Ceritler

Başlığın diğer anlamları için Ceritler (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Begtili damgası

Ceritler soy kökünün Oğuzların Bozok koluna bağlı Beğdili (Begtili) boyu olduğu bildirilir. Yerleştikleri yer olarak da Dulkadiroğlu Beyliği'nin sınırları içi olduğu değişik kaynaklarda belirtilmektedir. Dulkadir veya Zülkadiriye denen yer 1831 yılında Maraş adını almıştır.

Etimoloji

“Cerit” kelimesinin anlamı hakkında çeşitli sözlüklerde farklı anlamlar verilmektedir; “yiğit, cesur, ata iyi binen, eli çabuk, becerikli, sopa, kuru hurma dalı, cirit sopası, kuru verimsiz toprak” gibi anlamlara gelmektedir.

Tarih

Oğuz Türkmeni olan Ceritler/ceridler ile Beydilli begdilli oymağıdır , hicri ve rumi takvime göre 1205 yılında, miladi takvime göre ise 1791 yılında bir savaş olmuştur. Bu savaşın yeri Osmaniye ile Nizip arasındaki Yarsuvat ile Zencirli denen yerler arasındadır. Buraya daha sonra Kanlıgeçit denmiştir. Ceritler buradaki savaşı kazanmışlar ve Dadaloğlu'nun oymağı büyük kayıp vermiştir. 1691 yılından itibaren devletin iskân politikası gereği Ceritler başlarına devlet tarafından görevlendirilen beyler idaresinde özellikle bugün Suriye sınırları içinde kalan Halep Vilayeti'ne bağlı Rakka kasabasına zorla iskan edilmiş, bu iskandan sonra defalarca geri gelmiş ve defalarca yeniden zorla Rakka'ya iskan edilmişlerdir. Bu arada Rakka dışında Harran, Hama, Humus ve Halep'e de iskan edildiklerine dair de bilgiler vardır. Ceritler bu zorla yapılan iskânlara isyan ettikleri için zaman zaman bizzat asker eliyle, zaman zaman da üzerlerine başka oymaklar gönderilerek Rakka'ya geri gönderilmek istenmiştir. Recepli Avşarları ise o tarihte Ceritleri olursa Rakka'ya olmazsa kendi suvatları ve otlakları dışına göndermek istemişlerdir. Bu yüzden aralarında çıkan savaşta Kırım'a (Elbistan'a) dönmeleri istenmiştir. 1600’lü yıllarda Ceritlerin bir kısmı İran'a gitmiş, bir kısmı daha sonraki iskanlarla Balkanlar dahil olmak üzere Suriye ve Kıbrıs'a (1713) zorla iskân edilmişlerdir. En son olarak da 1865 yılında Fırka-i İslahiye denilen askeri kuvvetle Ceritler de dahil olmak üzere tüm Yörük-Türkmen oymakları Anadolu'nun değişik yörelerine zorla iskana tabi tutulmuşlardır. Bunlar arasında Denizli, Afyon, (AFYON ÇAY AYDOĞMUŞ KÖYÜ) Mersin, Hatay, Karaman, Amasya, Çorum, Kırıkkale, Yozgat, Kırşehir, Adana Sarıçam ilçesi Müminli köyü, Ceyhan İlçesi Malatya, Aksaray, Avanos, Kahramanmaraş, Gaziantep, Şarkışla gibi yerler sayılabilir.