İçeriğe atla

Avrupa Birliği-Kazakistan ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kazakistan-Avrupa Birliği ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde European Union ve Kazakhstan

Avrupa Birliği

Kazakistan

Avrupa Birliği-Kazakistan ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği arasındaki mevcut ikili ilişkiler.

Ortaklık ve işbirliği için yapılan anlaşma

[değiştir | kaynağı değiştir]

İkili taraflı ortaklık ve işbirliği için yapılan anlaşma 1994 yılında imzalanmıştır.[1] Kazakistan ile Avrupa Birliği üyesi olan ülkelerle imzalanan bu anlaşma Mart 2016'da parlamento tarafından onaylanmıştır.[2] Kazakistan, Avrupa Birliği'nin Orta Asya bölgesinde uyguladığı yeni işbirliği stratejisinin bir parçasıdır.[3]

İşbirliği konusunda yapılan istişareler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İstişareler, her yıl Kazakistan ile Avrupa Birliği arasındaki iki taraflı ortaklık ve işbirliği anlaşmasının uygulanmasını organize etmek için yapılmaktadır.[4] Kazakistan temsilcileri birçok konuda istişarelerde bulunmaktadır. Bu istişarelerin temel amaçları siyasi, ekonomik, yargı reformların yapılması, hukukun üstünlüğünün sağlanması, ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi ve bölgede sürdürülebilirlik ile istikrarın sağlanmasıdır.[5]

4 Ekim 2016'da gerçekleştirilen istişarede ikili ortaklık ve işbirliğinin gelişimi onaylamıştır.[6]

2002'den itibaren Avrupa Birliği, Kazakistan'ın ana ticaret ortaklarından biri haline gelmiştir. Kısa sürede ihracatın %40'ı Avrupa Birliğine bağlı hale gelmiştir. 2007 yılında Kazakistan'ın petrol ve gazının %80'i Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilmektedir. Kazakistan ile Avrupa Birliği arasındaki yıllık ticaret cirosu 13,35 milyar avroyken, hizmetler ise 1,52 milyar avrodur. Avrupa Birliği'nin Kazakistan'a mal ihracatı 6,04 milyar avro olarak gerçekleşmiştir. 2006 yılında Kazakistan'a yapılan 7,3 milyar dolarlık yatırımın yarısı Avrupa Birliği ülkelerinden gelmiştir.

Avrupa Birliği Kazakistan'nın en büyük ticaret ortaklarından biridir[7] 2013 yılında ikili ticaret cirosu 53.4 milyar dolar iken, 2014'ün ilk çeyreğindeki ticaret cirosu 28,4 milyar dolar olmuştur. Kazakistan'a gelen yatırımların 100 milyar avrosu Avrupa Birliği ülkelerine aittir.

Kazakistan Avrupa Birliği'ne ağırlıklı olarak enerji ihraç ederken, Avrupa Birliği daha çok makine, ulaşım ekipmanı ve kimyasal ürünler ihraç etmektedir.[8]

Kazakistan ile imzalanan ortaklık ve işbirliği anlaşması 1999 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu belge, Avrupa Birliği ile Kazakistan arasındaki ikili ilişkilerin yasal temelini oluşturmaktadır. Kasım 2006'da Avrupa Birliği ve Kazakistan, enerji işbirliği konusunda bir Mutabakat Zaptı imzaladı. Bu belge işbirliğinin genişletilmesi için temel oluşturmuştur.[9]

  1. ^ "EU-Kazakhstan relations - Factsheet". europa.eu. European Union. 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2016. 
  2. ^ "Kazakh parliament ratifies accord on broadening partnership with EU". Interfax. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021. 
  3. ^ "EU - Kazakhstan". European Council Newsroom. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Kazakhstan's Deepening Ties with Europe". CACI Analyst. 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "EU-Kazakhstan: first Cooperation Council since signature of the enhanced partnership and cooperation agreement". New Europe. European Council. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "EU-Kazakhstan: first Cooperation Council since signature of the enhanced partnership and cooperation agreement". www.consilium.europa.eu. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "The Next Chapter in Kazakhstan-EU Relations. Bolstering development and trade through a new partnership agreement". Wall Street Journal. 13 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "EU-Kazakhstan bilateral trade and economic relations". European Commission. 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Kazakh president discusses co-operation expansion with Commission". 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.