İçeriğe atla

En büyük bulutsular listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(En büyük nebulalar listesi sayfasından yönlendirildi)
En büyük bulutsulardan (H II bölgesi) biri olan NGC 604, Üçgen Gökadası'nda yer almaktadır (Hubble Uzay Teleskobu tarafından görüntülenmiştir).

Aşağıda, şu ana kadar keşfedilen en büyük bilinen bulutsuların gerçek çaplarına göre sıralanmış bir listesi yer almaktadır. Bu liste, çalışmalar arasındaki tutarsızlıklar, bulutsuların komşu yıldızlardan çok uzak mesafelerde bulunması ve teknoloji ile mühendisliğin sürekli olarak iyileştirilmesi nedeniyle değişime açık bir listedir.

Bulutsuların standartlaştırılmış sınırları olmadığı için ölçümler revizyona tabidir. Bilim insanları bulutsuların özelliklerini ve parametrelerini hala tanımlama aşamasındadır. Bu hızlı gelişmeler ve düzeltmeler nedeniyle, bu listenin güvenilirliği düşük olabilir.

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.
En büyük bulutsular listesi
Görsel Bulutsu Maksimum boyut
(ışık yılı/parsek) 		Tür Notlar
NGC 262 Hale Bulutu 1.300.000 ışık yılı (400.000 pc)[1] H I bölgesi Bilinen en büyük gökadalardan biri olan NGC 262'yi çevreleyen sarmal bulutsu.
Leo Halkası 650.000 ışık yılı (200.000 pc)[2] HVC İki gökadanın çarpışması sonucu oluşan büyük bir soğuk gaz halkası.[3]
Macellan Akıntısı 600.000 ışık yılı (180.000 pc)[4] HVC kompleksi Büyük ve Küçük Macellan bulutları'nı birbirine bağlar ve gökyüzünde 180° boyunca uzanır.
Lyman-alfa damlası 1 300.000 ışık yılı (92.000 pc)[5] LαB LAB Dev Konsantrasyonundaki en büyük damla[kaynak belirtilmeli]
Himiko Gaz Bulutu 55.000 ışık yılı (17.000 pc)[6] Galaksiler arası bulut
(muhtemel LαB) 		Bilinen en büyük Lyman-alfa damlalarından biri
HVC 127-41-330 20.000 ışık yılı (6.100 pc)[7] HVC
Smith'in Bulutu 9.800 ışık yılı (3.000 pc)[8] HVC Gökyüzünde yaklaşık 20°'lik bir alanı kaplar.
Tarantula Bulutsusu 1.895 ışık yılı (581 pc)[9][a] H II bölgesi Yerel Gruptaki en aktif yıldız patlaması bölgesi
NGC 604 1.520 ışık yılı (470 pc)[10][11][b] H II bölgesi Üçgen Gökadası'nda yer alır
N44 1.000 ışık yılı (310 pc)[12] Salma bulutsusu 250 ışık yılı genişliğinde, muhtemelen yıldız rüzgarlarından oluşmuş bir süper kabarcık içerir.[13]
N11 1.000 ışık yılı (310 pc)[14] H II bölgesi N11, Büyük Macellan Bulutu gökadasındaki en büyük ikinci yıldız oluşum bölgesidir.
NGC 2404 940 ışık yılı (290 pc) H II bölgesi Sarmal gökada NGC 2403'te bulunan en büyük H II bölgesi
NGC 595 880 ışık yılı (270 pc)[15] H II bölgesi Güçlü yıldız rüzgarlarına sahip devasa yıldızlar içerir.
Halka Bulutsusu (NGC 6822) 838 ışık yılı (257 pc) H II bölgesi Halka Bulutsusu görselin sağ alt kısmında bulunur
Gum Bulutsusu 809–950 ışık yılı (248–291 pc)[16][17] Salma bulutsusu Gökyüzünde yaklaşık 36°'lik bir alanı kaplar
Kabarcık Bulutsusu (NGC 6822) 758 ışık yılı (232 pc)[18][19][20] H II bölgesi Kabarcık Bulutsusu görselin sol üst kısmında yer alır
NGC 6188 600 ışık yılı (180 pc) Salma bulutsusu
NGC 592 580 ışık yılı (180 pc)[21][22] H II bölgesi
Sh2-310 531–681 ışık yılı (163–209 pc)[23][c] H II bölgesi Bilinen en büyük yıldızlardan biri olan VY Canis Majoris'i çevreleyen bulutsu
Karina Bulutsusu 460 ışık yılı (140 pc)[24] H II bölgesi Dünya'ya en yakın dev H II bölgesi
Ejder balığı Bulutsusu 450 ışık yılı (140 pc)[25] Salma bulutsusu
N119 430–570 ışık yılı (131–175 pc) H II bölgesi Tuhaf S şekli
RCW 49 350 ışık yılı (110 pc) H II bölgesi
Kalp Bulutsusu 330 ışık yılı (100 pc) H II bölgesi İnsan kalbine benzerliği nedeniyle "Kalp bulutsusu" olarak adlandırılmıştır.
Henize 70 (N70 veya DEM L301)[26] 300 ışık yılı (92 pc)[27] H II bölgesi Büyük Macellan Bulutu'ndaki N 70 Bulutsusu, kabuk yapısına sahiptir ve aslında bir "Süper Kabarcık"tır.
Barnard İlmiği 300 ışık yılı (92 pc)[28][29] H II bölgesi Son 4 milyon yıldaki süpernovalar muhtemelen gaz bulutlarında oyuklar açarak Barnard İlmiği'nin yarım daire şeklini oluşturmuştur.
Sh2-54 252 ışık yılı (77 pc)[30][31] H II bölgesi
Karides Bulutsusu 250 ışık yılı (77 pc)[32] H II bölgesi
Simeis 147 160 ışık yılı (49 pc) Süpernova kalıntısı
NGC 7822 150 ışık yılı (46 pc)[33] Salma bulutsusu
IC 2944 142 ışık yılı (44 pc)[34][35] Salma bulutsusu
Kartal Bulutsusu 140 ışık yılı (43 pc)[36] H II bölgesi Başka bir dağınık bulutsu olan IC 4703'ün bir parçası.
Rozet Bulutsusu 130 ışık yılı (40 pc) H II bölgesi Bu bulutsuda sadece 36 yıldızın olduğu biliniyordu ancak Chandra teleskobu bilinen yıldız sayısını 160'a çıkardı.
RCW 79 122 ışık yılı (37 pc) Salma bulutsusu
Deniz Kulağı Bulutsusu 110 ışık yılı (34 pc) H II bölgesi
NGC 3576 100 ışık yılı (31 pc) Salma bulutsusu
N41 100 ışık yılı (31 pc)[37] Salma bulutsusu
Aşağıdaki meşhur bulutsular karşılaştırma amacıyla listelenmiştir.
Orion Bulutsusu 20 ışık yılı (6.132 pc)[38] Dağınık bulutsu Dünya'ya en yakın büyük yıldız oluşum bölgesi.[39]
Yengeç Bulutsusu 11 ışık yılı (3.4 pc)[40] Süpernova kalıntısı MS 1054 yılında meydana gelen bir süpernovanın kalıntısı.[41]
Kabarcık Bulutsusu 6[42]-10[43][44] ışık yılı (1.84-3.066 pc) Salma bulutsusu
Helis Bulutsusu 5.74 ışık yılı (1.76 pc) Salma bulutsusu
Patlak Sekiz Bulutsusu 0.8 ışık yılı (0.2453 pc)[45] Salma bulutsusu
Homunculus Bulutsusu 0.58 ışık yılı (0.1778 pc) Salma bulutsusu Eta Carinae yıldız sistemini çevreler.
Vatoz Bulutsusu 0.16 ışık yılı (0.049 pc) Salma bulutsusu En küçük bulutsulardan biri.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ mesafe × sin (açısal çap) = 1.895 ly
  2. ^ mesafe × sin (açısal çap) = 1.520 ışık yılı
  3. ^ Bu ölçümler, 480 yay-dakikalık (') görünen bir çapa, 1,5 kpc varsayılan bir mesafeye ve bulutsunun bazen VY CMa ile aynı mesafede bulunduğu için yaklaşık 1,17 kpc olan mevcut VY CMa mesafesine dayanmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The New York Times". Distant galaxy found to be largest known. 13 Mart 1987. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019. 
  2. ^ Léo Michel-Dansa; Pierre-Alain Duc (2010). "The mysterious Leo giant gas ring explained by a billion year old collision between two galaxies". Canada France Hawaii Telescope. 10 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2016. 
  3. ^ "News CFHT - Leo Ring is a remnant of an old galaxy collision". www.cfht.hawaii.edu. 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  4. ^ "Magellanic Stream". COSMOS - The SAO Encyclopedia of Astronomy. Swinburne University of Technology. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018. 
  5. ^ "Giant Space Blob Glows from Within". ESO Press Release. 17 Ağustos 2011. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  6. ^ Hsu, Jeremy (22 Nisan 2009). "Giant Mystery Blob Discovered Near Dawn of Time". SPACE.com. 23 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2009. 
  7. ^ Dark Matter in Dwarf Galaxies: Observational Tests of the Cold Dark Matter Paradigm on Small Scales (PDF) (PhD tez). University of California, Berkeley. Bahar 2005. 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  8. ^ Lockman, Felix J.; Benjamin, Robert A.; Heroux, A. J.; Langston, Glen I. (May 2008). "The Smith Cloud: A High-Velocity Cloud Colliding with the Milky Way". The Astrophysical Journal. 679 (1): L21. arXiv:0804.4155 $2. doi:10.1086/588838. 
  9. ^ "Results for Tarantula Nebula". SEDS Students for the Exploration and Development of Space. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2007. 30 Doradus .. 49 kpc +- 3 kpc 
  10. ^ Barba, Rodolfo (2004). "An in-depth analysis of a prototypical giant H II region: NGC 604". HST Proposal ID #10419: 10419. 
  11. ^ "NASA/IPAC Extragalactic Database". Results for NGC 604. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2006. 
  12. ^ "Roses in the Southern Sky". ESO. 3 Kasım 2003. 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012. 
  13. ^ "Mysterious "Superbubble" Hollows Out Nebula in New Hubble Image - NASA Science". science.nasa.gov (İngilizce). 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  14. ^ "N11 complex in LMC". astronomy and observation. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  15. ^ "NGC 595: A Great Diffuse Nebula in M33". 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013. 
  16. ^ Sushch, I.; Hnatyk, B.; Neronov, A. (2011). "Modeling of the Vela complex including the Vela supernova remnant, the binary system γ2 Velorum, and the Gum nebula". Astronomy and Astrophysics. 525: A154. arXiv:1011.1177 $2. doi:10.1051/0004-6361/201015346. 
  17. ^ "result for Gum 12". Galaxy Map. 11 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  18. ^ Karachentsev et al. 2004
  19. ^ Karachentsev & Kashibadze 2006
  20. ^ Cannon et al. 2006
  21. ^ "NGC 592 NASA/IPAC Extragalactic Database Results". ned.ipac.caltech.edu. 31 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018. 
  22. ^ "Site of Professor C. Seligman: NGC 550 - 599". cseligman.com (İngilizce). 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018. 
  23. ^ Sharpless, Stewart (1959). "A Catalogue of H II Regions". The Astrophysical Journal Supplement Series. 4: 257. doi:10.1086/190049. 
  24. ^ "NGC 3372 - The Eta Carinae Nebula". Atlas of the Universe. 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013. 
  25. ^ "Dragonfish Coming at You in Infrared". NASA. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2017. 
  26. ^ "N70. HENIZE 70 – Astrodrudis". 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019. 
  27. ^ "N70 Nebula in the Large Magellanic Cloud". www.eso.org. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  28. ^ Wilson, B.A.; Dame, T.M.; Masheder, M.R.W.; Thaddeus, P. (2005). "A uniform CO survey of the molecular clouds in Orion and Monoceros". Astronomy and Astrophysics. 430 (2): 523-539. arXiv:astro-ph/0411089 $2. Bibcode:2005A&A...430..523W. doi:10.1051/0004-6361:20035943. 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  29. ^ O'Dell, C.R.; Ferland, G.J.; Porter, R.L.; van Hoof, P.A.M. (2011). "Physical Conditions in Barnard's Loop, Components of the Orion-eridanus Bubble, and Implications for the Warm Ionized Medium Component of the Interstellar Medium". The Astrophysical Journal. 733 (1): 9. arXiv:1103.2789 $2. Bibcode:2011ApJ...733....9O. doi:10.1088/0004-637X/733/1/9. 
  30. ^ Sharpless, Stewart (December 1959). "A Catalogue of H II Regions". Astrophysical Journal Supplement. 4: 257. doi:10.1086/190049. 
  31. ^ Reipurth, B. (December 2008). "The Young Cluster NGC 6604 and the Serpens OB2 Association". Handbook of Star Forming Regions, Volume II: The Southern Sky. 5: 590. 
  32. ^ "Cosmic Recycling". 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015. 
  33. ^ Seligman, Courtney. "New General Catalogue objects: NGC 7800 - 7840". cseligman.com. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017. 
  34. ^ Thackeray, A. D.; Wesselink, A. J. (1965). "A photometric and spectroscopic study of the cluster IC 2944". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 131: 121-135. Bibcode:1965MNRAS.131..121T. doi:10.1093/mnras/131.1.121. 
  35. ^ SEDS: IC 2944
  36. ^ "Messier 16". 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  37. ^ Henize, Karl G. (September 1956). "Catalogues of Hα-emission Stars and Nebulae in the Magellanic Clouds". The Astrophysical Journal Supplement Series (İngilizce). 2: 315. doi:10.1086/190025. ISSN 0067-0049. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  38. ^ Hillenbrand, Lynne A.; Hartmann, Lee W. (10 Ocak 1998). "A Preliminary Study of the Orion Nebula Cluster Structure and Dynamics". The Astrophysical Journal (İngilizce). 492 (2): 540-553. Bibcode:1998ApJ...492..540H. doi:10.1086/305076. ISSN 0004-637X. 
  39. ^ "Messier 42 (The Orion Nebula) - NASA Science". science.nasa.gov (İngilizce). 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  40. ^ Hester, J. Jeff (1 Eylül 2008). "The Crab Nebula: An Astrophysical Chimera". Annual Review of Astronomy and Astrophysics (İngilizce). 46 (1): 127-155. doi:10.1146/annurev.astro.45.051806.110608. ISSN 0066-4146. 12 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  41. ^ "Messier 1 (The Crab Nebula) - NASA Science". science.nasa.gov (İngilizce). 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  42. ^ HubbleSite 2000.
  43. ^ Nemiroff & Bonnell 2005.
  44. ^ Nemiroff & Bonnell 2006.
  45. ^ Belland, Brent; Kirby, Evan; Boylan-Kolchin, Michael; Wheeler, Coral (26 Ekim 2020). "NGC 6822 as a Probe of Dwarf Galactic Evolution". The Astrophysical Journal. 903 (1): 10. arXiv:2009.04555 $2. Bibcode:2020ApJ...903...10B. doi:10.3847/1538-4357/abb5f4. ISSN 1538-4357. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=En_büyük_bulutsular_listesi&oldid=33111669" sayfasından alınmıştır