2020 Petrinja depremi
.jpg) | |
| UTC zamanı | 2020-12-29 11:19:54 |
|---|---|
| Yerel tarih | 29 Aralık 2020 |
| Yerel saat | 12.20 (UTC+1) |
| Büyüklük | 6.4 Mw (USGS),[1] 6.2 ML[2] |
| Derinlik | 10 km |
| Merkez üs | 45°25′19″N 16°15′18″E / 45.422°K 16.255°D |
| Tür | Fay |
| Maks. şiddet | IX (Çok yıkıcı) |
| Tsunami | 4 Mw 4.0 veya üstü En büyük: Mw5.2, 05.28 UTC, 29 Aralık 2020 |
| Artçı şok | Şimdiye kadarki en büyük: mb 4.4 |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler |  Hırvatistan |
| Kayıplar | 7 ölü, 26 yaralı |
29 Aralık 2020 tarihinde 12.20'de CET (11.20 UTC), Mw 6.4 büyüklüğünde bir deprem Hırvatistan'ın Petrinja şehrinin yaklaşık 3 km WSW'sini vurdu.[3] Deprem, kuzey Hırvatistan'ın yanı sıra Slovenya, Avusturya, Bosna-Hersek ve Sırbistan'ın ve hatta İtalya'nın büyük bölümlerinde hissedildi. İlk raporlara göre Petrinja'da birçok binanın yıkıldığı belirtildi.[4] Depremin merkez üssü Strašnik'teydi.[5] Maksimum yoğunluk, Avrupa Makrosismik ölçeğine göre 8 (ağır şekilde zarar verici) ila 9 ("yıkıcı") olarak tahmin edildi.[6]
Depremde 7 kişi öldü, en az 20 kişi ise yaralandı.[7] Petrinja belediye başkanı, şehrin yarısının yıkıldığını söyledi.[8][9][10]
Tektonik ortam[değiştir | kaynağı değiştir]
Depremin merkez üssü Strašnik köyü yakınındaydı.[11]
Merkez üssü, Kupa/Sava alüvyon ovasının hemen güneyinde, Zrinska gora dağı ve güneyde Dinar Alpleri'nin geri kalanıyla tepelik bir bölgede yer almaktadır. Kupa nehri vadisinde Mercalli şiddet ölçeğine göre VIII (yıkıcı) olarak meydana gelen en bilinen depremler 1909/1910 yıllarındaydı.[12]
Hırvatistan topraklarında 6.2 şiddetinde olan son deprem, 1962'de Makarska bölgesini vuran bir depremdi.[13]
Deprem[değiştir | kaynağı değiştir]
Başlangıçta, büyüklük Hırvat Sismoloji Servisi (CSS) tarafından 6.2 olarak tahmin edildi, ancak daha sonra Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (EMSC) tarafından Mw 6.4 olarak belirlendi.[6][14] Deprem, Avrasya Levhası içindeki sığ doğrultu atımlı faylanma sonucu meydana geldi. Deprem için odak mekanizması çözümleri, kırılmanın güneydoğu veya güneybatıya çarpan neredeyse dikey bir fay üzerinde meydana geldiğini göstermektedir. Depremin yeri ve derinliği, bunun Avrasya levhasında meydana gelen bir levha içi deprem olduğunu gösteriyor.[3]
Şoklar[değiştir | kaynağı değiştir]
CSS tarafından sırasıyla 5.0, 4.7 ve 4.1 büyüklüklerinde tahmin edilen üç öncü şok, önceki gün aynı alana çarpmıştı.[15]
| Tarih | Saat (UTC) | M | MMI | Derinlik | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| 28 Aralık | 05.28 | 5.2 | VII | 100 km (62 mi) | [16] |
| 28 Aralık | 06.49 | 4.7 | VI | 100 km (62 mi) | [17] |
Artçılar[değiştir | kaynağı değiştir]
CSS'ye göre ana sarsıntıdan sonraki altı saat içinde kaydedilen ML 3.0 veya üstü 16 artçı sarsıntı meydana geldi.[18]
| Tarih | Saat (UTC) | M | MMI | Derinlik | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| 29 Aralık | 12.34 | 4.4 | VI | 100 km (62 mi) | [19] |
| 30 Aralık | 05.15 | 4.8 | V | 100 km (62 mi) | [20] |
| 30 Aralık | 05.26 | 4.7 | IV | 100 km (62 mi) | [21] |
Hasar[değiştir | kaynağı değiştir]
Petrinja şehrinde, birçok binanın çökmesi ve büyük bir elektrik kesintisiyle en kötü etkilenen şehir oldu.[4] Glina, Topusko, Dvor, Gvozd, Hrvatska Kostajnica, Sunja, Velika Gorica, Sisak ve Zagreb'de de hasar ve elektrik kesintileri bildirildi.[22][23]
Sisak-Moslavina İlçesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Merkez üssüne en yakın şehir olan Petrinja'da neredeyse tüm evler hasar gördü.[24] Tüm şehir merkezi ağır hasar gördü.[25] Bir ilkokulun yanı sıra,[26] belediye binasının ve Saint Lawrence Kilisesi'nin çatıları yıkıldı.[27] Petrinja yakınlarındaki Brest Pokupski köyünün tamamı ağır hasar gördü.[25] Merkez üssünün yaklaşık 20 km kuzeydoğusunda bulunan Sisak şehrinin, hem hastanesi hem de belediye binası büyük hasar gördü. Ancak hasara rağmen hastane açık kalmaya devam etti.[28] En çok hasarı ise, şehrin merkezindeki eski binaları aldı. Sisak ve çevre köylerde 700 ila 1.000 evin hasar gördüğü tahmin edilmektedir.[24] Merkez üssünün bulunduğu Strašnik ve yakınlardaki Sibić köyünde neredeyse tüm evler hasar gördü. Köy nüfusunun bir kısmı tahliye edildi ve çadırlar kuruldu.[24] Majske Poljane, depremde en çok hasara uğrayan, tüm binaları hasar gören ve çoğu yıkılan bir köydür. Aynı zamanda, beş kişinin öldüğü yerdir.[29] Žažina'da bir kilise çöktü, 3 kişiyi yaraladı ve bir kişiyi öldü.[30]
Zagreb Bölgesi ve Zagreb şehri[değiştir | kaynağı değiştir]
Merkez üssünün yaklaşık 60 km kuzeyinde bulunan Zagreb'te bazı bina hasarlar gördü, elektrik kesintileri yaşandı.[31] Pokupsko'da bir okul, bir anaokulu ve bir 18. yüzyıl kilisesi de dahil olmak üzere birçok bina hasar gördü.[32]
Bosna-Hersek[değiştir | kaynağı değiştir]
Bosna-Hersek'te birçok kasabada binalar hasar gördü. Hasar gören kasabalar: Bosna-Hersek'teki depremde en çok hasara uğrayan Bihać, Cazin, Bosanska Dubica ve Kostajnica. Kostjanica'da olağanüstü hâl ilan edildi, deprem 6 adet yangına neden oldu ve işlevsiz ilan edilen belediye binası da dahil olmak üzere birçok bina hasar gördü.[33]
Kayıplar[değiştir | kaynağı değiştir]
Petrinja'da 12 yaşındaki bir kız öldü ve en az 26 kişi yaralandı. Şehrin belediye başkanı, şehrin yarısının yıkıldığını söyledi.[8][9][10] Glina yakınlarındaki Majske Poljane'de evleri çöktükten sonra 20 yaşındaki bir adam ve babası öldü.[23][34] Majske Poljane, depremden tüm köy ve şehirlerden daha çok etkilenen yer oldu. Yerel bir kilise yıkıldıktan sonra Žažina'da da bir kişi ölü bulundu.[22]
Uluslararası tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Sırbistan - Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, Sırbistan'ın Hırvatistan'a hem mali hem de teknik olarak yardım etmeye hazır olduğunu açıkladı.[35]
Bosna-Hersek - Bosna Hersek Güvenlik Bakanlığı depremden sonra Hırvatistan İçişleri Bakanlığı'na - Sivil Koruma Karargahı - yardım teklifinde bulundu. Ayrıca bakanlık, Bosna Hersek ve Hırvatistan'daki kurumlarla istişareler ve koordinasyonun ardından iki koruma ve kurtarma ekibi hazırladı. Bunlar, 42 kurtarıcıdan oluşan Federal Sivil Koruma İdaresi ekibi ve Hırvatistan tarafından yardım kabul edilirse, eşlik eden ekipmanlarıyla birlikte etkilenen bölgeye gönderilecek olan Sırp Cumhuriyeti Sivil Koruma İdaresi'nin 18 kurtarıcıdan oluşan ekibi.[36]
Romanya - Acil Servis, Hırvat makamlarına müdahale etme ve destek sağlama istekliliğini gösterdi. DSU arama ve kurtarma ekipleri, Hırvat hükûmetinin yaptığı yardım talebi üzerine Hırvatistan'a müdahale etmeye hazır olduklarını belirtti.[37][38][39][40] Acil Durumlar Dairesi başkanı Raed Arafat, RO-USAR (Romanya - Kentsel Arama ve Kurtarma) ekiplerinin müdahale etmeye hazırlıklı olmasını istedi.[41]
Kuzey Makedonya - Kuzey Makedonya başbakanı Zoran Zaev, kabinesinin Hırvatistan'a 6 milyon Makedon denarı gönderme kararı aldığını duyurdu.[42]
Slovenya - Slovenya başbakanı Janez Janša, deprem sırasında evlerini kaybedenlerin bakımına yardımcı olmak için çadır, yatak ve ısıtıcı göndermeyi, ayrıca hasar tespiti için uzman göndermeyi teklif etti.[42]
Karadağ - Karadağ cumhurbaşkanı Milo Đukanović, Karadağ'ın Hırvatistan'a yardım etmeye hazır olduğunu söyledi.[42]
Türkiye - Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hırvat mevkidaşı Zoran Milanović'e telefon ederek 6.3 büyüklüğündeki deprem nedeniyle Hırvatistan'a taziyelerini sundu. Erdoğan ayrıca Türkiye'nin arama kurtarma ekiplerini ve ihtiyaç duyulabilecek her türlü yardımı sağlamaya hazır olduğunu belirtti.[43]
Uluslararası kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Avrupa Birliği - Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği'nin Hırvatistan'ı desteklemeye hazır olduğunu ve Janez Lenarčič'ten Hırvatistan'a gitmesini istediğini söyledi.[35]
Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Depremden sonra Slovenya'daki bir nükleer santral çalışmalarını durdurdu.[44][45] Macaristan'daki Paks Nükleer Enerji Santrali'nde (300 km uzakta) de depremi hissedildi, ancak üretimi durdurmadı.[46]
Yakındaki Zagreb şehri bazı bina hasarlarından, elektrik kesintilerinden ve pek çok sakinin sıkıntı içinde sokaklara dökülmesinden etkilendi.[31] Daha da yakın olan Sisak'ta hastane hem de belediye binası yıkıldı.[28]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "M 6.4 - 3 km WSW of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ Seizmološka Služba Pri Geofizičkom Odsjeku PMF-A (29 Aralık 2020). "Razoran potres kod Petrinje" (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "M 6.4 - 3 km WSW of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "Jutarnji list - Snažan potres magnitude 6,2 pogodio Petrinju, prizori su dramatični, jako se tresao i Zagreb". www.jutarnji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Naš reporter uživo se javio iz epicentra potresa: Srušene kuće, ljudi uplašeni, stalno trese". www.vecernji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "Earthquake, Magnitude 6.4 - CROATIA - 2020 December 29, 11.19:54 UTC". EMSC-CSEM (İngilizce). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Razoran potres kod Petrinje". www.pmf.unizg.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b Sekularac, Ivana (29 Aralık 2020). "Girl killed, many injured as earthquake strikes Croatia, Slovenia shuts nuclear power plant". Reuters (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Croatia earthquake: Rescue efforts under way in Petrinja". BBC News (İngilizce). 29 Aralık 2020. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "Iz minute u minutu: Snažan zemljotres pogodio Petrinju, najmanje 20 povrijeđenih, poginulo jedno dijete!". BHRT (Boşnakça). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Naš reporter uživo se javio iz epicentra potresa: Srušene kuće, ljudi uplašeni, stalno trese". www.vecernji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "(PDF) Seismicity of Croatia". ResearchGate (İngilizce). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Ovo su najjači potresi kroz povijest koji su drmali Hrvatsku, regiju i svijet". tportal.hr. 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Hırvatistan'da 6.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi". Halk TV. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "5.2 Magnitude Earthquake Rocks Central Croatia (& Update on Aftershocks)". www.total-croatia-news.com (İngilizce). 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "M 5.2 - 8 km W of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "M 4.7 - 4 km SSE of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "OBAVIJESTI O POTRESIMA KOD PETRINJE". www.pmf.unizg.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "M 4.4 - 9 km WNW of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "M 4.8 - 9 km WNW of Petrinja, Croatia". earthquake.usgs.gov. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "M 4.7 - 6 km SSW of Lekenik, Croatia". earthquake.usgs.gov. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ a b "Hrvatska se non-stop trese: Iz ruševina izvukli dvoje živih, još traje potraga". www.index.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "Novi potresi pogodili Petrinju i Sisak, najmanje sedam mrtvih". www.24sata.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b c "U ponedjeljak navečer slabiji potres kod Velike Gorice, u Sisku i okolici oštećeno između 700 i 1000 kuća". www.vecernji.hr (Hırvatça). 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ a b "Jutarnji list - Jutarnji u mjestu kod samog epicentra potresa: 'Gotovo da nema kuće koja nije stradala...'". www.jutarnji.hr (Hırvatça). 28 Aralık 2020. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "Oštećena je osnovna škola u Petrinji, ravnatelj: Samo sam ja u školi. Sad čekamo procjenu". www.24sata.hr (Hırvatça). 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "'Nije dobro. Okolica Petrinje teško je stradala, tamo je loše'". www.24sata.hr (Hırvatça). 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ a b "Jutarnji list - Velike štete i u Sisku, bolnica je teško stradala, gradonačelnica se slomila: 'Potreseni smo'". www.jutarnji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Dogradonačelnica Gline: Majske Poljane najteže stradale; još vade ljude iz ruševina, gotovo sve kuće su pogođene". direktno.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "VIDEO Tijelo muškarca pronađeno usred javljanja uživo, tragičan kraj potrage u ruševinama crkve". Dnevnik.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ a b "Jutarnji list - Oštećenja diljem Zagreba, potpuni kaos na cestama, nema dojava o stradalim ljudima". www.jutarnji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Epicentar potresa u Pokupskom. Načelnik: Ljudi su istrčali van, u strahu su. Bio je jači nego onaj zagrebački". www.vecernji.hr (Hırvatça). 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "Teške posledice zemljotresa u Bosni i Hercegovini". N1 Srbija (Sırpça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "Šest žrtava potresa: U Petrinji poginula djevojčica, u Glini petero mrtvih!". www.vecernji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b "Novi jak zemljotres u Hrvatskoj, osetio se i u Srbiji". BBC News na srpskom (Sırpça). 28 Aralık 2020. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Regija uz Hrvatsku: Brojne zemlje ponudile pomoć". N1 BA (Boşnakça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Echipele de căutare-salvare ale DSU, pregătite să intervină în Croaţia". Mediafax.ro (Rumence). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ AGERPRES. "DSU: Statul român, pregătit să acorde sprijin autorităţilor din Croaţia". www.agerpres.ro (Rumence). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Echipele de căutare-salvare ale DSU, pregătite să intervină în Croația dacă li se va cere". Stiri.tvr.ro (Rumence). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Echipele de căutare-salvare ale DSU ar putea să intervină în Croația, după seismul devastator de marți, dacă li se va cere ajutorul". Gândul (Rumence). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "România, pregătită să acorde ajutor Croaţiei, în urma cutremurului. Raed Arafat a cerut ca echipele de Căutare-Salvare RO-USAR să fie pregătite pentru a interveni | B1.ro". www.b1.ro (Rumence). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b c "Jutarnji list - Cijela regija uz Hrvatsku, javili se Vučić, Đukanović, Janša i Pahor; Zaev: 'Naša vlada šalje novac'". www.jutarnji.hr (Hırvatça). 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ Altaş, Mümin (29 Aralık 2020). "Turkish president condoles with quake-hit Croatia". Anadolu Ajansı. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Slovenia Nuclear Plant Shut After 6.2 Magnitude Earthquake In Neighbouring Croatia". NDTV.com. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ "Po potresnem sunku za zdaj brez poročil o večji škodi, nuklearka preventivno ustavljena". RTVSLO.si (Slovence). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ Santora, Marc; Orovic, Joe (29 Aralık 2020). "Strong Earthquake Strikes Central Croatia". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.