Birleşik Çerkesya Konseyi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Birleşik Çerkesya Konseyi
KısaltmaBÇK
Genel başkanKenan Kaplan[1]
Genel sekreterMustafa Canbek[2]
Kuruluş tarihi21 Ocak 2023 (15 ay önce) (2023-01-21)[3]
MerkezLublin, Polonya[2]
ÜyelikRusya Sonrası Özgür Milletler Forumu
İdeolojiÇerkes milliyetçiliği, Demokrasi
Resmî renkler         Yeşil, sarı
İnternet sitesi

Birleşik Çerkesya Konseyi[4][5] (İngilizceCouncil of United Circassia[6][7]), 21 Ocak 2023'te kurulan bir Çerkes milliyetçi kuruluşudur.[6] Kuruluşun amacı, bugün Rusya'da bulunan[8] tarihî Çerkesya topraklarında bağımsız bir Çerkesya Cumhuriyeti kurmaktır.[6] Konsey yayınlarında Rusya'dan "Terörist Rusya" olarak bahsetmektedir.[9] Birleşik Çerkesya Konseyi, Rusya Sonrası Özgür Milletler Forumunda Çerkesya'yı temsil etmektedir.[10]

Kuruluş ve amaçları[değiştir | kaynağı değiştir]

19. yüzyılda Rus-Çerkes Savaşı'nın son bulması ile Çerkesya ilhak edildi ve Çerkes Soykırımı gerçekleşti. Olaylardan Çerkes halkının %80-97'si etkilendi, büyük bir kısım Çerkes Türkiye'ye sürüldü.[11] 21 Ocak 2023'te kurulan Birleşik Çerkesya Konseyi,[3] amacını "tarihî Çerkes topraklarında (Kuzey Kafkasya) bağımsız bir Çerkes devleti kurmak" olarak tanımlıyor.[3][6][7] Konsey, Rusya'yı "terörist",[9] "emperyal" ve "faşist" olarak tanımlıyor."[12] Konseyin açıkladığı amaçlarından birisi de Rus propagandasının önüne geçmek ve Rusların Çerkes toplumuna sızmasını önlemek.[13] Konsey Rusya-Ukrayna Savaşında Kafkasyalıların cepheye sürülmesini eleştirdi.[14]

Faaliyetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti yıldönümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 2023'te, Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin kuruluş yıldönümü anısına Ukrayna'da bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya Birleşik Çerkesya Konseyi yönetimi, Kırım Tatarlarının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov,[12] İçkerya Çeçen Cumhuriyeti sürgün hükûmeti başkanı Ahmed Zakayev,[15] Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti başkanı Salih Hudayar[16] ve Ukraynalı temsilciler katıldı.[17]

Bağımsız Çerkesya Konferansı[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Çerkesya Konseyi liderliğinde 5 Ağustos 2023'te İstanbul'da Bağımsız Çerkesya Konferansı düzenlendi. Konferansta bağımsız Çerkesya'nın gerekliliği tartışıldı.[7][18][19]

Diğer gruplarla ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Çerkesya Konseyi Ukrayna ile de ilişkiler kurdu ve Ukrayna'dan Çerkes soykırımını tanımasını istedi[12] ve Volodimir Zelenski'ye resmî dilekçe verdi.[14]

Kırım Tatarları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırım Tatarlarının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov ile birlikte Birleşik Çerkesya Konseyi'ne olan desteğini açıkladı ve konferanslarına katıldı.[12]

Çeçen Sürgün Hükûmeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Konseyin Çeçen Sürgün Hükûmeti ile de bağları var. Konsey, Çeçen Sürgün Hükûmetine Çerkes soykırımını tanıması için dilekçe sundu.[20] Çeçen Sürgün Hükûmeti başkanı Ahmed Zakayev konseyin toplantılarına katıldı.[15]

Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 2023'te Birleşik Çerkesya Konseyi ve Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti arasında ilişkiler kuruldu. Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti Çerkes Soykırımı'nı tanıdı.[16][21]

Yerli Halklar İttifakı[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Mayıs 2023'te Rusya topraklarında yaşayan azınlık halklar toplanarak bir ittifak kurdu. İttifak'a Dünya Çeçen Kongresi ve Kafkas Birliği, Karelya Ulusal Hareketi, Çuvaş-Volga-Bulgar Diplomatik Konseyi, sürgündeki Tataristan Hükûmeti, Kazak ulusal kurtuluş hareketi, Nogay Halkı Yüksek Konseyi, Dağıstan Ulusal Birliği katıldı. Merkez, Özgür Biarmia/Pomorie, Moksha hareketi Toraman Terdemas. Konferansa Ukraynalı tanınmış kişiler de katıldı: filozof Dmitro Korchinsky ve siyaset bilimci Pavlo Zhovnirenko.[1]

Rusya Sonrası Özgür Milletler Forumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Konsey, Rusya Federasyonu'nun parçalanmasını savunan[22] Polonya merkezli[23] Rusya Sonrası Özgür Milletler Forumu'na katılmıştır.[10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Альянсы, союзы, форумы, лиги: о количестве и качестве площадок нацдвижений". RFE/RL (Rusça). 13 Mayıs 2023. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  2. ^ a b "Constitution of the Council | The Council Of United Circassia". United Circassia. 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  3. ^ a b c "The Council | The Council Of United Circassia". United Circassia (İngilizce). 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  4. ^ "1'inci Uluslararası Bağımsız Çerkesya Konferansı Üsküdar'da düzenlendi". İhlas Haber Ajansı. 5 Ağustos 2023. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2023. 
  5. ^ "İstanbul'da 1. Uluslararası Bağımsız Çerkesya Konferansı yapıldı". www.qha.com.tr. Kırım Haber Ajansı. 7 Ağustos 2023. 7 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  6. ^ a b c d Goble, Paul (22 Haziran 2023). "War in Ukraine Has Changed Circassian Movement, and Moscow Is Worried". Jamestown (İngilizce). 21 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  7. ^ a b c Bozkurt, Abdullah (16 Ağustos 2023). "Turkey hosted the first-ever independent Circassian event, a move that will unsettle Russia". nordicmonitor.com (İngilizce). Nordic Monitor. 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  8. ^ Albert, Melissa (15 Eylül 2023). "Cherkessia". www.britannica.com (İngilizce). Encyclopedia Britannica. 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  9. ^ a b Birleşik Çerkesya Konseyi [@UnitedCircassia] (5 Ekim 2023). "Terrorist Russia hit a store and a cafe in Groza, Kharkov. Terrorist Russia aims civilians. NATO and the West should not wait anymore for more killings. NATO did it before in Serbia. It can did it again! Terrorist Russia must be stopped ASAP" (Tweet) (İngilizce). 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi – Twitter vasıtasıyla. 
  10. ^ a b "6th Free Nations of Post-Russia Forum | The Council Of United Circassia". United Circassia (İngilizce). 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  11. ^ Richmond, Walter (2013). The Circassian Genocide. Rutgers University Press. back cover. ISBN 978-0-8135-6069-4. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2023. 
  12. ^ a b c d "Kenan Kaplan: Ukrayna Parlamentosundan Çerkes Soykırımı'nı kabul etmesini talep ediyoruz". www.qha.com.tr. Kırım Haber Ajansı. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  13. ^ Goble, Paul. "Moscow Continues Efforts to Penetrate Circassian Diaspora". Jamestown (İngilizce). 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  14. ^ a b "Боятся реакции Кремля? В Кабардино-Балкарии снова запретили вспоминать жертв Кавказской войны". RFE/RL (Rusça). 21 Mayıs 2023. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  15. ^ a b "Ahmed Zakayev: Ukrayna halkı, özgürlük mücadelesi örneği gösteriyor - QHA - Kırım Haber Ajansı". www.qha.com.tr. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  16. ^ a b "PRIME MINISTER'S STATEMENT AT THE KYIV CONFERENCE ON THE 105th ANNIVERSARY OF THE DECLARATION OF INDEPENDENCE OF THE MOUNTAINOUS REPUBLIC OF THE NORTHERN CAUCASUS | East Turkistan Government in Exile" (İngilizce). 30 Mayıs 2023. 8 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  17. ^ "Ukrayna'da Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin 105. yılı anısına uluslararası konferans yapıldı". www.qha.com.tr. Kırım Haber Ajansı. 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  18. ^ "İstanbul'da Uluslararası Bağımsız Çerkesya Konferansı". www.qha.com.tr. Kırım Haber Ajansı. 21 Temmuz 2023. 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  19. ^ "Διάσκεψη για την απόσχιση της Κιρκασίας από την Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη!" (Yunanca). 16 Ağustos 2023. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  20. ^ "Открытое письмо Совета Объединенной Черкессии Правительству ЧРИ". thechechenpress.com. 8 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  21. ^ "ETGE Recognizes Circassian Genocide". United Circassia (İngilizce). 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2023. 
  22. ^ sdp.pl, Redakcja portalu (8 Mayıs 2022). "Kонференция Форум Свободных Народов России". SDP (Lehçe). 12 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2022. 
  23. ^ "Russia Labels Poland-Registered Forum As An 'Undesirable Organization'". Radio Free Europe/Radio Liberty. 17 Mart 2023. 20 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.