Emirzade Camii
 Emirzade Camii | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Halkida, Yunanistan |
| Koordinatlar | 38°27′41″K 23°35′29″D / 38.46139°K 23.59139°D |
| İnanç | Sünni İslam |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı İslam |
| Tamamlanma | 15. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
| Malzemeler | Taş ve tuğla |
Emirzade Camii (Yunanca: Εμίρ Ζαδέ Τζαμί), Yunanistan'ın Halkida kentinde bulunan bir camidir. Cami, 15. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Günümüzde ise bir müze olup halka açık değildir. Evia Arkeolojik Eserler Müdürlüğü tarafından restore edilen Osmanlı eseri bina Salı günü hariç ücretsiz halka açıktır.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Cami, 15. yüzyılda Eğriboz'un Osmanlı tarafından fethedilmesinden kısa bir süre sonra inşa edilmiş olup kentte surlarla çevrili üç camiden biriydi.[2] 17. yüzyılda Halkida'yıi ziyaret eden seyyah Evliya Çelebi, aralarında Emirzade'nin de bulunduğu 11 camiye dikkat çekmişti.[3]
Minare ve revak, Andre Couchaud'un 1843'te yaptığı bir suluboya resmine dayanarak 19. yüzyılın ortalarına kadar sağlam kaldı.[3]
1821 yılındaki Yunan Bağımsızlık Savaşı ve Halkida'nin Osmanlı eğemenliğinden çıkmasının ardından kışlaya dönüştürüldü.[2] 1937'de tarihi bir anıt olarak ilan edildi ve bugün Halkida'nın Orta Çağ arkeolojik koleksiyonunun bir kısmını barındırsa da müze halka açık değildir.[2] 1950'lerin sonlarından bu yana bina kademeli olarak restore edilmiş, 1970-1973 döneminde ise restorasyon çalışmaları yapılmıştır.[3]
Mimari özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlı camisinin dışında camiye dönüştürülmüş eski bir Hristiyan kilisesinin kalıntıları bulunmaktadır.[3] Emirzade Camii, Yunanistan ve Balkanların geri kalanındaki çoğu cami gibi, tek kubbeli, sade bir mimari tarza sahiptir.[3]
Kaybolan revak ve minare dışında cami neredeyse sağlam kalmıştır. Dört yarım konik kubbeye oturan, içi yarım küre, dışı sekizgen kubbeyle örtülü dikdörtgen bir odadan oluşur. Batı tarafında, sütunlu galerinin bulunduğu revak, yarım küre şeklinde bir kalotla örtülmüştür. Silindirik minare güneybatı tarafta yer alırken, günümüze geriye sadece kare tabanı ulaşmıştır.[3]
Giriş çerçevesinin mermer levhalarında Arapça "Buraya huzur içinde girin ve merhametli Allah'ın adıyla ölümsüz olun" yazan yazılar bulunmaktadır. Caminin içi birbirine paralel iki sıra pencereyle aydınlatılmaktadır. İçeride mihrabın nişi doğu duvarına yerleştirilmiş olup, renk ve özgün dekor izleri hala devam etmektedir. Kemeri taçlandıran, üzerinde Arapça Kur'an alıntıları bulunan iki mermer levha daha bulunmaktadır.[3] Ayrıca avludaki 1655 yılında inşa edilmiş, üzerinde yazıtlar bulunan ve özenli kabartmalı İslam sanatıyla süslenmiş çeşme de korunmuştur.[2][3] Caminin etrafına dağılmış çok sayıda antik sütun ve başlık parçası bulunmaktadır.[2]
İnşaat mühendisi Yannis Karalis cami hakkında şu gözlemde bulundu: "Emirzade camii, Yunanistan'da korunan birçok cami gibi, açıkça etkilendiği Bizans mimarisiyle olan ilişkisi ve aynı zamanda Bizans mimarisiyle Ortaçağ Yunan yerleşimleri ile entegrasyonu nedeniyle özellikle ilgi çekicidir. Ancak araştırma henüz ilerleme kaydetmedi."[2]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Antoine-Marie Chenavard'ın gravürü (1858). -
Kuzeyden çeşme ve caminin görünümü. -
Ana cephe. -
İthaf yazıtının detayı. -
Mihrap görünümü.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Emirzade Camii ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας". www.efaeuv.gr. 29 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024.
- ^ a b c d e f "Τζαμί Εμίρ Ζαδέ στη Χαλκίδα". eviaportal.gr (Yunanca). 9 Mart 2014. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023.
- ^ a b c d e f g h "The Ottoman mosque Emir Zade". eviagreece.gr. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023.
