Endüstri ve örgüt psikolojisi
Endüstri ve örgüt psikolojisi , psikoloji içinde uygulamalı bir disiplindir. Endüstri, iş ve örgütsel psikoloji (IWO), uluslararası alanda daha geniş bir küresel terimdir.
Bu disiplin, işle ilgili insan davranışı bilimidir ve psikolojik teorileri ve ilkeleri, çalışma yerlerindeki kuruluşlara ve bireylere ve bireyin iş yaşamına daha genel olarak uygular.[1] Bu alandaki psikologlar Bouldel Modeli konusunda eğitilir. Bir kurumun başarısını, çalışanlarının genel sağlık ve refahının yanı sıra performansını, motivasyonunu, iş memnuniyetini ve iş güvenliğini geliştirerek katkıda bulunurlar. Bir endüstriyel psikoloji psikoloğu, çalışanların davranışları ve tutumları ve bunların işe alım uygulamaları, eğitim programları, geri bildirim ve yönetim sistemleri yoluyla nasıl geliştirilebileceği konusunda araştırmalar yapmaktadır.[2]
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu'nun 2014'teki Occupational Outlook Handbook'una göre, endüstri ve örgüt psikolojisi önümüzdeki on yıl içinde en hızlı büyüyen meslek olarak seçildi.[3] Ortalama 109,030 ABD Doları maaşla %53 büyüyeceği tahmin edilmektedir. En yüksek yüzde 10'luk oranın 2018'de 192,150 ABD doları kazanacağı tahmin edilmektedir.[4]
2020'den itibaren endüstri ve örgüt psikolojisi, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Amerikan Psikoloji Derneği (APA) tarafından tanınan 17 profesyonel uzmanlık alanından biridir.[5] APA Bölüm 14 tarafından temsil edilmektedir ve resmi olarak Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Derneği (Society for Industrial and Organizational Psychology) olarak bilinir.
Konuları
İş analizi
İş analizi mülakatlar, anketler, görev analizi ve gözlem dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere bir dizi farklı yöntemi kapsar..[6][7][8] Öncelikle bir iş hakkında sistematik bilgi toplanmasını içerir. Göreve yönelik bir iş analizi, değerlendirilmekte olan işin gerektirdiği görevlerin, görevlerin veya yetkinliklerin incelenmesini içerir. Buna karşılık, işçi odaklı bir iş analizi işi başarılı bir şekilde gerçekleştirmek için gereken bilgi, beceri, yetenek ve diğer özelliklerin incelenmesini içerir. İş analizlerinden elde edilen bilgiler, işle ilgili seçim prosedürlerinin oluşturulması, performans değerlendirmeleri ve ihtiyaç duydukları kriterler ve eğitim programlarının geliştirilmesi de dahil olmak üzere birçok amaç için kullanılır.
Bireysel değerlendirme ve psikometri
Bireysel değerlendirme bireysel farklılıkların ölçülmesini içerir. Endüstri ve örgüt psikolojisi psikologları, istihdam için adaylar arasındaki farkları ve çalışanlar arasındaki farkları değerlendirmek için bireysel değerlendirmeler yapar.[9] Ölçülen yapılar iş performansı ile ilgilidir. İstihdam adayları ile, bireysel değerlendirme genellikle personel seçim sürecinin bir parçasıdır. Bu değerlendirmeler arasında yazılı testler, yetenek testleri, fiziksel testler, psiko-motor testleri, kişilik testleri, bütünlük ve güvenilirlik testleri, çalışma örnekleri, simülasyonlar ve değerlendirme merkezleri yer alabilir.[9]
Kaynakça
- ^ Truxillo, D. M.; Bauer, T. N.; Erdogan, B. (2016). Psychology and Work: Perspectives on Industrial and Organizational Psychology. New York: Psychology Press / Taylor & Francis.
- ^ Building Better Organizations brochure. Society for Industrial and Organizational Psychology. Alınan yer SIOP.org 7 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Labor Statistics. BLS.gov. BLS. ISBN 9781629141046. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
- ^ "Labor Statistics". BLS.gov. BLS. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
- ^ "Recognized Specialties and Proficiencies in Professional Psychology". APA.org. American Psychological Association. 7 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2018.
- ^ "Performing Job Analysis". Society for Human Resources Management. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.
- ^ "Job Analysis Methods". www.managementstudyguide.com. 9 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
- ^ Rogelberg, Steven G. (11 Ekim 2016). The Sage encyclopedia of industrial and organizational psychology. Rogelberg, Steven G. (Second bas.). Thousand Oaks, California. ISBN 9781483386881. OCLC 964360168.
- ^ a b Anastasi, A.; Urbina, S. (1997). Psychological Testing, 7th ed. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.