Fritz Sauckel
Fritz Sauckel | |
---|---|
Sauckel, Nürnberg Mahkemeleri'nde | |
Türingiya Reichsstatthalterı | |
Görev süresi 1933-1945 | |
Türingiya Başbakanı | |
Görev süresi 1932-1933 | |
Yerine geldiği | Erwin Baum |
Yerine gelen | Willy Marschler |
Türingiya Gauleiterı | |
Görev süresi 1927-1945 | |
Lider | Adolf Hitler |
Yerine geldiği | Artur Dinter |
Yerine gelen | Yok |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 27 Ekim 1894 Haßfurt, Bavyera Krallığı, Alman İmparatorluğu |
Ölüm | 16 Ekim 1946 (51 yaşında) Nürnberg, İşgal Almanyası |
Milliyeti | Alman |
Partisi | Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi |
Evlilik(ler) | Elisabeth Wetzel (ev. 1924) |
Çocuk(lar) | 10 |
Mesleği | Denizci, fabrika işçisi |
Dini | Katolik |
Ernst Friedrich Christoph "Fritz" Sauckel (d. 27 Ekim 1894 – ö. 16 Ekim 1946), II. Dünya Savaşı'nda, sistematik olarak toprakları işgal edilen ülkelerde yaşayan milyonlarca kişinin köleleştirmiş bir şekilde çalıştırılmasının organize edilmesinden sorumlu tutulan Alman savaş suçlusudur. 1942 yılından savaşın sonuna kadar, çalışma tanziminden tam yetkili olarak görevlendirildi. Savaş sonrası Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından yargılandı ve idam edildi.[1]
1927'de Türingiya Gauleiter'ı (Gau Yöneticisi) olmuş ve 1933'te Türingiya Reichsstatthalter'ı (Vali olarak adlandırılabilecek bir unvan) olmuştur. Mart 1942'de Martin Bormann'ın tavsiyesi üzerine Arbeitseinsatz'ın genel müfettişliğine getirilmiş ve Albert Speer'in talebine göre Avrupa'nın dört tarafından zorunlu çalıştırmak üzere işçileri getirmiştir.
Çocukluk ve gençlik yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]O dönemde Bavyera Krallığı'nın sınırları içinde yer alan Haßfurt'da postacı baba ve terzi bir annenin tek çocuğu olarak dünyaya geldi. Sauckel, ilk öğretimini yerel okullarda aldı ve annesinin hastalanması üzerine ayrılmak zorunda kaldı. 15 yaşında iken, Norveç ve İsveç'te ticaret filolarına katıldı. İlk olarak, Norveç bandıralı bir uskunada, daha sonra İsveç ve Alman gemilerinde çalıştı. Tüm dünyayı gemilerde dolaştı ve başarılı denizciler için verilen Vollmatrose unvanına ulaştı. I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla, Avustralya'ya yola çıkmış bir Alman gemisinde iken gemi ele geçirildi. Ağustos 1914'ten Kasım 1919'a kadar Fransa'da tutsak edildi.
Savaş sonrası Almanya'ya döndü ve Schweinfurt'da bir fabrikada çalıştı. 1922-1923 yıllarında Ilmenau'da mühendislik eğitimi aldı. 1923'te 1.395 kayıt numarası ile Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne (NSDAP) katıldı. 1924'te Elisabeth Wetzel ile evlendi ve bu evlilikten 10 tane çocuk sahibi oldu. Dağılana kadar parti üyesi olarak kaldı ve 1925'te tekrar katıldı. Sauckel 1927'de Türingiya'da Gauleiter konumuna getirildi ve 1929'da bölgesel yönetimin bir üyesi seçildi. 1933'te Adolf Hitler'in şansölye seçilmesi üzerine, Türingiya'nın Reichsstatthalter'ı oldu. Ayrıca 1934 yılında SS-Obergruppenführer unvanı aldı.
II. Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Dünya Savaşı boyunca Sauckel, ilk olarak Kassel bölgesi savunma komiseri (Reichsverteidigungskommissar Wehrkreis IX) oldu. Daha sonra 21 Mart 1942'de Martin Bormann tavsiyesi ile "Çalışma Yönetimi" genel müfettişliği (Generalbevollmächtigter für den Arbeitseinsatz) konumuna terfi edildi. 4 Yıllık Plan Ofisi'nde direkt olarak Hitler'in altında, Alman iş gücünün yönetimi ve kontrolünde görev aldı. Artan iş gücü taleplerine karşı, işgal altındaki topraklarda bulunan insanlarla insan gücü gereksinimini karşıladı. İlk başlarda gönüllü olan sistem yetersiz olunca, zorunlu çalışma şartlarını getirdi. Almanya'ya getirilen 5 milyon yabancı çalışanın yaklaşık 200.000'i gönüllü idi. İşçilerin çoğu Doğu Avrupa kökenliydi ve çalışma koşulları son derece ağırdı.
Savaşın son aylarında
[değiştir | kaynağı değiştir]1 Temmuz 1944'te, Prusya'nın Saksonya Eyaleti'nin bölünmesinin ardından Sauckel, Thüringen'in bir parçası haline gelen Regierungsbezirk (Devlet Bölgesi) Erfurt'un Oberpräsident'i olarak atandı. 25 Eylül 1944'te Sauckel, Gau'daki Volkssturm kuvvetlerinin lideri seçildi. 27 Ekim 1944'te, kendisine 50. yaş doğum günü ve Reich'a katkılarından dolayı 250.000 Reichsmark nakit ödülü verildi. Sauckel, 10 Nisan 1945'te, Weimar'ı bir kale şehir ilan ettikten ve Volkssturm güçlerini yaklaşan Amerikan Ordusuna direnmeye teşvik ettikten sadece bir gün sonra şehirden arabayla kaçtı. Savaşın sona ermesinden sonra, 12 Mayıs 1945'te ABD Ordusu Karşı İstihbarat Birlikleri üyeleri tarafından Salzburg'da tutuklandı. Augsburg'daki 7. Ordu Sorgulama Merkezi'nde, Oberursel'deki Camp King'de ve son olarak Nürnberg'de tutuldu.[2]
Yargılanması ve idamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nürnberg Mahkemeleri'nde sanık olarak yargılandı. Barışa karşı plan kurarak suç işlemek, planlamak, başlatmak, yürütmek ile savaş suçları ve insan haklarına karşı suç işlemek ile suçlandı. Savunmasında "Nazi çalışma kurumu" olan Arbeitseinsatzin eylemlerinin haklılığını savundu ve "Bunun sömürü ile ilgisi yoktur. Bu iş gücü temini için ekonomik bir süreçtir" diye savunma yaptı. Köle işçilerin, kasten ölümüne insanların çalıştırılmasının ya da bu insanlara kötü davranılmasının yaygın olmadığını açıkladı.
Avukatı Robert Servatius'in savunması altında, 1 Ekim 1946'daki duruşmada Sauckel savaş suçlarından suçlu bulundu ve diğer 11 sanık daha idama mahkûm oldu. 16 Ekim 1946'de karar uygulandı ve idam edildi. Son sözleri şu şekilde kaydedildi: "Ich sterbe unschuldig, mein Urteil ist ungerecht. Gott beschütze Deutschland!" (Masum bir insan olarak ölüyorum, bu karar adil değil. Tanrı Almanya'yı korusun!). Vücudu, Münih'teki Ostfriedhof'da (Doğu mezarlığı) yakıldı ve külleri Isar Nehrine dağıtıldı.[3][4][5]
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Fritz Sauckel, aşağıdaki filmlerde ismi yazılı oyuncular tarafından canlandırılmıştır:
- Ken Kramer 2000 yılı Kanada/ABD yapımı film Nuremberg[6]
- Paul Brennen 2006 yapımı İngiliz televizyon belgesel canlandırması Nuremberg: Nazis on Trial[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "ADB Holocaust Memorial Museum - Nürnberg Duruşmaları". 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.
- ^ Miller & Schulz 2021, ss. 39-41.
- ^ Thomas Darnstädt (2005), "Ein Glücksfall der Geschichte", Der Spiegel, 13 September (14), s. 128, 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Eylül 2016
- ^ Manvell 2011, s. 393.
- ^ Overy 2001, s. 205.
- ^ "Nuremberg (2000) (TV)". IMDb.com. 29 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.
- ^ "Nuremberg: Nazis on Trial (2006) (TV)". IMDb.com. 29 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Resim galerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]-
ABD askerleri tarafından yakalanan Fritz Sauckel (Mayıs 1945)
-
16 Ekim 1946'da idamından sonra Sauckel
-
Weimar'da bulunan Sauckel'in konutu, Villa Sauckel
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nürnberg Mahkemeleri'nde Sauckel'in ifadesi (72 sayfadan itibaren) (İngilizce)
- Nürnberg Duruşmaları - Nuremberg Day 141 Fritz Sauckel (Sauckel ifadesi) 1 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Youtube video) (İngilizce)