Arnavutluk'un gümrük kapıları

Arnavutluk'taki gümrük kapıları; komşu ülkeler ile Arnavutluk arasındaki insan hareketliliğini ve ticareti kontrol altında tutmak üzere açılmış olan sınır noktalarıdır. Güvenliği ve yönetimi sınır polisleri tarafından sağlanan bu noktalarda ülkeye giriş yapan veya tersi şekilde ülkeden ayrılan her birey, taşıt ve ürünün denetimi yapılarak kayıt altına alınır. Karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyoluyla erişimin sağlanabildiği Arnavutluk'ta Mart 2024 itibarıyla 22 adet aktif karayolu gümrüğü bulunmaktadır. Bunların işletilmesi; ülkenin kara sınırını paylaştığı Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya ve Yunanistan'daki ilgili otoritelerce ortaklaşa sağlanır.

Arnavutluk ve Karadağ arasında hem karayolu hem demiryolu ulaşımı mümkünken, Arnavutluk-Kosova Otoyolu'nun inşasıyla birlikte bu iki ülke arasındaki yolcu ve yük taşımacılığında önemli bir artış meydana gelmiştir. Kuzey Makedonya'ya açılan gümrüklerdeki hareketlilik seviyesi makul dolaylardadır. Yunanistan'da yaşayan Arnavut göçmenlerin tatil dönemlerinde ülkelerine dönmek istemesiyle yaz aylarında artışa geçen yolcu trafiği, yılın geri zamanlarda yerini ticari faaliyetlerin yoğunluğuna bırakır. İtalya ve Arnavutluk arasındaki ticari hareketlilik ise deniz ve havayolu ulaşımı kanallarıyla gerçekleşir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İnşaatına 2017'de başlanan ve projesi Avrupa Birliği tarafından desteklenen Grabom-Zatrijebačka Cijevna Sınır Kapısının açılışı, dönemin Karadağ başbakanı Zdravko Krivokapić ile Arnavutluk başbakanı Edi Rama’nın katılımıyla Ağustos 2021 tarihinde gerçekleştirildi. Yaklaşık 720.000 € maliyetle tamamlanan kapının, Podgorica ve Gusinye arasında yolculuk etmek isteyen Karadağlılar için kolaylık yaratması planlandı. Sınır geçiş prosedürlerinin kolaylaştırılması amacıyla gümrüğün Karadağ ve Arnavutluk polisi tarafından ortak yönetilmesine karar verildi.^[1]

Avrupa Parlamentosu'nda alınan bir karar doğrultusunda, Arnavutluk ve Yunanistan arasında bir demiryolu güzergahı olmamasına dikkat çekilerek bu boşluğun giderilmesine yönelik çözüm arayışına girildi.^[2] Arnavut ve Yunan ulaştırma bakanlıklarının ortaklığında, planlanan uzunluğu 130 kilometre olan ve Pogradaş ile Krystallopigi şehirlerini birbirine bağlayacak bir demiryolu projesinin hayata geçirilmesi gündeme alındı. Bununla beraber, dönemin Yunanistan ulaştırma ve altyapı bakan yardımcısı Ioannis Kefalogiannis tarafından 2021 yılında yapılan açıklamada en ekonomik ve teknik açıdan en makul projenin yaratılmaya çalışıldığı fakat söz konusu hattın tamamlanmasının on yıla kadar uzayabileceği belirtildi.^[3]

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Karayolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulunduğu konum	Bağlandığı ülke	Karşı sınır kapısı	Bağlantı yolu	Rakım	Durum	Konum koordinatları
Muriqan, Ana e Malit, İşkodra	Karadağ	Sukobin, Ülgün	SH41 Otoyolu	9	Aktif	42°1′2″K 19°22′23″D / 42.01722°K 19.37306°D / 42.01722; 19.37306
Han i Hotit, İşkodra, İşkodra	Karadağ	Božaj, Tuz	SH1 Otoyolu	15	Aktif	42°19′49″K 19°25′13″D / 42.33028°K 19.42028°D / 42.33028; 19.42028
Bashkimi, Vermoş, İşkodra	Karadağ	Grnčar, Gusinye	SH20 Otoyolu	955	Aktif	42°35′1″K 19°46′30″D / 42.58361°K 19.77500°D / 42.58361; 19.77500
Grabom, Malësi e Madhe, İşkodra	Karadağ	Cijevna, Tuz	SH20 Otoyolu	160	Aktif	42°25′28.7″K 19°29′31″D / 42.424639°K 19.49194°D / 42.424639; 19.49194
Morini Boğazı, Tropoja, Kökes	Kosova	Morinë, Yakova, Yakova	SH22 Otoyolu	565	Aktif	42°24′45″K 20°13′19″D / 42.41250°K 20.22194°D / 42.41250; 20.22194
Qafë Prush, Golaj, Kökes	Kosova	Zhub, Yakova, Yakova	SH23 Otoyolu	646	Aktif	42°18′6″K 20°22′58″D / 42.30167°K 20.38278°D / 42.30167; 20.38278
Morina, Kökes, Kökes	Kosova	Vërmica, Prizren, Prizren	SH5 Otoyolu	325	Aktif	42°9′21″K 20°32′48″D / 42.15583°K 20.54667°D / 42.15583; 20.54667
Zapod, Kökes, Kökes	Kosova	Orçushë, Dragaş, Prizren		950	Aktif	42°2′15″K 20°35′44″D / 42.03750°K 20.59556°D / 42.03750; 20.59556
Borje, Kökes, Kökes	Kosova	Globočica, Dragaş, Prizren		1350	Aktif	42°0′36.5″K 20°36′14.5″D / 42.010139°K 20.604028°D / 42.010139; 20.604028
Şiştaveci, Kökes, Kökes	Kosova	Krushevë, Dragaş, Prizren	SH26 Otoyolu	1406	Aktif	41°59′30″K 20°36′31″D / 41.99167°K 20.60861°D / 41.99167; 20.60861
Bllatë e Sipërme, Makiler, Debre	Kuzey Makedonya	Spas, Debre, Güneybatı Bölgesi	SH44 Otoyolu	582	Aktif	41°33′38″K 20°29′37″D / 41.56056°K 20.49361°D / 41.56056; 20.49361
Trebişte, Bulqiza, Debre	Kuzey Makedonya	Džepište, Kalkandelen, Polog		754	Aktif	41°26′3″K 20°32′24″D / 41.43417°K 20.54000°D / 41.43417; 20.54000
Kafasan, Pogradaş, Görice	Kuzey Makedonya	Struga, Struga, Güneybatı Bölgesi	SH9 Otoyolu	998	Aktif	41°5′24″K 20°36′27″D / 41.09000°K 20.60750°D / 41.09000; 20.60750
Tushemisht, Pogradaş, Görice	Kuzey Makedonya	Ljubaništa, Ohri, Güneybatı Bölgesi	SH64 Otoyolu	699	Aktif	40°54′41″K 20°43′55″D / 40.91139°K 20.73194°D / 40.91139; 20.73194
Gorica e Madhe, Pustec, Görice	Kuzey Makedonya	Stenje, Resne, Pelagonya	SH79 Otoyolu	942	Aktif	40°55′3″K 20°53′59″D / 40.91750°K 20.89972°D / 40.91750; 20.89972
Kapshtica, Devoll, Görice	Yunanistan	Krystallopigi, Prespa, Batı Makedonya	SH3 Otoyolu	1048	Aktif	40°37′23″K 21°3′20″D / 40.62306°K 21.05556°D / 40.62306; 21.05556
Tre Urat, Permedi, Ergiri	Yunanistan	Melissopetra, Koniçe, Epir	SH80 Otoyolu	351	Aktif	40°4′30″K 20°36′18″D / 40.07500°K 20.60500°D / 40.07500; 20.60500
Sopik, Dropull, Ergiri	Yunanistan	Voştina, Pogun, Epir		1059	Aktif	40°3′59″K 20°26′0″D / 40.06639°K 20.43333°D / 40.06639; 20.43333
Kakavya, Dropull, Ergiri	Yunanistan	Ktismata, Pogun, Epir	SH4 Otoyolu	325	Aktif	39°54′45″K 20°21′32″D / 39.91250°K 20.35889°D / 39.91250; 20.35889
Rips, Finiq, Avlonya	Yunanistan	Filât, Sesprotya, Epir		212	Aktif	39°45′22″K 20°17′49″D / 39.75611°K 20.29694°D / 39.75611; 20.29694
Janjar, Konispol, Avlonya	Yunanistan	Palambas, Sesprotya, Epir		378	Aktif	39°41′46″K 20°16′18″D / 39.69611°K 20.27167°D / 39.69611; 20.27167
Qafë Botë, Konispol, Avlonya	Yunanistan	Sagiada, Sesprotya, Epir	SH97 Otoyolu	137	Aktif	39°39′11″K 20°9′33″D / 39.65306°K 20.15917°D / 39.65306; 20.15917

Demiryolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk'taki tek aktif demiryolu gümrüğü, aynı zamanda ülkedeki tek uluslararası tren güzergahı olan Podgorica-İşkodra demiryolu üzerinde bulunur. Pogradaş ile Krystallopigi arasında işletilmesi planlanan yeni bir raylı sistem projesi doğrultusunda Yunanistan'la da ortak bir demiryolu gümrüğünün açılması gündemdedir.

Denizyolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk'ta uluslararası yolcu ve yük taşımacılığına açık bulunan dört liman bulunur. İlgili gümrük işlemleri Dıraç Limanı, Avlonya Limanı, Saranda Limanı ve Şingin Limanı üzerinden yapılmaktadır.

Havayolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk'ta uluslararası sivil ve ticari yolcu uçaklarına açık üç havalimanı bulunur. Bunlar; başkentteki Tiran Uluslararası Havalimanı, Kökes Uluslararası Havalimanı ve Avlonya Uluslararası Havalimanı'dır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Karadağ ve Arnavutluk arasında yeni sınır kapısı". Balkan News. 4 Ağustos 2021. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
^ "Initiative for improving cross border transport through rail connection between Krystallopigi and Pogradec" (İngilizce). ΕΡΓΟΣΕ. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
^ "Kefalogiannis: Discussions of a Greek-Albanian railway interconnection" (İngilizce). Greek City Times. 19 Nisan 2021. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.

[1] "Karadağ ve Arnavutluk arasında yeni sınır kapısı". Balkan News. 4 Ağustos 2021. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.

[2] "Initiative for improving cross border transport through rail connection between Krystallopigi and Pogradec" (İngilizce). ΕΡΓΟΣΕ. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.

[3] "Kefalogiannis: Discussions of a Greek-Albanian railway interconnection" (İngilizce). Greek City Times. 19 Nisan 2021. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.

[1]

[2]

[3]