Dijital pazarlama

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pazarlama ve halkla ilişkilerin çeşitli alt işlevlerini gösteren beş setlik Venn Şeması (İngilizce)

Dijital pazarlama, elektronik bir cihaz veya internet kullanan tüm pazarlama çabalarını kapsar. Ürün veya hizmetlerin elektronik ortamda çevrimiçi şekilde tanıtılmasını sağlar.[1]

Ürün ve hizmetleri tanıtmak için masaüstü bilgisayarlar, cep telefonları, diğer dijital ortam ve platformlar gibi internet ve çevrimiçi tabanlı dijital teknolojileri kullanır.[2][3] 1990'lar ve 2000'lerdeki gelişim, markaların ve işletmelerin pazarlama için teknolojiyi kullanma şeklini değiştirdi.[4] Dijital platformlar, pazarlama planlarına ve günlük hayata giderek daha fazla dahil oldu.[5] Arama motoru optimizasyonu (SEO), arama motoru pazarlama (SEM), içerikle pazarlama, etkileyici pazarlama, içerik otomasyonu, kampanya pazarlaması, veriye dayalı pazarlama, elektronik ticaret pazarlaması, sosyal medya pazarlama kombinasyonlarını kullanan dijital pazarlama kampanyaları yaygınlaştı. Ayrıca sosyal medya optimizasyonu, e-mail pazarlama, dijital görüntülü reklamcılık, e-kitaplar, optik diskler ve oyunlar sıradan hale geldi. İnternet dışı kanallara yapılan uzantı, dijital pazarlamayı çevrimiçi pazarlamadan ayırır.[6]

Dijital pazarlamanın tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dijital Pazarlama[7] terimi ilk olarak 1990'larda kullanılmıştır. Dijital çağ, internetin gelişi ve Web 1.0 platformunun gelişmesiyle başlamıştır. Web 1.0 platformu, kullanıcıların istedikleri bilgiyi bulmalarına izin vermiş ancak bu bilgileri web üzerinden paylaşmalarına izin vermemiştir.[8]

1993 yılında, ilk tıklanabilir banner yayına girdi. Bu, pazarlamanın dijital çağına geçişin başlangıcı oldu. Bu kademeli değişim nedeniyle, 1994 yılı itibarıyla yeni teknolojilerin dijital pazara girdiğini görüldü. Aynı yıl, Yahoo kuruldu.[9] Bu, şirketlerin web sitelerini, daha yüksek arama motoru sıralamasına çekmek için optimize etmesiyle birlikte dijital pazarlama alanında değişikliklere yol açtı. 1996'da HotBot, LookSmart ve Alexa gibi birkaç arama motoru daha piyasaya sürüldü.

1998 yılında ise Google doğdu. Microsoft, MSN arama motorunu piyasaya sürdü ve Yahoo, Yahoo web aramasını pazara getirdi. İki yıl sonra, tüm küçük arama motorları ya geride kaldı ya da iş dünyasındaki devlere daha fazla yer bırakarak yok edildi. Dijital pazarlama dünyası, arama motoru trafiğinin bir ayda yaklaşık 6,4 milyara ulaştığının bildirildiği 2006 yılında ilk büyük artışını gördü.[10] Bu durum pazarlamanın dijitalleşmesi gerektiğini ve dijital pazarlamanın önemini vurgulayan önemli bir detaydı. Sonrasında ortaya çıkan sosyal medya platformları (MySpace, Facebook,[11] LinkedIn, Instagram) ile kitlesel pazarlama kişisel pazarlamaya doğru bir dönüşüm gösterdi.[12] 2022 yılında bütçe açısından geleneksel pazarlamanın önüne geçmiştir.

Çevrimiçi platformların oluşması, internetin ve teknolojinin gelişmesiyle de pazarlama, geleneksel yöntemlerden dijitale doğru evrim geçirdi.

Geleneksel pazarlama ve dijital pazarlamanın farkları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyal ağların ve teknolojinin hızlı büyümesi, işletmelerin müşterileriyle etkileşim kurma biçiminde önemli değişikliklere neden oldu. İnternet ve dijital pazarlama, tüketici edinme ve elde tutma stratejilerinin kritik bileşenleri haline geldi. Elektronik bir cihaz veya İnternet kullanılarak gerçekleştirilen tüm pazarlama faaliyetlerine dijital pazarlama adı verilir. Geleneksel yaklaşımlarla karşılaştırıldığında, dijital pazarlama, ürün/hizmet pazarlaması ve reklam faaliyetlerinde büyük farklılıklar yaratır ve aynı zamanda güçlü bir şirket imajını ve tüketici memnuniyetini artırmada kilit oyuncu rolünü geliştirir.[12]

Pazarlama araçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Geleneksel pazarlama, gazete, dergi reklamları, bültenler ve broşürler gibi basılı medyayı ya da televizyon ve radyo reklamlarını kullanırken dijital pazarlama çevrimiçi reklamcılık, web siteleri, sosyal ağlar, e-posta pazarlaması, kısa mesaj, satış ortaklığı pazarlaması, içerik pazarlama, video pazarlama, SEO gibi dijital ve çevrimiçi araçları kullanır.[13]

Pazarlama bütçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Pazarlama maliyeti, işletmelerin dikkate alacağı bütçenin bir parçasıdır. Geleneksel pazarlamada belirli reklam türleri nedeniyle bir miktar malzemeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu durum geleneksel pazarlamanın daha maliyetli olmasına sebep olmaktadır.[14] Dijital pazarlama, potansiyel müşterilerine reklam vermek için çevrimiçi platformları kullanır. Bu sitelerin kullanımı ücretsiz olduğu için dijital pazarlama geleneksel pazarlamadan daha az maliyetlidir.

Hedef kitle[değiştir | kaynağı değiştir]

Geleneksel pazarlamanın kullandığı basılı yayın organları ile yerel kitleye ulaşmak daha kolaydır. Aynı zamanda, daha yaşlı bir kitle söz konusu olduğunda da geleneksel pazarlamayı kullanmak daha etkili olacaktır. Gazete ve radyo reklamları gibi reklamları kullanmak, daha yaşlı demografiyi çekebilir. Dijital pazarlama kanalları ise küresel olarak izleyiciler için daha kolay erişilebilir ve müşterileri daha kolay çekebilir.[15]

Tüketici etkileşimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Pazarlama araçları oldukça katı olduğu için geleneksel pazarlama tek yönlü bir iletişim içerir. Bu durum da tüketiciler ile samimi bir etkileşim içine girilmesinin önüne geçer. Dijital pazarlamada ise web siteleri ve sosyal medyanın kullanılmasından kaynaklı pazarlamacıların fiziksel varlığı zorunlu değildir ve bu da daha hızlı bir şekilde tüketiciye ulaşılmasını sağlar. Aynı zamanda iki yönlü iletişimi teşvik eden dijital pazarlama ile müşteri memnuniyeti daha kolay sağlanır.[13]

Veri analizi[değiştir | kaynağı değiştir]

Geleneksel pazarlamada kampanyanın ne kadar başarılı olduğunu ölçmek oldukça zordur. Anketler ve pazarın bulguları incelenir. Fakat bu durum zaman alır. Veri analizi söz konusu olduğunda dijital pazarlama, kampanyalar hakkında hızlı bir veri analizi sağlar. Veri araçları web sitesini ziyaret eden kullanıcıların sayısı, ne kadar süre kaldıkları, reklamların kaçını tıkladığı, kaç satış yapıldığı gibi birçok noktayı kaydederek hızlı ve kolay bir analiz imkanı sunar.[13]

Dijital Pazarlama Yöntemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Arama motoru optimizasyonu (SEO)[değiştir | kaynağı değiştir]

SEO, arama motorlarının bir web sitesinin içeriğini taramasını, dizine eklemesini ve anlamasını kolaylaştıran bir dizi değişiklik ve tekniktir.[16] Arama Motoru Optimizasyonu (SEO), arama sonuçları sayfasında daha yüksek bir sıralamaya yol açması ve ardından bir web sitesine daha yüksek trafik getirmesi gereken uzun vadeli bir stratejidir.[17]

Arama motoru pazarlaması (SEM)[değiştir | kaynağı değiştir]

Arama Motoru Pazarlaması (SEM), web sitesine trafik çekmek için kullanılan kapsamlı bir stratejidir. Ücretli Arama Pazarlaması olarak da bilinir. İş yapınıza bağlı olarak değişen 3 farklı modeli bulunur. Bunlar: PPC (tıklama başına ödeme), TBM (tıklama başına maliyet) ve BGBM (bin gösterim başına maliyet).[11] SEM için farklı platformlar vardır. Google Ad Words ve Bing Ads en popüler olan platformlardır.

İçerik pazarlaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Müşteri davranışını korumak veya etkilemek için düzenli olarak sunulması gereken ilgili, ilginç, eğlenceli ve değerli içeriğin geliştirilmesi içerik pazarlamasının temel noktalarını oluşturmaktadır. İçerik pazarlaması, tüketicilerin elde tutulmasına, yenilerinin edinilmesine ve işletmeler için güçlü bir markanın geliştirilmesine yardımcı olan önemli bir pazarlama faaliyetidir.[18]

Sosyal medya pazarlaması (SMM)[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyal medya pazarlaması markaların marka imajının güçlendirilmesi, korunması ve oluşturulması için çeşitli faydalar sağlar. Bu avantajlardan yararlanmak için markalar, giderek artan sosyal medya platformları arasından seçim yapmalı ve markanın malzemelerinin uygun, güvenilir ve net bir şekilde dağıtılmasını garanti etmelidir.[19] Bu da etkili bir sosyal medya pazarlaması ile yapılmaktadır.

Tıklama başına ödeme reklamcılığı (PPC)[değiştir | kaynağı değiştir]

Tıklama başına ödeme reklamcılığı, ticari pazarlamacıların birbirlerine karşı teklif vermelerine dayanır.[1] Bu bağlamda, bir web sayfasının sahibi, şirketlerin ürün/hizmetlerini sahibinin sayfasında tanıtmasını sağlar; işletme, yayıncının web sayfasını ziyaret eden bir kişi bu reklamı her tıkladığında yayıncıya belirli bir meblağ öder ve bu, tıklama başına ödeme olarak bilinir.[13] PPC, kuruluşlar için önemli bir gelir kaynağı olarak ortaya çıkan, hızla genişleyen bir reklam pazarıdır.

E-Posta pazarlaması[değiştir | kaynağı değiştir]

E-posta yoluyla, genellikle bir grup kişiye ticari bir mesaj gönderme eylemi, e-posta pazarlaması olarak bilinir.[20] E-posta yoluyla reklam göndermeyi, iş talep etmeyi veya satın alma veya katkı talep etmeyi gerektirir. Tipik olarak, e-posta pazarlama taktikleri üç ana hedeften birini veya daha fazlasını gerçekleştirmeyi amaçlar: sadakat, güven veya marka bilinirliği. Bir şirketin mevcut veya önceki müşterilerle ilişkisini geliştirmek, müşteri sadakatini güçlendirmek ve yeni müşteriler edinmek veya mevcut müşterileri hemen satın almaya ikna etmek amacıyla e-posta mesajları göndermek ve üçüncü taraf reklamlarını paylaşmak, bu terimin örnekleridir.[1]

Dijital pazarlamanın avantajları ve dezavantajları[değiştir | kaynağı değiştir]

Avantajlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Daha Geniş Erişim: Dijital pazarlama, dünya çapında geniş bir müşteri tabanına ulaşmak için çevrimiçi bir platform aracılığıyla ürünler ve hizmetler hakkında farkındalığı artırmaya yardımcı olur.[21]
  • Kişiselleştirme: Hedef kitleyi yakınlaştırmak ve gereksinimlerini karşılayan ürünle onlara yaklaşmak, marka sadakati ve itibarı oluşturmaya yardımcı olur. Dijital pazarlama, müşteriler için özel içerik tasarlayarak kişiselleştirilmiş pazarlama için bir platform sağlar. Amaç, müşterilere markanın bireysel ihtiyaçlarına hitap ettiğini hissettirmektir.[22]
  • İzlenebilir Sonuçlar: Dijital pazarlama, pazarlamacıların gerçek zamanlı olarak doğru sonuçları görmelerini sağlar.[1]
  • Daha İyi Katılım: Dijital pazarlama, markanın müşteriler arasında daha iyi bir farkındalık yaratmasına ve daha fazla insan tarafından tanınmasına olanak tanır. Blogları, sosyal medya içeriğini ve promosyon tekliflerini kullanan uygun bir pazarlama stratejisi, markanın müşterinin dikkatini çekmesini ve güvenilirlik oluşturmasını sağlar.[21]

Dezavantajlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Yüksek Rekabet: Dijital pazarlama ile küresel kitleye daha geniş bir erişim sağlanmaktadır. Bu durum da küresel rekabetle yüzleşmek için yetenekler oluşturmayı gerektirmektedir. Markayı daha fazla rakibe karşı korumak ve kampanya yürüten birçok dijital kanal arasında dikkat çekmek zorluk çıkartabilmektedir.[23]
  • Beceri Gereksinimi: Pazarlama faaliyetlerinin başarılı bir şekilde yürütülebilmesi için dijital platformda doğru bilgi ile uzmanlığın bir araya getirilmesi gerekmektedir. Teknolojideki düzenli gelişmelerle birlikte, herhangi bir değişikliğe hızla yanıt vermek için araçlar, platformlar ve yöntemler konusunda güncel kalmak çok önemlidir.[21]
  • Güvenlik ve Gizlilik Sorunları: Çevrimiçi platformların daha fazla kullanımı, daha iyi güvenlik ve web sitesi koruması gerektirir. Veri ihlallerine ilişkin herhangi bir şikâyetin oluşmaması için dijital pazarlama stratejilerinde müşteri verilerinin korunması ve kullanılmasına ilişkin yasal formalitelerin tamamlanması gerekmektedir.[24]
  • Şikayetler ve Geri Bildirimler: İnternet’teki tüm kullanıcılar tarafından görülebilir ve erişilebilir durumda olan ürün ve hizmetler hakkındaki olumsuz yorum ve bilgiler bir şirketin imajına ciddi şekilde zarar verebilmektedir.[25]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Desai, V. (2019). Digital marketing: A review. International Journal of Trend in Scientific Research and Development, 5(5), 196-200.
  2. ^ "Definition of digital marketing". Financial Times. 29 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015. 
  3. ^ "The Four Faces of Digital Marketing". American Marketing Association. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2019. 
  4. ^ Nielsen (10 Mart 2016). "Digital Advertising is Rising in Canada, Requiring More Sophisticated Measures of Success". Nielsen. Nielsen. 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016. 
  5. ^ Nielsen (20 Ocak 2016). "Connected Commerce is Creating Buyers Without Border". Nielsen Global. Nielsen Global. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016. 
  6. ^ Dahlen, Micael (2010). Marketing Communications: A Brand Narrative Approach. Chichester, West Sussex UK: John Wiley & Sons Ltd. s. 36. 
  7. ^ "Definition of Digital Marketing". Emeritus.org/in/ (İngilizce). 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023. 
  8. ^ Monnappa, A. (2022, May 25). The history and evolution of Digital Marketing. Simplilearn.com. Retrieved May 31, 2022, from https://www.simplilearn.com/history-and-evolution-of-digital-marketing-article#:~:text=The%20term%20Digital%20Marketing%20was,this%20information%20over%20the%20web.
  9. ^ Webandcrafts. (2021, September 23). The history and evolution of Digital Marketing - past and future. Webandcrafts Blog. Retrieved May 31, 2022, from https://webandcrafts.com/blog/history-of-digital-marketing/
  10. ^ Webandcrafts. (2021, September 23). The history and evolution of Digital Marketing - past and future. Webandcrafts Blog. Retrieved May 31, 2022, from https://webandcrafts.com/blog/history-of-digital-marketing/
  11. ^ a b Bala, M., & Verma, D. (2018). A critical review of digital marketing. M. Bala, D. Verma (2018). A Critical Review of Digital Marketing. International Journal of Management, IT & Engineering, 8(10), 321-339.
  12. ^ a b GEDİK, Y. (2020). Pazarlamada Yeni Bir Çerçeve: Sosyal Medya ve Web 2.0. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 252-269.
  13. ^ a b c d Gedik, Y. (2020). Pazarlamada yeni bir pencere: Dijital pazarlama. Journal of Business in the Digital Age, 3(1), 63-75.
  14. ^ Alabay, M. N. (2010). Geleneksel pazarlamadan yeni pazarlama yaklaşımlarına geçiş süreci. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 213-235.
  15. ^ Eti, H. S. GELENEKSEL VE DİJİTAL PAZARLAMA STRATEJİLERİNİN NASIL BİRLİKTE YÜRÜTÜLECEĞİNE İLİŞKİN BİR YAKLAŞIM. Sosyal Bilimler Metinleri, 2021(2), 42-52.
  16. ^ YÜKSEL, D., & Tolon, M. (2019). DİJİTAL PAZARLAMA STRATEJİSİ OLARAK ARAMA MOTORU OPTİMİZASYONU (SEO). International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry, 3(3), 236-243.
  17. ^ Zilincan, J. (2015). Search engine optimization. In CBU International Conference Proceedings... (Vol. 3, p. 506). Central Bohemia University.
  18. ^ Le, D. (2013). Content marketing.
  19. ^ Biçer, E. M. (2012). Sosyal medya pazarlaması ve marka imajı (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  20. ^ Bawm, Z. L., & Nath, R. P. D. (2014, December). A Conceptual Model for effective email marketing. In 2014 17th International Conference on Computer and Information Technology (ICCIT) (pp. 250-256). IEEE.
  21. ^ a b c Veleva, S. S., & Tsvetanova, A. I. (2020, September). Characteristics of the digital marketing advantages and disadvantages. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 940, No. 1, p. 012065). IOP Publishing.
  22. ^ Jothi, G. (2019). A STUDY ON ADVANTAGES AND DISADVANTAGES OF TRADITIONAL MARKETING AND DIGITAL MARKETING. International Journal of Research and Analytical, 1. ISO 690
  23. ^ Nadaraja, R., & Yazdanifard, R. (2013). Social media marketing: advantages and disadvantages. Center of Southern New Hempshire University, 1-10.
  24. ^ Girchenko, T., & Ovsiannikova, Y. (2016). Digital marketing and its role in the modern business processes. European Cooperation, 11(18), 24-33.
  25. ^ Todor, R. D. (2016). Blending traditional and digital marketing. Bulletin of the Transilvania University of Brasov. Economic Sciences. Series V, 9(1), 51.