En büyük kozmik yapılar listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Galaksi iplikçiikleri milyonlarca ışıkyılı mertebesinde devasa, ipliğe benzer yapılar oluşturur. Bilgisayar simülasyonudur.

Bu, şu ana kadar keşfedilen en büyük kozmik yapıların bir listesidir.

Kullanılan ölçü birimi ışık-yılıdır. (Işığın bir Jülyen yılında kat ettiği mesafe; yaklaşık 9,46 trilyon kilometredir)

Bu listeye superkümeler, galaksi iplikçikleri (filament) ve büyük kuasar grupları dahildir. Yapılar en uzun boyutlarına göre listelenmiştir.

Bu liste, maddenin genel olarak eşleşmesine değil (örneğin, tüm evreni dolduran kozmik mikrodalga arka plan ışıması gibi) yalnızca belirli sınırlara sahip maddenin eşleşmesine atıfta bulunmaktadır. Bu listedeki tüm yapılar, sınırlarının belirlenip belirlenmediğine göre tanımlanır.

Bu listede dikkat edilmesi gerekenler var:

  • Kaçınma Bölgesi veya gökyüzünün Samanyolu tarafından işgal edilen kısmı, çeşitli yapılardan gelen ışığı bloke ederek sınırlarının kesin olarak belirlenmemesine neden olur.
  • Bazı yapılar en güçlü teleskoplarla bile görülemeyecek kadar uzaktadır.
  • Bazı yapıların tanımlanmış sınırları veya uç noktaları yoktur. Tüm yapıların kozmik ağın parçası olduğuna inanılıyor ve bu da kesin bir fikir. Çoğu yapı yakındaki galaksilerle örtüşüyor ve bu da yapının sınırının dikkatli bir şekilde nasıl tanımlanacağı konusunda bir sorun yaratıyor.
  • Gözlemsel verilerin yorumlanması, yerçekimsel merceklenme, kırmızıya kayma vb. hakkında varsayımlar gerektirir.

En büyük yapılar listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

En büyük kozmik yapılar listesi
Yapı adı

(keşfedilme yılı) 		Maksimum boyut

(ışık yılı) 		Notlar
Herkül–Kuzeytacı Büyük Duvarı

(Büyük Duvar) (2014)[1]

9,700,000,000–10,000,000,000[2][3][4] Gama ışını patlaması haritalaması yoluyla keşfedildi. Bir yapı olarak varlığı tartışmalıdır.[5][6][7]
Giant GRB Ring (2015)[8] 5,600,000,000[8] Gama ışını patlaması haritalaması yoluyla keşfedildi. Gözlemlenebilir evrende bilinen en büyük düzenli oluşum.[8]
Huge-LQG (2012–2013) 4,000,000,000[9][10][11] 73 kuasarın ayrılması. Bilinen en büyük büyük kuasar grubu ve 3 milyar ışık yılını aştığı tespit edilen ilk yapı.
"The Giant Arc" (2021) 3,300,000,000[12] 9,2 milyar ışıkyılı uzaklıkta yer alıyor.
U1.11 LQG (2011) 2,500,000,000 38 kuasar içerir. Clowes-Campusano LQG'nin bitişiğinde.
Clowes–Campusano LQG (1991) 2,000,000,000 34 kuasarın gruplandırılması. Roger Clowes ve Luis Campusano tarafından keşfedildi.
Sloan Büyük Duvarı (2003) 1,380,000,000 2dF Galaxy Kırmızıya Kayma Araştırması ve Sloan Dijital Gökyüzü Araştırması aracılığıyla keşfedildi.
South Pole Wall (2020) 1,370,000,000[13][14][15][16][17][18] Yerel hacimdeki en büyük bitişik özellik ve yarı mesafedeki Sloan Büyük Duvarı (yukarıya bakın) ile karşılaştırılabilir. Göksel Güney Kutbu'nda bulunur.
King Ghidorah Supercluster (2022) 1,300,000,000[19] En az 15 küme artı birbirine bağlı diğer filamentlerden (iplikçik) oluşur. Şu ana kadar keşfedilen en büyük gökada üstkümesidir.[19].[19]
Big Ring (2024) 1,300,000,000 Galaksi kümelerinden oluşur.
(Teorik limit) 1,200,000,000 Bu boyuttan daha büyük yapılar, tüm tahminlere göre kozmolojik prensiple bağdaşmamaktadır. Ancak bu yapıların varlığının kozmolojik prensibi çürütüp çürütmediği hala belirsizdir.[20]
Ho'oleilana Bubble (2023) 1,000,000,000 820 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan yaklaşık 56.000 gökada içerir.
BOSS Great Wall (BGW) (2016) 1,000,000,000 4 gökada süperkümesinden oluşan yapı. Kütle ve hacim Sloan Büyük Duvarı'nın miktarını aşıyor.[21]
Perseus–Pegasus Filament (1985) 1,000,000,000 Bu galaksi iplikçiği Kahraman-Balık Süperkümesi'ni içerir.
Pisces–Cetus Supercluster Complex (1987) 1,000,000,000 Samanyolu'nu içerir ve keşfedilen ilk galaksi iplikçiğidir. (İlk LQG 1982'nin başlarında bulundu.) 2014'teki yeni bir rapor, Samanyolu'nun Laniakea Süperkümesi'nin bir üyesi olduğunu doğruladı.
CfA2 Great Wall (1989) 750,000,000 Coma Wall olarak da bilinir
Saraswati Supercluster 652,000,000[22] Saraswati Üstkümesi, Abell 2361 ve ZWCl 2341.1+0000'in de aralarında bulunduğu 43 büyük gökada kümesinden oluşur.
Boötes Supercluster 620,000,000
Horologium-Reticulum Supercluster (2005) 550,000,000 Horologium Supercluster. olarak da bilinir
Laniakea Supercluster (2014) 520,000,000 Dünya'nın da içinde bulunduğu galaksi süperkümesi
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 11 500,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Hyperion proto-supercluster (2018) 489,000,000 Bilinen en büyük ve en eski proto-süperküme.
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 12 480,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Newman LQG (U1.54) 450,000,000 Peter R Newman ve arkadaşları tarafından keşfedilmiştir.[25]
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 5 430,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Tesch–Engels LQG 420,000,000
Shapley Supercluster 400,000,000 İlk kez 1930 yılında Harlow Shapley tarafından gökada bulutu olarak tanımlanan bu yapı, 1989 yılına kadar bir yapı olarak tanımlanmamıştı.
Komberg–Kravstov–Lukash LQG 3 390,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
U1.90 380,000,000
Lynx–Ursa Major Filament (LUM Filament) 370,000,000
Sculptor Wall 370,000,000 Southern Great Wall (Güney Büyük Duvarı) olarak da bilinir.
Einasto Supercluster 360,000,000 [26]
Pisces-Cetus Supercluster 350,000,000
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 2 350,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
z=2.38 filament around protocluster ClG J2143-4423 330,000,000
Webster LQG 320,000,000 İlk keşfedilen Büyük Kuasar Grubu.[24][27]
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 8 310,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 1 280,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 6 260,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 7 250,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
SCL @ 1338+27 228,314,341 Bilinen en uzak süperkümelerden biri.
Komberg–Kravtsov–Lukash LQG 9 200,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
SSA22 Protocluster 200,000,000 Lyman-alfa lekelerinin dev koleksiyonu.
Ursa Major Supercluster 200,000,000
Komberg-Kravtsov-Lukash LQG 10 180,000,000 Boris V. Komberg, Andrey V. Kravstov ve Vladimir N. Lukash tarafından keşfedildi.[23][24]
Virgo Supercluster 110,000,000 Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası (yukarıya bakın). Aynı zamanda Dünya'nın Güneş'in etrafında döndüğü Güneş Sistemi'ni de içeren Samanyolu Galaksisi'ni de içerir.

Referans amaçlı listelenmiştir.

En büyük boşluklar listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Boşluklar, galaksi filamentleri (iplikçik) ve diğer büyük ölçekli yapılar arasındaki muazzam boşluklardır. Teknik olarak bunlar yapı değildir. Çok az galaksi içeren veya hiç galaksi içermeyen geniş alanlardır. Bunların evrenin erken oluşumu sırasındaki kuantum dalgalanmalarından kaynaklandığı varsayılmaktadır.

Şu ana kadar keşfedilen en büyük boşlukların listesi aşağıdadır. Her biri en uzun boyutuna göre sıralanır.

En büyük boşluklar listesi
Boşluk adı Maksimum boyut
(ışık yılı) 		Notlar
LOWZ North 13788 void 2,953,000,000 Bilinen 109.066 galaksiyi içeren bilinen en büyük boşluklardan biri.[28]
KBC Void 2,000,000,000 Hubble sabitindeki tutarsızlığın açıklaması olarak Samanyolu galaksisini ve Yerel Grubu içeren düşünülen boşluk. Varlığı hala tartışmalıdır.[29][30]
LOWZ North 4739 void 1,846,000,000 [28]
LOWZ North 16634 void 1,671,000,000 [28]
LOWZ North 11627 void 1,663,000,000 [28]
LOWZ South 4653 void 1,610,000,000 [28]
LOWZ North 13222 void 1,515,000,000 [28]
Giant Void 1,300,000,000 Canes Venatici Süper boşluğu olarak da bilinir
LOWZ North 14348 void 1,277,000,000 [28]
LOWZ South 5589 void 1,110,000,000 [28]
LOWZ North 13721 void 1,095,000,000 [28]
LOWZ North 11918 void 998,000,000 [28]
LOWZ North 5692 void 984,000,000 [28]
Bahcall & Soneiro 1982 void 978,000,000 Bu şüpheli boşluk gökyüzünde 100 derecelik bir alanı kapsıyordu ve diğer araştırmalarda birkaç ayrı boşluk olarak ortaya çıktı.[31]
LOWZ North 11446 void 944,000,000 [28]
LOWZ North 15734 void 938,000,000 [28]
LOWZ North 16394 void 934,000,000 [28]
LOWZ North 8541 void 917,000,000 [28]
LOWZ South 4775 void 899,000,000 [28]
LOWZ North 12092 void 891,000,000 [28]
LOWZ North 3294 void 887,000,000 [28]
Tully-11 void 880,000,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
CMASS South 7225 void 865,000,000 [28]
LOWZ North 14775 void 848,000,000 [28]
LOWZ South 6334 void 846,000,000 [28]
LOWZ North 10254 void 843,000,000 [28]
LOWZ North 13568 void 841,000,000 [28]
LOWZ North 11954 void 827,000,000 [28]
LOWZ North 3404 void 812,000,000 [28]
LOWZ South 3713 void 805,000,000 [28]
LOWZ South 4325 void 804,000,000 [28]
CMASS South 5582 void 796,000,000 [28]
Tully-10 void 792,000,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
LOWZ North 6177 void 789,000,000 [28]
Tully-9 void 746,000,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
B&B Abell-20 void 684,000,000
B&B Abell-9 void 652,000,000
Tully-7 void 567,240,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
Tully-4 void 564,000,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
Tully-6 void 557,460,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
Tully-8 void 554,200,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
B&B Abell-21 void 521,600,000
B&B Abell-28 void 521,600,000
Eridanus Supervoid 489,000,000

(most likely value) 		Wilkinson Mikrodalga Anizotropi Probu'nun (WMAP) 2007'de yakın zamanda yapılan bir analizi, ortalama CMB sıcaklığından 70 mikrokelvin daha soğuk olduğu tespit edilen analizle Eridanus takımyıldızı civarında kozmik mikrodalga arka planının sıcaklık dalgalanmasında bir düzensizlik buldu. Bir spekülasyona göre, olası boyutu solda olan soğuk noktaya bir boşluk neden olabilir. Ancak 1 milyar ışıkyılı kadar büyük, Dev Boşluğun boyutuna yakın olabilir.
B&B Abell-4 void 489,000,000
B&B Abell-15 void 489,000,000
Tully-3 void 489,000,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
1994EEDTAWSS-10 void 469,440,000
Tully-1 void 456,400,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
B&B Abell-8 void 456,000,000
B&B Abell-22 void 456,000,000
Tully-2 void 443,360,000 Kataloglayan: R. Brent Tully
B&B Abell-24 void 423,800,000
B&B Abell-27 void 423,800,000
CMASS North 4407 void 414,000,000 [28]
B&B Abell-7 void 391,200,000
B&B Abell-12 void 391,200,000
B&B Abell-29 void 391,200,000
1994EEDTAWSS-21 void 378,160,000
Southern Local Supervoid 365,120,000
B&B Abell-10 void 358,600,000
B&B Abell-11 void 358,600,000
B&B Abell-13 void 358,600,000
B&B Abell-17 void 358,600,000
B&B Abell-19 void 358,600,000
B&B Abell-23 void 358,600,000
CMASS North 11496 void 342,000,000 [28]
1994EEDTAWSS-19 void 342,100,000
Northern Local Supervoid 339,000,000 Başak Üstkümesi, Saç Üstkümesi, Kahraman-Balıklar Üstkümesi, Büyük Ayı-Vaşak Üstkümesi, Suyılanı-Erboğa Üstkümesi, Heykeltıraş Üstkümesi, Pavo-Corona Australes Üstkümesi, Kuzey Yerel Süper Boşluğu ile Güney Yerel Süper Boşluğu arasında bir tabaka oluşturur. Herkül Üstkümesi, Kuzey Yerel Boşluğu Boötes Boşluğu'ndan ayırır. Kahraman-Balıklar Üstkümesi ve Pegasus Üstkümesi, Kuzey Yerel Boşluğu ve Güney Yerel Boşluğu Pegasus Boşluğu'ndan ayıran bir tabaka oluşturur.[32]
Boötes Void (Çoban Boşluğu) 330,000,000 Ayrıca Büyük Boşluk olarak da bilinir
1994EEDTAWSS-12 void 328,000,000
CMASS North 15935 void 252,000,000 [28]
SSRS1 4 void 217,000,000
GACIRASS V0 void 215,000,000
CMASS North 60 void 210,000,000 [28]
SSRS2 3 void 198,000,000
Yerel Boşluk 195,000,000 Samanyolu'na en yakın boşluk.
SSRS2 1 void 177,000,000
IRAS 1 void 166,000,000
Sculptor void 163,000,000
IRAS 3 void 145,000,000
IRAS 2 void 142,000,000
IRAS 7 void 141,000,000
SSRS2 11 void 139,000,000
IRAS 6 void 135,000,000
IRAS 13 void 131,000,000
Pegasus Void 130,000,000 [33] The Perseus–Pisces Supercluster and Pegasus Supercluster form a sheet separate the Northern Local Void and Southern Local Void from the Pegasus Void.[32]
IRAS 8 void 128,000,000
SSRS2 9 void 127,000,000
IRAS 9 void 117,000,000
IRAS 5 void 117,000,000
SSRS2 4 void 116,000,000
SSRS2 10 void 113,000,000
SSRS1 1 void 108,000,000 Eridanus-Fornax-Dorado galaksi konsantrasyonunun hemen arkasında yer alır.
IRAS 11 void 104,000,000
SSRS2 6 void 104,000,000
CMASS North 10020 void 104,000,000 [28]
IRAS 12 void 102,000,000
Perseus-Pisces void 99,000,000
SSRS1 2 void 97,000,000
IRAS 14 void 93,000,000
SSRS2 8 void 90,000,000
SSRS2 15 void 89,000,000
GACIRASS V1 void 83,000,000
SSRS2 7 void 83,000,000
SSRS2 12 void 81,000,000
GACIRASS V3 void 81,000,000
SSRS2 14 void 69,000,000
SSRS2 18 void 68,000,000
SSRS2 16 void 66,000,000
GACIRASS V2 void 63,000,000
SSRS2 17 void 61,000,000

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Horvath, Istvan; Bagoly, Zsolt; Hakkila, Jon; Tóth, L. Viktor (2014). "Anomalies in the GRB spatial distribution". Proceedings of Science: 78. arXiv:1507.05528 $2. doi:10.22323/1.233.0078.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  2. ^ Horvath, Istvan; Hakkila, Jon; Bagoly, Zsolt (2014). "Possible structure in the GRB sky distribution at redshift two". Astronomy & Astrophysics. 561: id.L12. arXiv:1401.0533 $2. doi:10.1051/0004-6361/201323020. 
  3. ^ Horvath, I.; Hakkila, J.; Bagoly, Z. (2013). "The largest possible structure of the Universe, defined by Einstein in his Big Bang theory (1901)". 7th Huntsville Gamma-Ray Burst Symposium, GRB 2013: Paper 33 in EConf Proceedings C1304143. 1311: 1104. arXiv:1311.1104 $2. 
  4. ^ Klotz, Irene (19 Kasım 2013). "Universe's Largest Structure is a Cosmic Conundrum". discovery. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2013. 
  5. ^ Christian, Sam (11 Temmuz 2020). "Re-examining the evidence of the Hercules–Corona Borealis Great Wall". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (İngilizce). 495 (4): 4291-4296. arXiv:2006.00141 $2. doi:10.1093/mnras/staa1448. ISSN 0035-8711. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024. 
  6. ^ Ukwatta, T. N.; Woźniak, P. R. (1 Ocak 2016). "Investigation of redshift- and duration-dependent clustering of gamma-ray bursts". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (İngilizce). 455 (1): 703-711. arXiv:1507.07117 $2. doi:10.1093/mnras/stv2350. ISSN 0035-8711. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: free.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  7. ^ Horvath, I.; Szecsi, D.; Hakkila, J.; Szabo, A.; Racz, I.I.; Toth, L.V.; Pinter, S.; Bagoly, Z. (22 Ağustos 2020). "The clustering of gamma-ray bursts in the Hercules-Corona Borealis Great Wall: the largest structure in the Universe?". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (İngilizce). 498 (2): 2544-2553. arXiv:2008.03679 $2. doi:10.1093/mnras/staa2460. ISSN 0035-8711. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: free.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  8. ^ a b c Balazs, L.G.; Bagoly, Z.; Hakkila, J.E.; Horvath, I.; Kobori, J.; Racz, I.I.; Toth, L.V. (5 Ağustos 2015). "A giant ring-like structure at 0.78 < z < 0.86 displayed by GRBs". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 452 (3): 2236-2246. arXiv:1507.00675 $2. doi:10.1093/mnras/stv1421. 
  9. ^ Aron, Jacob (2013). "Largest structure challenges Einstein's smooth cosmos". New Scientist. 217 (2900): 13. doi:10.1016/S0262-4079(13)60143-8. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2013. 
  10. ^ "Astronomers discover the largest structure in the universe". Royal astronomical society. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013. 
  11. ^ Clowes, Roger; Harris, Kathryn A.; Raghunathan, Srinivasan; Campusano, Luis E.; Söchting, Ilona K.; Graham, Matthew J. (11 Ocak 2013). "A structure in the early Universe at z ~ 1.3 that exceeds the homogeneity scale of the R-W concordance cosmology". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 1211 (4): 6256. arXiv:1211.6256 $2. doi:10.1093/mnras/sts497. 
  12. ^ "Giant arc stretching-1.3 billion light-years across the cosmos shouldn't exist". 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021. 
  13. ^ Pomarède, Daniel; ve diğerleri. (10 Temmuz 2020). "Cosmicflows-3: The South Pole Wall". The Astrophysical Journal. 897 (2): 133. arXiv:2007.04414 $2. doi:10.3847/1538-4357/ab9952.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  14. ^ Pomerede, D.; ve diğerleri. (January 2020). "The South Pole Wall". Harvard University. s. 453.01. 
  15. ^ "Astronomers map massive structure beyond Laniakea Supercluster". University of Hawaii. 10 Temmuz 2020. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  16. ^ Overbye, Dennis (10 Temmuz 2020). "Beyond the Milky Way, a Galactic Wall - Astronomers have discovered a vast assemblage of galaxies hidden behind our own, in the "zone of avoidance"". The New York Times. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  17. ^ Mann, Adam (10 Temmuz 2020). "Astronomers discover South Pole Wall, a gigantic structure stretching 1.4 billion light-years across". Live Science. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  18. ^ Starr, Michelle (14 Temmuz 2020). "A Giant 'Wall' of Galaxies Has Been Found Stretching Across The Universe". ScienceAlert.com. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020. 
  19. ^ a b Shimawaka, Rhythm; Okabe, Nobuhiro; Shirasaki, Masat; Tanaka, Masayuki (22 Kasım 2022). "King Ghidorah Supercluster: Mapping the light and dark matter in a new supercluster at z = 0.55 using the subaru hyper suprime-cam". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 519 (1): L45-L50. arXiv:2211.11970 $2. doi:10.1093/mnrasl/slac150. ISSN 1745-3933. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024. 
  20. ^ Nadathur, Seshadri (10 Temmuz 2018). "Seeing patterns in noise: Gigaparsec-scale 'structures' that do not violate homogeneity". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 434: 398-406. arXiv:1306.1700 $2. doi:10.1093/mnras/stt1028. 
  21. ^ H.Lietzen; E.Tempel; L. J.Liivamägi (20 Mart 2016). "Discovery of a massive supercluster system at z ~ 0.47". Astronomy & Astrophysics. 588: L4. arXiv:1602.08498 $2. doi:10.1051/0004-6361/201628261. 
  22. ^ "News [[:Şablon:Pipe]] IUCAA". www.iucaa.in. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.  URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
  23. ^ a b c d e f g h i j k Komberg, Boris V.; Kravtsov, Andrey V.; Lukash, Vladimir N. (1996). "The search and investigation of the Large Groups of Quasars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 282 (3): 2090. arXiv:astro-ph/9602090 $2. doi:10.1093/mnras/282.3.713. 
  24. ^ a b c d e f g h i j k l R.G.Clowes; "Large Quasar Groups - A Short Review"; 'The New Era of Wide Field Astronomy', ASP Conference Series, Vol. 232.; 2001; Astronomical Society of the Pacific; 1-58381-065-X ; Bibcode: 2001ASPC..232..108C
  25. ^ Newman, Peter R (1999). Large groups of quasars in an ultraviolet-excess survey. University of Central Lancashire. doi:10.17030/uclan.thesis.00020658. 
  26. ^ Sankhyayan, Shishir; Okabe, Joydeep; Tempel, Elmo; More, Surhud; Einasto, Maret; Dabhade, Pratik; Raychaudhury, Somak; Athreya, Ramana; Heinämäki, Pekka (13 Kasım 2023). "Identification of Superclusters and Their Properties in the Sloan Digital Sky Survey Using the WHL Cluster Catalog". The Astrophysical Journal. 958 (1): 62. arXiv:2309.06251 $2. doi:10.3847/1538-4357/acfaeb.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  27. ^ Webster, Adrian (May 1982). "The clustering of quasars from an objective-prism survey". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 199 (3): 683-705. doi:10.1093/mnras/199.3.683.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  28. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Mao, Qingqing; Berlind, Andreas A.; Scherrer, Robert J.; Neyrinck, Mark C.; Scoccimarro, Román; Tinker, Jeremy L.; McBride, Cameron K.; Schneider, Donald P.; Pan, Kaike; Bizyaev, Dmitry; Malanushenko (2017). "A Cosmic Void Catalog of SDSS DR12 BOSS Galaxies". The Astrophysical Journal. 835 (2): 161. arXiv:1602.02771 $2. doi:10.3847/1538-4357/835/2/161.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  29. ^ Kenworthy, W. D'Arcy; Scolnic, Dan; Riess, Adam (24 Nisan 2019). "The Local Perspective on the Hubble Tension: Local Structure Does Not Impact Measurement of the Hubble Constant". The Astrophysical Journal. 875 (2): 145. arXiv:1901.08681 $2. doi:10.3847/1538-4357/ab0ebf. ISSN 1538-4357.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  30. ^ Haslbauer, Moritz; Banik, Indranil; Kroupa, Pavel (23 Ekim 2020). "The KBC void and Hubble tension contradict $\Lambda$CDM on a Gpc scale $-$ Milgromian dynamics as a possible solution". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 499 (2): 2845-2883. arXiv:2009.11292 $2. doi:10.1093/mnras/staa2348. 
  31. ^ Bahcall, N. A.; Soneira, R. M. (1982) "An approximately 300 MPC void of rich clusters of galaxies" 10 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF) Astrophysical Journal, Part 1, vol. 262, Nov. 15, 1982, p. 419-423. Bibcode: 1982ApJ...262..419B DOI:10.1086/160436
  32. ^ a b Einasto, Jaan; Einasto, Maret; Gramann, Mirt (1989) "Structure and formation of superclusters. IX - Self-similarity of voids" 27 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF) Royal Astronomical Society, Monthly Notices (ISSN 0035-8711), vol. 238, May 1, 1989, p. 155-177. Bibcode: 1989MNRAS.238..155E
  33. ^ S.A. Pustilnik (SAO), D. Engels (Hamburg), A.Y. Kniazev (ESO, SAO), A.G. Pramskij, A.V. Ugryumov (SAO), H.-J. Hagen (Hamburg) (2005) [ "HS 2134+0400 - new very metal-poor galaxy, a representative of void population?"] arXiv:astro-ph/0508255v1 Bibcode: 2006AstL...32..228P DOI:10.1134/S1063773706040025
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=En_büyük_kozmik_yapılar_listesi&oldid=32947847" sayfasından alınmıştır