Jean Piaget
Jean Piaget | |
---|---|
Doğum | 9 Ağustos 1896 Neuchâtel, İsviçre |
Ölüm | 16 Eylül 1980 (84 yaşında) Cenevre, isviçre |
Vatandaşlık | İsviçre |
Eğitim | Neuchâtel Üniversitesi, Zürih Üniversitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Psikoloji |
Jean Piaget (9 Ağustos 1896 – 16 Eylül 1980), çocuk gelişimi alanında yaptığı çalışmalarla bilinen İsviçreli psikolog. Uluslararası Eğitim Bürosu Direktörü olarak, 1934'te "yalnızca eğitim, toplumlarımızı olası bir çöküşten kurtarabilir" diyen Piaget çocukların eğitimine büyük önem veriyordu.[1] Onun Çocuk gelişimi hakkındaki teorileri okul öncesi eğitimi akademik programlarında önemli bir yer tutmaktadır.
Ernst von Glasersfeld'e göre, Jean Piaget "yapılandırmacı yaklaşımın büyük öncüsüydü."[2] Ancak fikirleri 1960'lara kadar geniş çapta popüler hale gelmedi.[3] Bu fikirler sonrasında gelişim psikolojisi adı altında psikoloji biliminin önemli bir alt disiplinini oluşturdu. [26] 20. yüzyılın sonunda Piaget, B.F. Skinner'dan sonra o dönemin en çok alıntı yapılan ikinci psikologuydu.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]9 Ağustos 1896 tarihinde Neuchâtel'de doğdu. 1918 yılında Neuchâtel Üniversitesi'nde Bilim Doktorası'nı tamamladı. 1921 senesinde çocuk psikolojisi üzerine çalışmaya başladı. Cenevre Üniversitesi'ndeki profesörlük görevine 1929 yılında atandı. 1940'ta Psikoloji Laboratuvarı'nın yöneticisi oldu. Aynı yıl İsviçre Psikoloji Cemiyeti'nin başkanı oldu. Cenevre'deki Uluslararası Epistemoloji Merkezi'ni 1955 yılında kurdu ve yönetti. 1972'de Erasmus Ödülü'nü kazandı. Yaşamının sonlarına doğru, 1977 yılında, kendi talebiyle ve Cambridge Üniversitesi işbirliğiyle kendi çalışmaları ve kuramının epistemolojisini anlattığı Piaget on Piaget isminde bir film yapılmıştır. 16 Eylül 1980 tarihinde Cenevre'de ölmüştür.[4]
Teorik çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Genetik epistemoloji ve bilişsel gelişim alanında çığır açıcı çalışmalar yapmış olan Piaget, çocukta düşünce ve dil gelişiminin bir süreklilik içinde değil de, evrelerden geçerek oluştuğunu ve birey çevre ilişkilerinde etkin bir şekilde yapılandığını ortaya koymuştur.
Dış dünyadan yalnızca izlenimler almakla kalmayıp zekasını etkin bir tarzda yapılandıran çocukta bilişsel yapı, Piaget'ye göre, dört evrede gerçekleşir:
- Duyusal motor dönem (0-2 yaş)
- İşlem öncesi dönem (2-5/6 yaş)
- Somut işlemler dönemi (6/7-11/12 yaşlar) - (somut işlemsel dönem olarak da adlandırılır.)
- Soyut işlemler dönemi (11/12 ve sonrası) - (formel işlemsel dönem olarak da adlandırılır.)
Jean Piaget, çocuk zihniyetinin yetişkinin zihniyetiyle hiçbir ilişkisi olmadığını öne sürmüştür. Çocuğun mantığı kendine özgü olduğu gibi, ona göre, düşüncesi de benmerkezlidir. O kendisi için gelişir, kendi tarzında eğlenir; aklın kavramsal bilgileriyle ilgisi yoktur, çelişki bilmez. Çocuk ancak başkalarının düşüncesiyle temasa geçtiği zaman mantıklı olmaya başlar.
Ayrıca gelişim düzeyi kavramını Jean Piaget'e borçluyuz. Piaget Teorisi olarak bilinen teorisi, herkesin değişmez bazı düzeylerden geçtiğini ve bunların birbirinden ölçülebilir olarak ayrıldığını ortaya koymuştur. Bunların yanında, bilimsel gelişimi açıklamaya yönelik çok farklı ve kapsamlı bir bakış açısı ortaya koymuştur.
Temel eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Le Langage et la Pensée chez l'Enfant - Çocukta Dil ve Düşünce
- La Représentation du Monde chez l'Enfant - Çocukta Dünya Tasarımı
- Introduction à l'Épistemologie génétique - Genetik Epistemolojiye Giriş
- La Naissance de l'Intelligence - Zekânın Doğuşu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Jean Piaget" (PDF). Prospects: The Quarterly Review of Comparative Education. XXIV (1/2). Alberto Munari. 1994. ss. 311-327. 3 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ von Glasersfeld, Ernst (1990). "Chapter 2: An Exposition of Constructivism: Why Some Like It Radical". Journal for Research in Mathematics Education. Monograph. 4: 19. doi:10.2307/749910. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ Müller, Ulrich; Burman, Jeremy Trevelyan; Hutchison, Sarah Michelle (Ocak 2013). "The developmental psychology of Jean Piaget: A quinquagenary retrospective". Journal of Applied Developmental Psychology (İngilizce). 34 (1): 52-55. doi:10.1016/j.appdev.2012.10.001. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ Langone, John; Stutz, Bruce; Gianopoulos, Andrea (2008) [ilk olarak 2006'da yayınlanmıştır]. Sayıların İcadından Sicim Teorisine: Bilimin 4000 Yıllık Resimli Serüveni. Duygu Akın (çev.). İstanbul: NTV yayınları. s. 381. ISBN 9789756690932.