Ezekiyel Sason
Ezekiyel Sason Efendi | |
---|---|
Irak Temsilciler Meclisi üyesi | |
Görev süresi 1925-1932 | |
Seçim bölgesi | Bağdat |
Irak maliye bakanı | |
Görev süresi 1 Eylül 1921 - 1925 | |
Hükümdar | I. Faysal |
Meclis-i Mebûsan 3. ve 4. Dönem Mebusu | |
Görev süresi 17 Aralık 1908 - 21 Aralık 1918 | |
Seçim bölgesi | 1908 – Bağdat 1912 – Bağdat 1914 – Bağdat |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 17 Mart 1860 Bağdat, Osmanlı Irak'ı |
Ölüm | 31 Ağustos 1932 (72 yaşında) Paris, Fransa |
Defin yeri | Père Lachaise Mezarlığı, Paris |
Milliyeti | Osmanlı Yahudi |
Ezekiyel Sason Efendi veya Sasun Hasgayl Efendi (1860-1932), Osmanlı Yahudisi siyasetçi.
Varlıklı bir aileden gelen Sason Efendi Yurtdışı eğitimini takiben dokuz dilde (İngilizce, Arapça, Türkçe, Farsça, İbranice, Fransızca, Almanca, Yunanca ve Latince) akıcı bir şekilde konuşmaktadır.[1][2] Bir süre Osmanlı Vapur Şirketi'nin müdürlüğü görevinde bulunduktan sonra Bağdat Vilayeti Siyasi İşler Genel Müdürlüğü, daha sonra da Ziraat Nezareti ve Ticaret Nezareti Müsteşarı oldu. Meclis-i Mebûsan'a Bağdat Vilayeti mebusu olarak olarak I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem Meclislerinde görev yaptı, Meclis Bütçe Komisyonu'nda yer aldı. Sason Efendi, İttihat ve Terakki Fırkası'nin kapanmasından sonra onun bir bakıma devamı olan Teceddüt Fırkası kurucuları arasında yer aldı.[3] Osmanlı ve Iraklı siyasetçi Menahem Salah Daniel, Sason Efendi'nin dayısıdır.[4][5] Irak Krallığı'nda ilk maliye bakanlığı ve ölümüne kadar parlamento üyeliği yapmıştır.
Gertrude Bell'in mektupları
[değiştir | kaynağı değiştir]Gertrude Bell, babasına yazdığı 14 Haziran 1920 tarihli bir mektupta kendisinden ve kardeşi Şaoul'dan şu şekilde söz etmiştir:
"Birisi İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi ve Bağdat milletvekili olan oldukça ünlü iki Yahudi kardeş ile çok iyi dostluklar kuruyorum. Adı Sasun Eff. diğeri Sha'al (Saul) buradaki önde gelen Yahudi tüccarlarıdırlar. C'ple'dan [İstanbul (Konstantinopolis)] yeni dönmüşler - burada senin için verdiğim ilk çay partisindeydiler. Sha'al'ın karısını ve ailesini uzun zamandır tanıyorum - çok ilginç ve yetenekli adamlar. Sasun, itibarı ve zekasıyla çok yardımcı olabilir."
Bell ayrıca 17 Ekim 1920'de Sason Efendi hakkında şunları yazmıştır:
"O gece Bay Philby benimle yemek yedi ve uzun ve faydalı bir konuşma yaptık. O da benimle çay içmişti ve bende Sasun Eff vardı, en değerlisi onunla tanışmaktı, çünkü Sasun buradaki en aklı başında insanlardan biri ve her zamanki bilgeliği ve ılımlılığı ile tüm durumu gözden geçirdi."
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bekhor, Gourji C. (1990). Fascinating Life and Sensational Death (İngilizce). Israel: Peli Printing Works Ltd. s. 41.
- ^ "Answers.Com, Mideast & N. Africa Encyclopedia: Sasson Heskayl". 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Güleryüz, Naim A. (2012). "Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemlerinde Yahudi Milletvekilleri". Toplumsal Yasamda Türk Yahudileri. Gözlem Gazetecilik. ISBN 9944994588.
- ^ Kedourie, Professor Elie (1974). Arabic Political Memoirs and other studies (İngilizce). Great Britain: Frank Cass and Company Ltd. s. 268. ISBN 0-7146-3041-1.
- ^ "The Gertrude Bell Project: Bell's letter to her father dated 20 February 1924 and 26 November 1925" (İngilizce). 25 Ocak 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı Bağdat üyeleri
- 1912 Nisan-Ağustos Osmanlı Meclis-i Mebusanı Bağdat üyeleri
- 1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı Bağdat üyeleri
- Yahudi asıllı Osmanlı siyasetçileri
- Iraklı siyasetçiler
- 1860 doğumlular
- Bağdat doğumlular
- 1932 yılında ölenler
- Paris'te ölenler
- Père Lachaise Mezarlığı'na defnedilenler
- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler
- Irak maliye bakanları
- Irak Yahudileri