Cumhuriyetçiler (İspanya İç Savaşı)
| Cumhuriyetçiler | |
|---|---|
Bando republicano | |
.svg) | |
| Tarih(ler) | 17 Temmuz 1936 - 1 Nisan 1939 |
| İdeoloji | Antifaşizm İspanyol Cumhuriyetçiliği İlerlemecilik Komünizm Sosyalizm Anarşizm Liberteryen sosyalizm Liberalizm Radikalizm Sosyal Demokrasi |
| Siyasi yelpaze | Merkez sol, Aşırı sol |
| Müttefikler |  Sovyetler Birliği Meksika |
İspanyol Cumhuriyetçiler, aynı zamanda Sadık grup veya Hükümet Grubu olarak da bilinir. 1936-1939 İspanya İç Savaşı'nda, askeri darbeci Milliyetçi grubuna karşı İkinci İspanya Cumhuriyeti hükümetini destekleyen taraftı.[1] Cumhuriyetçilerin adı çoğunlukla üyeleri ve destekçileri tarafından kullanılırken, karşıtları, aşırı sol komünist ve anarşist grupları da içeren sol eğilimli ideolojisi ve Sovyetlerden aldığı destek nedeniyle bu gruba atıfta bulunmak için Rojos (Kızıllar) terimini kullandı.[2] Savaşın başında Cumhuriyetçilerin sayısı Milliyetçilerden bire on üstündü, ancak Ocak 1937'de bu avantaj dörde bire düştü.
Dış destek
[değiştir | kaynağı değiştir]Cumhuriyetçi grup , Uluslararası Müdahale Etmeme Komitesi nedeniyle, II. Dünya Savaşı'nın Müttefik güçlerinden neredeyse hiç dış destek alamamıştı. Temelde SSCB'nin desteği öne çıkıyor. Savaşın başında Meksika, Fransa ve Polonya, Cumhuriyetçilere büyük miktarda askeri malzeme ve danışman sağladı. Uluslararası Tugaylar olarak anılacak olan grubun desteği de dikkate değerdi.
Sovyetler Birliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Sovyetler Birliği Cumhuriyetçi güçlere maddi yardım sağladı. Toplamda SSCB, İspanya'ya 806 uçak, 362 tank ve 1.555 topçu silahı sağladı.[3] Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti ambargosunu görmezden geldi ve çok az ülkenin bunu yapacağı bir zamanda Cumhuriyet'e silah sattı, dolayısıyla Cumhuriyet'in tek önemli büyük silah kaynağıydı. Josef Stalin Müdahale Etmeme Anlaşmasını imzalamıştı ancak anlaşmayı bozmaya karar verdi. Ancak anlaşmayı açıkça ihlal eden Hitler ve Mussolini'den farklı olarak Stalin bunu gizlice yapmaya çalıştı.[4] Operasyona başkanlık etmek için Sovyetler Birliği ordusunun bir X bölümünü oluşturdu ve X Operasyonunu icat etti. Ancak İspanya için özel olarak yeni bir ordu kolu oluşturulurken, İspanya'ya gönderilen silah ve topların çoğu antikaydı. Stalin ayrıca geçmiş çatışmalarda ele geçirilen silahları da kullandı.[5] Ancak BT-5 tankları [6] ve I-16 savaş uçakları gibi modern silahlar da İspanya'ya tedarik edildi.
Sovyet teslimatlarının çoğu ya kayboldu ya da Stalin'in sipariş ettiğinden daha azdı.[4] Son olarak, gemiler Cumhuriyetçilere malzeme taşımak üzere yola çıktığında yolculuk son derece yavaştı. Stalin, inşaatçılara gemilerin tasarımına sahte güverteler eklemelerini emretti. Daha sonra, gemi kıyıdan ayrıldığında Milliyetçilerin eline geçmemek için bayrağını ve bazı kısımlarının rengini değiştirmek zorunda kaldı.[4] Ancak 1938'de Cumhuriyetçi hükümetin politikası bocalayınca Stalin birliklerini ve tanklarını geri çekti. Tarihçi Hugh Thomas, "Eğer ABD'li, İngiliz ve Fransız imalatçılardan iyi silahlar satın alıp nakledebilselerdi, İspanyol hükümetinin sosyalist ve cumhuriyetçi üyeleri kendilerini Stalin'den kurtarmaya çalışabilirlerdi" yorumunu yapıyor.[7]
Cumhuriyet, daha sonra Frankocu propagandanın sık sık konusu haline gelecek olan bir olayla, Sovyet silahlarının parasını İspanya Bankası'nın altın rezervleriyle ödedi (bkz . Moskova Altını). Sovyet silahlarının maliyeti 500 milyon ABD dolarından fazlaydı (1936 fiyatlarıyla), İspanya'nın altın rezervinin %72'si, dünyanın dördüncü en büyük altın rezervidir. Geriye kalan %27'lik kısım yani 176 ton Fransa'ya devredildi.[8]
Sovyetler Birliği ayrıca İspanya'ya bir dizi askeri danışman gönderdi.[9] Sovyet birlikleri aynı anda 500'den fazla adamdan oluşmazken, Sovyet gönüllüleri, özellikle savaşın başında sıklıkla Sovyet yapımı Cumhuriyetçi tankları ve uçakları kullanıyordu.[10] Ayrıca Sovyetler Birliği, dünyanın her yerindeki Komünist partilere Uluslararası Tugayları örgütlemeleri ve üye toplamaları yönünde talimat verdi. Bir diğer önemli Sovyet müdahalesi, NKVD'nin Cumhuriyetçi artçı kuvvetler boyunca yaygın faaliyetiydi.
Meksika
[değiştir | kaynağı değiştir]Meksika hükümeti, Madrid hükümetinin ve Cumhuriyetçilerin tarafını açıkça destekledi. Meksika, İngiliz-Fransız müdahale etmeme önerilerine uymayı reddetti. Başkan Lázaro Cárdenas, Meksika toplumunun bir kısmı ve halkının Milliyetçi bir zafer istemesine rağmen, savaşı Meksika'nın kendi devrimine benzer olarak gördü. Meksika, 2.000.000 dolarlık yardım sağladı ve daha önce Meksika Hava Kuvvetleri'nde görev yapmış Bellanca CH-300 ve Spartan Zeus gibi az sayıda Amerikan yapımı uçağın da dahil olduğu bir miktar maddi yardım sağladı. Bu uçakların tamamı Cumhuriyetçilere ulaşmadı.
Fransa
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransa'nın İspanya Cumhuriyeti'ne karşı tutumu, tereddütlü tutumu ve kararsızlığıyla karakterize ediliyordu. Böylece Fransa hükümeti İspanyol Cumhuriyetçilere doğrudan destek göndermedi ve kuşatma altındaki cumhuriyetin sonlarına doğru Frankocu Devleti tanıyarak ona karşı çıktı. Başkan Albert Lebrun doğrudan yardıma karşı çıktı, ancak Fransa Başbakanı Léon Blum'un sol hükümeti Cumhuriyet'e sempati duyuyordu.[11] Blum, Cumhuriyetçilere uçak da dahil olmak üzere askeri yardım ve teknoloji göndermeyi ve Fransız Donanması'nı, Fransız liderliğindeki Afrika Afrika Ordusu'nun İspanyol Fas'ından İspanya'ya geçişini engellemek için kullanmayı düşündü.[12] Ayrıca iç savaşın patlak vermesi üzerine İspanyol Cumhuriyetçi hükümeti ve Fransa hükümeti diplomatik mesajlarda Fransız uçaklarının İspanyol Cumhuriyetçi güçlere potansiyel transferini tartıştı.[12]
Blum hükümeti, Frankocu güçlerin İspanya'daki başarısının, Alman ve İtalyan askeri güçlerinin Kanarya ve Balear Adaları'nda konuşlanmasına izin verecek, Nazi Almanyası ve Faşist İtalya'dan oluşan bir müttefik devletinin kurulmasıyla sonuçlanacağından korkuyordu.[12] Ancak sağcı politikacılar, Fransız hükümetinin savaşta İspanyol Cumhuriyetçilere askeri destek gönderme niyetini duydular ve Fransız hükümetinin eylemlerine, Cumhuriyetçileri desteklediği iddiası nedeniyle Blum hükümetine karşı şiddetli bir kampanya yoluyla karşı çıktılar.[13]
27 Temmuz 1936'da İngiliz yetkililer, Başbakan Blum'la savaşa ilişkin tutumlarını tartışmış ve Blum'u Cumhuriyetçilere silah göndermemeye ikna etmişti.[14] Bu nedenle 27 Temmuz'da Fransız hükümeti askeri yardım, teknoloji ve kuvvet göndermeyeceğini açıkladı.[15] Ancak Fransa'nın dilediği takdirde yardım yapma hakkını saklı tuttuğunu belirten Blum, Cumhuriyet'e desteğini de belirterek şöyle konuştu:
| “ | Meşru bir hükümet olan İspanyol Hükümetine silah teslim edebilirdik... Darbecilere silah gönderme eğiliminde olanlara bir mazeret vermemek için bunu yapmadık.[16] | „ |
1 Ağustos 1936'da, 20.000 kişilik Cumhuriyetçi yanlısı bir miting, Blum'un İspanyol Cumhuriyetçilere uçak göndermesini talep etmesiyle karşı karşıya gelirken, aynı zamanda sağcı politikacılar da Cumhuriyet'i desteklediği ve yan tarafta Faşist İtalyan müdahalesini kışkırtmaktan sorumlu olduğu için Blum'u eleştirdi.
Nazi Almanyası, Berlin'deki Fransız büyükelçisine, Almanya'nın İspanyol Cumhuriyetçileri destekleyerek "Moskova'nın manevraları" olarak tanımladığı şeyi desteklemesi halinde Fransa'yı sorumlu tutacağını bildirdi.[17] Son olarak, 21 Ağustos 1936'da Fransa, Birleşik Krallık ve İtalya (hem Fransa hem de Birleşik Krallık'ın baskısı altında) İspanya İç Savaşı'na ilişkin Müdahale Yasağı teklifini imzaladılar.[17]
Ancak Blum hükümeti, 7 Ağustos 1936'dan o yılın Aralık ayına kadar İspanyol Cumhuriyetçi Hava Kuvvetlerine eski Potez 54, Dewoitine ve Loire 46 uçakları tedarik ederek gizli yollarla İspanyol Cumhuriyetçilere askeri yardım sağladı.[18] Çoğu zaman silahları çıkarılmış olan bu neredeyse işe yaramaz ve savunmasız uçaklar, üç aylık hava görevlerinde nadiren hayatta kaldı.[19] Ayrıca 8 Eylül 1936'ya kadar uçaklar, başka ülkelerden satın alınmaları halinde Fransa'dan İspanya'ya serbestçe geçebiliyordu.[20]
Fransa'nın Cumhuriyetçilere gönülsüz ve büyük ölçüde etkisiz desteği Aralık 1936'da sona ermiş olsa da, Alman istihbaratı Franco ve grubuna Fransız ordusunun savaşa müdahale konusunda açık tartışmalara girdiğini bildirdi.[21] İddiaya göre Franco, 1938'de Fransızların Katalonya, Balear Adaları ve İspanyol Fas'ını işgal etmesi yoluyla İspanya'da olası bir Frankocu zafere karşı bir Fransız müdahalesinden korkuyordu.[22]
İç Savaş'ın sonlarına doğru, İspanyol Cumhuriyet Donanması'nın denizde seyreden gemilerinin çoğu, filoya Fransız yetkililer tarafından el konulduğu ve daha sonra Frankocu gruba teslim edildiği Tunus'un Fransız himayesindeki Bizerte'ye tahliye edildi.[23] Gemilerde nöbetçi olarak görevlendirilen birkaç mürettebat dışında İspanyol Cumhuriyetçi denizciler ve subayları Meheri Zabbens'teki bir toplama kampında gözaltına alındı.[24] İspanyol Cumhuriyet Silahlı Kuvvetlerinin diğer şubelerinin mağlup olan ve kaçan üyeleri, Fransız yetkililer tarafından tutuklandı ve bir zamanlar yaklaşık 100.000 mağlup İspanyol Cumhuriyetçiyi barındıran Camp de concentration d'Argelès-sur-Mer gibi Güney Fransa'daki toplama kamplarında gözaltına alındı. Oradan bazıları sürgüne gitmeyi başardı veya Mihver güçlerine karşı savaşmak için Müttefik ordularına katıldı,[25] diğerleri ise kendilerini Nazi toplama kamplarına attılar.[26]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Antony Beevor (2006) [1982]. The Battle for Spain. Orion. ISBN 978-0-7538-2165-7.
- ^ "Quiet fronts in the Spanish civil war". 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2024.
- ^ Academy of Sciences of the USSR, International Solidarity with the Spanish Republic, 1936–1939 (Moscow: Progress, 1974), 329–30
- ^ a b c Arms for Spain Gerald Howson
- ^ Beevor (2006). pp. 152–53.
- ^ Beevor (2006). p. 153.
- ^ Thomas (2003) p. 683.
- ^ Beevor (2006). pp. 153–54.
- ^ Thomas (2003). p. 944.
- ^ Thomas (1961). p. 637.
- ^ Antony Beevor, The Battle for Spain. Orion. (1982, revised 2006). 978-0-7538-2165-7
- ^ a b c Michael Alpert (1994). A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London, England: Macmillan Press; New York: St. Martin’s Press, p. 14.
- ^ Michael Alpert (1994). A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press; New York: St. Martin’s Press. pp. 14–15.
- ^ Michael Alpert (1994). A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: MacMillan Press; New York: St. Martin’s Press. p. 20.
- ^ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press, Ltd; New York: St. Martin's Press, Inc., 1994. p. 23.
- ^ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press, Ltd; New York: St. Martin's Press, Inc, 1994. p. 41.
- ^ a b Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press, Ltd; New York: St. Martin's Press, Inc, 1994. p. 43.
- ^ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press, Ltd; New York: St. Martin's Press, Inc, 1994. pp. 46–47.
- ^ "Air Aces – Semyon Desnitsky". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2024.
- ^ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Hampshire and London: Macmillan Press, Ltd; New York: St. Martin's Press, Inc, 1994. p. 47.
- ^ Stanley G. Payne. Franco and Hitler: Spain, Germany, and World War II. Yale University Press, 2008. p. 28.
- ^ Igor Lukeš, Erik Goldstein (1999). The Munich crisis, 1938: prelude to World War II. London & Portland, OR: Frank Cass. p. 176.
- ^ Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2001. London. p. 877
- ^ "Almirante Valdés (VS o AV)". 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2024.
- ^ "24 au 26 août 1944 Libération de Paris par les chars... espagnols de la nueve". 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2024.
- ^ "Republicans deportats als camps de concentració nazis" Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş.