Fatma Sultan (III. Ahmed'in kızı)
| Fatma Sultan | |
|---|---|
| Doğum | 22 Eylül 1704 Topkapı Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 4 Ocak 1733 (28 yaşında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Defin | Turhan Sultan Türbesi, Yeni Cami, Eminönü, İstanbul |
| Eş(ler)i | Silahdar Damat Ali Paşa Nevşehirli Damat İbrahim Paşa |
| Çocuk(lar)ı | Mehmed Bey |
| Babası | III. Ahmed |
| Annesi | Emetullah Kadın |
| Dini | İslam |
Fatma Sultan (22 Eylül 1704 - 4 Ocak 1733) III. Ahmed ile Emetullah Kadın'ın kızı. Nevşehirli Ibrahim Paşa'nın eşi.
İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
Fatma Sultan, 22 Eylül 1704'da Topkapı Sarayı'da doğdu.[1] Babası Sultan III. Ahmed ve annesi Emetullah Kadın idi.[2][3] Babasının en büyük çocuğu ve kızıydı.[4]
İlk evlilik[değiştir | kaynağı değiştir]
Fatma, 1709'da dört yaşındayken onu Silahdar (Şehid) Ali Paşa ile nişanladı.[5] Düğün 11 Mayıs 1709'da, 16 Mayıs'a kadar Topkapı Sarayı'nda gerçekleşti. Bu arada Silahdar Ali Paşa'ya vezir ve kaymakam rütbeleri verildi.[6] 16 Mayıs'ta Fatma Topkapı Sarayı'ndan alındı. Düğün için tahsis edilen Eyüp'te Valide Sultan'ın sarayına.[7] Düğün 20 Mayıs'a kadar sürdü.[6]
Silahdar Ali Paşa 1713'te Sadrazam oldu. [3] Ancak 1716'da öldü[8] Fatma on iki yaşındayken.[3][9]
İkinci evlilik[değiştir | kaynağı değiştir]
1717'te, Fatma on üç yaşındayken Ahmed, Nevşehirli İbrahim Paşa ile evlendi. Düğün 22 Şubat 1717'de Edirne'de gerçekleşti. İbrahim Paşa o sırada elli yaşındaydı ve prensesle evlenmek için ilk eşinden boşanmıştı.[10] Bir yıldan biraz daha uzun bir süre sonra İbrahim Paşa 9 Mayıs 1718 büyük vezir olarak devraldı.[11]
1724'te İbrahim Paşa ve Fatma'nın farklı yerlerde birkaç sarayı vardı. Topkapı Sarayı'nın kara duvarlarındaki Alay Köşkü'nün karşısında, uzun zamandır birçok büyük vezire ev sahipliği yapan 1717 yılındaki evliliklerinin ardından, İbrahim Paşa ve Fatma'nın çevredeki sarayları ilhak etmeye devam etmesiyle anıtsal bir yapıya dönüştü. onları geri yükleme ve yeniden oluşturma.[7]
Kararı kocasına bırakan babası ve kocası Sadrazam üzerinde büyük bir siyasi etkiye sahip olduğu belirtildi. Bazı kaynaklar onu Lale devri nin sonraki bölümlerinin gerçek hükümdarı olarak kabul ediyor. 1728-1741 yılları arasında Fransız büyükelçisi olan Louis Sauveur Villeneuve'e, 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı sırasında Fransız çıkarlarına fayda sağlayan bir Osmanlı politikası lehine] yardım ettiği söyleniyordu. Osmanlı İmparatorluğu nun son de facto kadın hükümdarı olarak anıldı.
Çift, görkemliliği ve cömertliğiyle ün saldığı dönemde, Sultan III.Ahmed'in saltanatının sembolü haline gelen Lale Devri'nde (Lâle Devri) mutlu ve zengin yıllar geçirdi.[12] İkisi birlikte 1737'de ölen Mehmed Bey adında bir oğlu.[12][13]
Fatma Sultan, 1730 yılında, babası Sultan Ahmed'in tahttan indirilmesine yol açan Patrona Halil isyanı sırasında altmış dört yaşındaki eşi İbrahim Paşa'nın öldürülmesi üzerine dul kaldı.[14]
Hayır Kurumları[değiştir | kaynağı değiştir]
Fatma Sultan, 1727 yılında İbrahim Paşa Sarayı'nın yanında kendi adını taşıyan bir çeşme yaptırır. 1728'de Üsküdar'da Cedid Valide Sultan Camii'nin yanında bir çeşme yaptırdı. Hayatı boyunca babasından aldığı mülkleri miras bırakarak başkentte vakıf kurdu.[13][15]
Ölüm[değiştir | kaynağı değiştir]
Fatma Sultan 4 Ocak 1733'da yirmi sekiz yaşında öldü ve Turhan Sultan adresindeki Eminönü Yeni Camii’nde bulunan türbesine gömüldü[12][13]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 422.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 416, 422.
- ^ a b c Uluçay 2011, s. 131.
- ^ Topal, Mehmet (2001). Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa Nusretnâme: Tahlil ve Metin (1106-1133/1695-1721). s. 668.
- ^ Sancar, Asli (128). Ottoman Women: Myth and Reality. Light, Incorporated. s. 2007. ISBN 978-1-597-84115-3.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 130-31.
- ^ a b Duindam, Artan & Kunt 2011, s. 368.
- ^ Akçetin, Elif; Faroqhi, Suraiya (20 Ekim 2017). İyi Hayatı Yaşamak: Onsekizinci Yüzyılın Qing ve Osmanlı İmparatorluklarında Tüketim. BRILL. ss. 414-15. ISBN 978-9-004-35345-9.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 425.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 426.
- ^ Duindam, Artan & Kunt 2011, s. 360.
- ^ a b c Sakaoğlu 2008, s. 427.
- ^ a b c Uluçay 2011, s. 132.
- ^ Uluçay 2011, s. 131-32.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 429.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
- Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.
- Duindam, Tülay; Artan; Kunt, Metin (11 Ağustos 2011). Royal Courts in Dynastic States and Empires: A Global Perspective. BRILL. ISBN 978-9-004-20622-9.
