharsis Montes'in en büyüğü | |
Elysium Mons | [18] | 12,6 km0,37 | volkanik | Elysium'daki en yüksek volkan | |
Arsia Mons | [18] | 11,7 km0,35 | volkanik | Zirve kalderası boydan boya 108 ilâ 138 km'dir[18] | |
Pavonis Mons | [18] | 8,4 km0,25 | volkanik | Zirve kalderası 4,8 km derinliğindedir[18] | |
Anseris Mons | [21] | 6,2 km0,18 | çarpma | Mars'ta Hellas çarpmasıyla meydana gelen volkanik olmayan en yüksek tepelerdendir. | |
Aeolis Mons ("Sivri Dağ") | [22][d] | 4,5 ilâ 5,5 km0,16 | çökelme[e] | Gale Krateri'ndeki çökelmelerinden meydana gelmiştir; MSL keşif aracı[26] oraya doğru yükselecektir | |
Vesta | Rheasilvia merkezî zirvesi | [27][28] | 22 km8,4 | çarpma | Ayrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız |
Ceres | Ahuna Mons | [29] | 4 km0,85 | belirsiz | Nispeten düz bölgede tecrit edilmeş dik yamaçlı doma |
İo | Boösaule Montes "South"[30] | [31] | 17,5 ilâ 18,2 km1,0 | tektonik | GB tarafında 15 km yüksekliğinde uçurumu vardır[32] |
İonian Mons doğu sırtı | [32][33] | 12,7 km (takriben)0,70 | tektonik | Eğilmiş çift sırt şeklindedir | |
Euboea Montes | [34] | 10,3 ilâ 13,4 km0,74 | tektonik | KB yamacı toprak kayması, 25.000 km³'lük bir enkaz apronu bıraktı.[35][f] | |
isimsiz (245° W, 30° S) | [36][37] | 2,5 km (takriben)0,14 | volkanik | Tipik olmayan konik şekli olan İo'nun birçok volkanının en yükseklerinden[37][g] | |
Mimas | Herschel merkezî zirve | [39] | 7 km (takriben)3.5 | çarpma | Ayrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız |
Dione | Janiculum Dorsa | [40] | 1,5 km0,27 | tektonik[h] | Etrafındaki kabuk takriben 0,3 km çökmüş |
Titan | Mithrim Montes | [42] | 2,0 km0,078 | tektonik (?) | Küresel çekilmeyle meydana gelmiş olabilir[42] |
Doom Mons | [43] | 1,45 km0,056 | buz-volkanik (?) | 1,7 km derinliğinde yıkıntı yeri olan Sotra Patera'ya komşu collapse feature[43] | |
İapetus | ekvator sırta | [44] | 20 km (takriben)2,7 | belirsiz[i] | Zirvelerin her biri ölçülmemiştir. |
Oberon | isimsiz ("limb mountain") | [39] | 11 km (takriben)1.4 | çarpma (?) | Voyager 2 buluşmasından kısa bir müddet sonra 6 km değeri söylendi[48] |
Plüton | Piccard Mons[j][49][50] | [51] | ~5,6 km0,47 | buz-volkanik (?) | ~220 km çapında[51] |
Wright Mons[j][49][50] | [49] | ~4,0 km0,34 | buz-volkanik (?) | ~160 km boyunda;[49] zirvedeki çukur ~56 km çapında[52] | |
Norgay Montes[j][53] | [54] | ≤ 3,5 km0,30 | tektonik[54] (?) | Su buzundan meydana gelir;[54] Tenzing Norgay'dan adını almıştır.[55] |
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki resimler tabandan tepeye yüksekliği azalan şekilde gösterilmiştir.
-
100.000 km'den Dawn tarafından görüntülenen Vesta'nın kratere Rheasilvia'nın merkezî zirve.
-
Viking 1'in 1978 yılında gördüğü şekliyle Mars Olympus Mons
-
İapetus'un ekvator sırtının Cassini görüntüsü
-
İo'nun en yüksek tepesi olan Boösaule Montes "Güney"'in Voyager 1 fotoğrafı
-
Ascraeus Mons (MOLA altimetre ile THEMIS IR, 3× dikey uzatması), Mars
-
İo'nun Euboea Montes'i (sol üst altta), Haemus Montes (sağ alt); kuzey soldadır
-
Mauna Kea (Mauna Loa'dan), Hawaii
-
Teide, Kanarya Adaları
-
Mimas'ın üzerindeki Herschel Krateri'nin fotoğrafı ve merkezî zirvesinin Cassini fotoğrafı
-
Venüs üzerindeki Maxwell Montes'deki Skadi Mons'un Magellan tarafından çekilen radar görüntüsü
-
Denali (McKinley Dağı), Alaska
-
Aeolis Mons ("Sivri Dağ"), Mars (Curiosity keşif aracından 6 Ağustos 2012'de çekilmiş resmi).[a]
-
Maat Mons, Venüs (radar resmi artı altimetre, 10× dikeyde mübalaga edilmiştir)
-
Apollo 15'in iniş yerine yakın çekilmiş (1971) Ay'daki Mons Hadley
-
Everest Dağı (Chomolungma/Sagarmāthā), Tibet/Nepal
-
Dawn'ın LAMO aletiyle çekilmiş Ceres'deki Ahuna Mons
-
Plüton'un muhtemel buz volkanı Wright Mons'ın merkezî çöküntüsü
-
New Horizons'un Plüton'daki sırla Norgay Montes'ten çektiği resim
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 100× zirve yüksekliğinin kardeş dünyanın yarıçapına oranı
- ^ Helman (2005)'te 20. sahifede: "McKinley Dağı'nın tabandan zirveye yüksekliği 5.500 m civarında olup tamamen su üstünde duran dağlanın en büyüğüdür"
- ^ Zirvesi deniz seviyesinin 8,8 km üzerinde olup okyanusun abisal ovasının 13 km üstü.
- ^ Curiosity'nin iniş perspektifinden bakıldığında takrîben 5,25 km yüksekliktedir.[23]
- ^ Yığının altındaki tortunun altında olabilir. Tortunun birikmesi krater suyla dolarken olmuşsa krater, erozyon süreci üstün gelmeden önce tamamen dolmuş da olabilir.[22] Fakat birikme, üç derece radyal eğimlerin ileri sürdürdüğü gibi katabatik rüzgârlarla olmuşsa erozyonun fonksiyonu, yığının büyümesini sınırlar.[24][25]
- ^ Güneş Sistemi'nin en büyüklerindendir.[35]
- ^ İo'nun pateraları, radyal lava akış desenleriyle çevrili olup topografik olarak yüksek bir yerde olduklarından dolayı kalkan volkanı olduklarını gösterir. Bu volkanların çoğunda arazi (İng. İngilizce: relief) 1 km'den az gösterir. Bazılarında bu daha çoktur; Ruwa Patera 2,5 ilâ 3 km kadar 300 km'lik genişliği üzerinde yükselir. Fakat yamaçları sadece bir derece eğimlidir.[38] A handful of Io's smaller shield volcanoes have steeper, conical profiles; the example listed is 60 km across and has slopes averaging 4° and reaching 6-7° approaching the small summit depression.[38]
- ^ Bâriz şekilde büzülmeyle meydana gelmiştir.[41]
- ^ Meydana geliş hipotezi, kabuğun tekrar düzenlenmesiyle beraber bağıl kilitlenme (İng. İngilizce: tidal locking) ile yassılaşmasını içerip[45][46] yörüngeden çıkıp düşen eski bir halkadan meydana geldiğini ileri sürer.[47]
- ^ a b c İsim, hâlen UAO tarafından tasdik edilmemiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hayes, A.G.; Birch, S.P.D.; Dietrich, W.E.; Howard, A.D.; Kirk, R.L.; Poggiali, V.; Mastrogiuseppe, M.; Michaelides, R.J.; Corlies, P.M.; Moore, J.M.; Malaska, M.J.; Mitchell, K.L.; Lorenz, R.D.; Wood, C.A. (2017). "Topographic Constraints on the Evolution and Connectivity of Titan's Lacustrine Basins". Geophysical Research Letters. 44 (23): 11,745-11,753. Bibcode:2017GeoRL..4411745H. doi:10.1002/2017GL075468 . hdl:11573/1560393 .
- ^ "Surface". MESSENGER web site. Johns Hopkins University/Applied Physics Lab. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ Oberst, J.; Preusker, F.; Phillips, R. J.; Watters, T. R.; Head, J. W.; Zuber, M. T.; Solomon, S. C. (2010). "The morphology of Mercury's Caloris basin as seen in MESSENGER stereo topographic models". Icarus. 209 (1). ss. 230-238. Bibcode:2010Icar..209..230O. doi:10.1016/j.icarus.2010.03.009. ISSN 0019-1035.
- ^ Fassett, C. I.; Head, J. W.; Blewett, D. T.; Chapman, C. R.; Dickson, J. L.; Murchie, S. L.; Solomon, S. C.; Watters, T. R. (2009). "Caloris impact basin: Exterior geomorphology, stratigraphy, morphometry, radial sculpture, and smooth plains deposits". Earth and Planetary Science Letters. 285 (3-4). ss. 297-308. Bibcode:2009E&PSL.285..297F. doi:10.1016/j.epsl.2009.05.022. ISSN 0012-821X.
- ^ Jones, Tom; Stofan, Ellen (2008). Planetology: Unlocking the secrets of the solar system. Washington, D.C.: National Geographic Society. s. 74. ISBN 978-1-4262-0121-9. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Keep, M.; Hansen, V. L. (1994). "Structural history of Maxwell Montes, Venus: Implications for Venusian mountain belt formation". Journal of Geophysical Research. 99 (E12). s. 26015. Bibcode:1994JGR....9926015K. doi:10.1029/94JE02636. ISSN 0148-0227.
- ^ Otten, Carolyn Jones (10 Şubat 2004). "'Heavy metal' snow on Venus is lead sulfide". Newsroom. Washington University in Saint Louis. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ "PIA00106: Venus - 3D Perspective View of Maat Mons". Planetary Photojournal. Jet Propulsion Lab. 1 Ağustos 1996. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ Robinson, C. A.; Thornhill, G. D.; Parfitt, E. A. (1 Ocak 1995). "Large-scale volcanic activity at Maat Mons: Can this explain fluctuations in atmospheric chemistry observed by Pioneer Venus?". Journal of Geophysical Research. 100 (E6). ss. 11755-11764. Bibcode:1995JGR...10011755R. doi:10.1029/95JE00147. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013.
- ^ "Mountains: Highest Points on Earth". National Geographic Society. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2012.
- ^ a b "Teide National Park". UNESCO World Heritage Site list. UNESCO. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
- ^ "NOVA Online: Surviving Denali, The Mission". NOVA web site. Public Broadcasting Corporation. 2000. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007.
- ^ Adam Helman (2005). The Finest Peaks: Prominence and Other Mountain Measures. Trafford Publishing. ISBN 978-1-4120-5995-4. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ Mount Everest (1:50.000 scale map), prepared under the direction of Bradford Washburn for the Boston Museum of Science, the Swiss Foundation for Alpine Research, and the National Geographic Society, 1991, ISBN 3-85515-105-9
- ^ a b Fred W. Price (1988). The Moon observer's handbook. Londra: Cambridge University Press. ISBN 0-521-33500-0.
- ^ a b Moore, Patrick (2001). On the Moon. Londra: Cassell & Co.
- ^ a b Wöhler, C.; Lena, R.; Pau, K. C. (16 Mart 2007), The Lunar Dome Complex Mons Rümker: Morphometry, Rheology, and Mode of Emplacement, League City, Texas: Dordrecht, D. Reidel Publishing Co, 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ağustos 2007
- ^ a b c d e f g Plescia, J. B. (2004). "Morphometric properties of Martian volcanoes". Journal of Geophysical Research. 109 (E3). Bibcode:2004JGRE..109.3003P. doi:10.1029/2002JE002031. ISSN 0148-0227.
- ^ Carr, M.H., 2006, The Surface of Mars, Cambridge, 307 p.
- ^ Comins, Neil F. (4 Ocak 2012). Discovering the Essential Universe. Macmillan. ISBN 978-1-4292-5519-6. 21 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2012.
- ^ JMARS MOLA elevation dataset.
- ^ a b "Gale Crater's History Book". Mars Odyssey THEMIS web site. Arizona State University. 4 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012.
- ^ Anderson, R. B.; Bell III, J. F. (2010). "Geologic mapping and characterization of Gale Crater and implications for its potential as a Mars Science Laboratory landing site". International Journal of Mars Science and Exploration. Cilt 5. ss. 76-128. Bibcode:2010IJMSE...5...76A. doi:10.1555/mars.2010.0004. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Wall, M. (6 Mayıs 2013). "Bizarre Mars Mountain Possibly Built by Wind, Not Water". Space.com. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2013.
- ^ Kite, E. S.; Lewis, K. W.; Lamb, M. P.; Newman, C. E.; Richardson, M. I. (2013). "Growth and form of the mound in Gale Crater, Mars: Slope wind enhanced erosion and transport". Geology. 41 (5). ss. 543-546. doi:10.1130/G33909.1. ISSN 0091-7613.
- ^ Agle, D. C. (28 Mart 2012). "'Mount Sharp' On Mars Links Geology's Past and Future". NASA. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ Vega, P. (11 Ekim 2011). "New View of Vesta Mountain From NASA's Dawn Mission". Jet Propulsion Lab's Dawn mission web site. NASA. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2012.
- ^ Schenk, P.; Marchi, S.; O'Brien, D. P.; Buczkowski, D.; Jaumann, R.; Yingst, A.; McCord, T.; Gaskell, R.; Roatsch, T.; Keller, H. E.; Raymond, C.A.; Russell, C. T. (1 Mart 2012), Mega-Impacts into Planetary Bodies: Global Effects of the Giant Rheasilvia Impact Basin on Vesta, The Woodlands, Texas: LPI, contribution 1659, id.2757, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Eylül 2012
- ^ "Dawn's First Year at Ceres: A Mountain Emerges". JPL Dawn website. Jet Propulsion Lab. 7 Mart 2016. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
- ^ Perry, Jason (27 Ocak 2009). "Boösaule Montes". Gish Bar Times blog. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Boösaule Montes". Io Mountain Database. ELTE. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ a b Schenk, P.; Hargitai, H.; Wilson, R.; McEwen, A.; Thomas, P. (2001). "The mountains of Io: Global and geological perspectives from Voyager and Galileo". Journal of Geophysical Research. 106 (E12). s. 33201. Bibcode:2001JGR...10633201S. doi:10.1029/2000JE001408. ISSN 0148-0227.
- ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Ionian Mons". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ Schenk, P.; Hargitai, H. "Euboea Montes". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ a b Martel, L. M. V. (16 Şubat 2011). "Big Mountain, Big Landslide on Jupiter's Moon, Io". NASA Solar System Exploration web site. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2012.
- ^ Moore, J. M.; McEwen, A. S.; Albin, E. F.; Greeley, R. (1986). "Topographic evidence for shield volcanism on Io". Icarus. 67 (1). ss. 181-183. Bibcode:1986Icar...67..181M. doi:10.1016/0019-1035(86)90183-1. ISSN 0019-1035.
- ^ a b Schenk, P.; Hargitai, H. "Unnamed volcanic mountain". Io Mountain Database. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2012.
- ^ a b Schenk, P. M.; Wilson, R. R.; Davies, R. G. (2004). "Shield volcano topography and the rheology of lava flows on Io". Icarus. 169 (1). ss. 98-110. Bibcode:2004Icar..169...98S. doi:10.1016/j.icarus.2004.01.015.
- ^ a b Moore, Jeffrey M.; Schenk, Paul M.; Bruesch, Lindsey S.; Asphaug, Erik; McKinnon, William B. (1 Ekim 2004). "Large impact features on middle-sized icy satellites" (PDF). Icarus. 171 (2). ss. 421-443. Bibcode:2004Icar..171..421M. doi:10.1016/j.icarus.2004.05.009. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Hammond, N. P.; Phillips, C. B.; Nimmo, F.; Kattenhorn, S. A. (1 Mart 2013). "Flexure on Dione: Investigating subsurface structure and thermal history". Icarus. 223 (1). ss. 418-422. doi:10.1016/j.icarus.2012.12.021.
- ^ Beddingfield, C. B.; Emery, J. P.; Burr, D. M. (Mart 2013), Testing for a Contractional Origin of Janiculum Dorsa on the Northern, Leading Hemisphere of Saturn's Moon Dione, The Woodlands, Texas: Lunar and Planetary Institute, s. 1301, erişim tarihi: 23 Aralık 2012
- ^ a b Mitri, G.; Bland,M. T.; Showman, A. P.; Radebaugh, J.; Stiles, B.; Lopes, R. M. C.; Lunine, J. I.; Pappalardo, R. T. (2010). "Mountains on Titan: Modeling and observations". Journal of Geophysical Research. 115 (E10002). ss. 1-15. Bibcode:2010JGRE..11510002M. doi:10.1029/2010JE003592. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- ^ a b Lopes, R. M. C.; Kirk, R. L.; Mitchell, K. L.; LeGall, A.; Barnes, J. W.; Hayes, A.; Kargel, J.; Wye, L.; Radebaugh, J.; Stofan, E. R.; Janssen, M. A.; Neish, C. D.; Wall, S. D.; Wood, C. A.; Lunine, J. I.; Malaska, M. J. (19 Mart 2012). "Cryovolcanism on Titan: New results from Cassini RADAR and VIMS". Journal of Geophysical Research: Planets. Cilt 118. ss. 1-20. Bibcode:2013JGRE..118..416L. doi:10.1002/jgre.20062. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2013.
- ^ Giese, B.; Denk, T.; Neukum, G.; Roatsch, T.; Helfenstein, P.; Thomas, P. C.; Turtle, E. P.; McEwen, A.; Porco, C. C. (2008). "The topography of Iapetus' leading side" (PDF). Icarus. 193 (2). ss. 359-371. Bibcode:2008Icar..193..359G. doi:10.1016/j.icarus.2007.06.005. ISSN 0019-1035. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Porco, C. C. (2005). "Cassini Imaging Science: Initial Results on Phoebe and Iapetus". Science. 307 (5713). ss. 1237-1242. Bibcode:2005Sci...307.1237P. doi:10.1126/science.1107981. ISSN 0036-8075. PMID 15731440. 2005Sci...307.1237P.
- ^ Kerr, Richard A. (6 Ocak 2006). "How Saturn's Icy Moons Get a (Geologic) Life". Science. 311 (5757). s. 29. doi:10.1126/science.311.5757.29. PMID 16400121. 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Ip, W.-H. (2006). "On a ring origin of the equatorial ridge of Iapetus" (PDF). Geophysical Research Letters. 33 (16). s. L16203. Bibcode:2006GeoRL..3316203I. doi:10.1029/2005GL025386. ISSN 0094-8276. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
- ^ Moore, P.; Henbest, N. (1 Nisan 1986). "Uranus - the View from Voyager". Journal of the British Astronomical Association. 96 (3). ss. 131-137. Bibcode:1986JBAA...96..131M. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2012.
- ^ a b c d "At Pluto, New Horizons Finds Geology of All Ages, Possible Ice Volcanoes, Insight into Planetary Origins". New Horizons News Center. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015.
- ^ a b Witze, A. (9 Kasım 2015). "Icy volcanoes may dot Pluto's surface". Nature News and Comment. Nature Publishing Group. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015.
- ^ a b "Ice Volcanoes and Topography". New Horizons Multimedia. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015.
- ^ "Ice Volcanoes on Pluto?". New Horizons Multimedia. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory LLC. 9 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2015.
- ^ Hand, E.; Kerr, R. (17 Temmuz 2015). "Potential geysers spotted on Pluto". Science. Cilt 349. doi:10.1126/science.aac8875.
- ^ a b c Hand, E.; Kerr, R. (15 Temmuz 2015). "Pluto is alive—but where is the heat coming from?". Science. doi:10.1126/science.aac8860.
- ^ Pokhrel, Rajan (19 Temmuz 2015). "Nepal's mountaineering fraternity happy over Pluto mountains named after Tenzing Norgay Sherpa - Nepal's First Landmark In The Solar System". The Himalayan Times. 13 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.