Ahmed Bey Camii
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Yenice-i Vardar |
Koordinatlar | 40°47′39″K 22°24′31″D / 40.79417°K 22.40861°D |
İnanç | İslam |
Mezhep | Sünni |
Durum | Kapalı |
Mimari | |
Mimari tür | Osmanlı |
Özellikler | |
Kubbe sayısı | 1 (yarısı çökmüştür) |
Minare sayısı | 1 |
Malzemeler | Tuğla, taş |
Ahmed Bey Camii (Yunanca: Τζαμί Αχμέτ Μπέη) veya Şeyh İlahi Camii (Yunanca: Τζαμί του Σεΐχη Ιλαχή), Yunanistan'ın kuzeyindeki Yenice-i Vardar kasabasında Osmanlı dönemine ait tarihi bir camidir. 15. yüzyılda Trakya ve Makedonya fatihi ve şehrin kurucusu Gazi Evrenos'un torunu Ahmed Bey tarafından yaptırılmıştır. Bugün oldukça kötü durumdadır ve etrafını saran bitki örtüsü nedeniyle buraya giriş zorlaşmıştır. Bir zamanlar Yenice-i Vardar'da bulunan yirmi camiden bugün ayakta kalan üç camiden biridir.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Ahmed Bey Camii, Yenice-i Vardar ve genel olarak Yunanistan'ın en eski camilerinden biridir ve 1450'den kısa bir süre önce[1]veya 15. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiştir.[2] Cami adını Yenice-i Vardar kasabasını kuran Gazi Evrenos'un torunu Ahmed Bey'den almıştır.[3] Gazi Evrenos'un türbesinin yanı sıra 15. yüzyıl alimlerinden Şeyh İlahi'nin türbesinin da burada bulunması nedeniyle ilk yıllarında dini ziyaretler için önemli bir kasabaydı.[3] Ölümünün ardından Gazi Evrenos, evliyalara benzer şekilde onurlandırıldı ve Yenice-i Vardar'ın Müslüman sakinleri, Evrenos'un şehrini tekke, medrese ve cami gibi çeşitli anıt ve kurumlarla donattı.[4]
Cami, 20. yüzyılda Yunan Ordusu'nun kullanımına verilmiş, ordu da çevresindeki askeri kampla birlikte yapıyı yerel belediyeye devretmişti.[2] Caminin etrafı ve üzerindeki bitki örtüsünün fazla olması nedeniyle içine girmek kolay değildir ve belki de bu nedenle ancak 1990 yılında anıt olarak tescil edilmiştir.[2]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Basit bir tasarıma sahip olan cami, kare planlı ibadet yeri, revak ve minareden oluşmaktadır.[3] Cami, etrafını çevreleyen düzensiz sıra tuğlalardan oluşan bir yapı sistemi oluşturan üç veya dört sıra tuğladan oluşan bir duvar yapısına sahiptir.[5] İç kısmında mihrap korunmuş olup, bazı yerlerde süslemeler de görülmektedir.[2]
Şu anda 15,87 metre yüksekliğindeki minare, ucu eksik olarak şerefesine kadar korunmuştur, ancak 7 metre yüksekliğindeki kubbenin yaklaşık yarısı 1970'lerde meydana gelen bir patlama sonrasında çökmüştür.[6] Buna rağmen boyalı dekorasyonun izleri yine de görülebilmektedir.[7]
Yarı yıkılmış ve ayakta kalma mücadelesi veren caminin, bugüne kadar hayata geçirilmemiş olan restorasyon çalışmalarına ihtiyaç duymaktadır ancak yakın gelecek için böyle bir çalışma duyurulmamıştır.[2]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yunanistan'da İslam
- Yunanistan'daki eski camilerin listesi
- Yunanistan'daki Osmanlı camileri listesi
- Osmanlı Yunanistanı
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ameen 2017, s. 22.
- ^ a b c d e Stavridopoulos 2015, s. 196.
- ^ a b c Skiadaresis 2012, ss. 1-2.
- ^ Stavridopoulos 2015, s. 191.
- ^ Loukma & Stefanidou 2016, s. 4.
- ^ Loukma & Stefanidou 2018, s. 177.
- ^ Loukma 2019, ss. 150–151.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ameen, Ahmed (2017). Islamic architecture in Greece: Mosques. Alexandria: Center for Islamic Civilization studies, Bibliotheca Alexandrina.
- Loukma, Maria; Stefanidou, Maria (2018). "Causes of deterioration of ottoman mosques". Islamic Heritage Architecture and Art II. 177. Southampton: WIT Press. ISBN 978-1-78466-251-6.
- Loukma, Maria (2019). Τεχνολογία, υλικά δόμησης και παθολογία σε θρησκευτικά κτήρια της οθωμανικής περιόδου [Technology, construction materials and pathology in religious buildings of the Ottoman period] (PDF) (Tez) (Greek). Thessaloniki: Aristotle University of Thessaloniki.
- Loukma, Maria; Stefanidou, Maria (2016). The Morphology and Typology of the Ottoman Mosques of Northern Greece (PDF) (Tez). Greece: Laboratory of Building Materials, Aristotle University of Thessaloniki.
- Skiadaresis, Georgios (2012). The Ottoman monuments of Giannitsa. Ephorate of Antiquities of Pella.
- Stavridopoulos, Ioannis (2015). Μνημεία του άλλου: η διαχείριση της οθωμανικής πολιτιστική κληρονομιάς της Μακεδονίας από το 1912 έως σήμερα [Other People's Monuments: the Management of the Ottoman Cultural Heritage of Macedonia from 1912 to the present] (Tez) (Greek). Ioannina: University of Ioannina.