101.Yedek Ordnungspolizei Taburu

Tabur tarafından Biala Podlaska'da gerçekleştirilen tehcir (1942)

101.Yedek Ordnungspolizei Taburu (Almanca: Reserve-Polizei Bataillon 101) Nazi Almanyasında SS liderliğinde görev yapan Ordnungspolizei taburudur. II. Dünya Savaşı sırasında askeri örgütlenmeye geçen Ordnungspolizei taburu Hamburg'da kurulduktan sonra Polonya Seferi'nin ardından Wehrmacht ile beraber işgal edilen topraklara girmiştir. 101. Tabur Leh savaş esirlerinin denetimi gerçekleştirmiş, Lehlerin sürülmesini sağlamıştır. Sonraki dönemde Polonya'da Holokostun gerçekleştirilmesinin asli unsuru olmuş, milyonlarca insanın katledilmesinde rol almıştır.

Tarihçe

Savaş dönemi faaliyetleri

Polonya Seferi'nin ardından 17 adet Ordnungspolizei taburu faaliyete geçmiştir. 101. Yedek Tabur Hamburg'dan çıkan üç taburdan birisiydi. Tabur kısa süre içinde Nazi işgali altındaki Polonya'nın Kielce kentine gönderilmiştir. 1939 yılı Aralık ayına kadar burada görev yapan tabur Almanya'ya geri gönderilmiş ve kadrosu güçlendirilmiştir. Genişleyen mevcuduyla tabur Mayıs 1940'da yeniden Polonya'ya gönderilir. Burada Lehleri topraklarından uzaklaştıran Naziler Volksdeutsche için yer açmaktaydı. 101. Yedek Tabur bu faaliyetlerde aktif olarak yer almıştır. Yerlerinden edilen Lehlerin çocukları ise büyük çoğunlukla Cermenleştirme faaliyetine tabi tutulmak için ailelerinden ayrılıp Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle ve Reichskommissar für die Festigung deutschen Volkstums kurumları tarafından yetiştirilmek üzere alıkoyulmaktaydı. Boşaltılan ve Lebensraum olarak adlandırılan bu bölgelere Besarabya, Romanya ve Baltık ülkelerindeki Cermen halk yerleştirilmekteydi. 101. Yedek Tabur yaklaşık 37 bin Leh vatandaşını bu ilk dönemde yerlerinden ederek sürmüş, bu sırada sayısız insanı da katletmiştir.

101. Yedek Tabur 1940 yılı Kasım ayından itibaren Lodz kentinde kurulan gettonun denetimini sağlamış, burada çok sağlıksız koşullarda alt alta üst üste yaşamak durumunda bırakılan 160 bin Yahudinin burada muhafaza edilmesini sağlamıştır. Varşova Gettosundan sonra en büyük ikinci getto olan Lodz Gettosunda 101. Yedek Tabur sayısız insanı katletmiştir.

Bu dönemde Polis amiri Wilhelm Trapp komutasındak tabur Mayıs 1941'de Hamburg'a geri dönmüştür. Taburdaki deneyimli askerler diğer taburların kurulmasında kullanılmış ve bu sayede 102, 103 ve 104. Yedek Taburlar oluşturulmuştur. Yeni tabur üyelerinin eğitimi kapsamında Hamburg ve Bremen kentlerinden kovulan Yahudiler doğuya götürülmüş ve toplu şekilde katledilmiştir. Ayrıca Lodz Gettosundaki Yahudilerin katledilmesi amacıyla gaz kamyonları kullanılmıştır.

30'lu yaşlarında 500 kişiden oluşan 101. Yedek Tabur 1942 yılıyla beraber artık faaliyete geçmiş olan imha kampları olan Belzec ve Sobibor imha kamplarına Holokost trenleriyle Yahudi sevkiyatına dahil olmuştur. Mart-Nisan 1942 döneminde Lublin'deki 40 bin tutuklu bu kamplara ölüme gönderilmiştir.

101. Yedek Taburun bizzat dahil olduğu ilk katliam 13 Temmuz 1942'de gerçekleşmiştir. Lublin'in 100 km güneyindeki Josefow Gettosundan 1500 Yahudi tabur askerleri tarafından katledilmiştir. Katliamdan önce 500 kişilik taburdan 12 polis katliama katılmak istemediklerini bildirmiş ve kendilerine izin verilmiştir. Yakın mesafeden kurşuna dizilerek katledilen Yahudilerin cesetleri ormanlık alanda bırakılmış, gömülmemiştir. Bölgede etkili olan Polonya direnişi, burada Nazilerle işbirliği yapan Alman aileleri hedef almış, işbirlikçileri cezalandırmıştır.

101. Yedek Tabur 1942 yılı Ağustos auında Łomazy'de yaklaşık 1700 Yahudiyi kadın, çocuk ve yaşlı ayırt etmeden katletmiştir.

İzleyen dönemde 101. Yedek Tabur Treblinka imha kampına giden demiryollarındaki kentlerden sorumlu olarak belirlenir, böylece tabur doğrudan katliamlara dahil olmaz. Ancak zorunlu tahliyelerde yerlerinden kımıldayamayacak durumda olan yaşlılar, hastalar ve engelliler yerinde infaz edilmekteydi. 101. Yedek Taburun beraber hareket ettiği işbirlikçi Trawniki birliklerinin işlediği suçlara tabur üyeleri de dahil olmuş ve binlerce insan keyfi olarak katledilmiştir. Savaşın sonuna dek 101. Yedek Taburun toplamda en az 83 bin Yahudinin öldürülmesinden sorumludur.

Sonraki dönem

Savaşın ardından tabur komutanı Wilhelm Trapp İngilizler tarafından yakalanmış ve Neuengamme toplama kampında hapsedilmiştir. Sorgulanan komutan Polonya Halk Cumhuriyeti yetkililerine 1946 yılı Ekim ayında iade edilmiştir. 6 Temmuz 1948 tarihinde yargılanan ve suçlu bulunarak idama mahkûm edilen Trapp 18 Aralık 1948 tarihinde idam edilmiştir. Bu dönemde Soğuk Savaş'ın başlamasıyla beraber Nazilerden arındırma siyaseti gündemden çıkarılmış ve Batı Almanya hükûmetleri Nazi savaş suçlularını yasal takibata almamış, tersine bu kadrolar NATO eliyle Sovyetler Birliği ve Doğu Bloku hükûmetlerine karşı aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır. Savaş suçu işlemiş olan tabur üyeleri 1960'lı yılların sonlarına kadar hiçbir takibata uğramamıştır. 1968 yılında tabur üyesi 3 asker 8 yıllık hapis cezasına çarptırılsa da tabur üyeleri çoğunlukla normal hayatlar sürmüş kovuşturmaya uğramamıştır.

Gerçekleştirilen katliamlar

101. Yedek Tabur tarafından işgal altındaki Polonya'da gerçekleştirilen katliamlar
Konum	Tarih	Harekât ve katılanlar	Yahudi kurbanlar
Józefów	Temmuz 1942	Kurşuna dizme	1,500
Łomazy	Ağustos 1942	Kurşuna dizme, Hiwiler	1,700
Parczew	Ağustos 1942	Katliam, Hiwiler	5,000
Międzyrzec Podlaski Gettosu	Ağustos 1942	Katliam, Hiwiler	12,000
Radzyń	Ekim 1942	Katliam, Hiwiler	2,000
Parczew	Ekim 1942	Kurşuna dizme, Hiwiler	5,000
Biała Podlaska	Ekim-Kasım 1942	Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	10,800
Komarówka	Ekim-Kasım 1942	Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	600
Wohyń	Ekim-Kasım 1942	Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	800
Czemierniki	Ekim-Kasım 1942	Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	1,000
Radzyń	Ekim-Kasım 1942	Katliam	2,000
Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	Ekim-Kasım 1942	İmha kampları	15,200
Międzyrzec Podlaski Gettosu katliamı	Mayıs 1943	Majdanek imha kampı, Treblinka imha kampı	3,000
Aktion Erntefest	3 Kasım 1943	İki gün süren katliam	43,000
Toplam	Temmuz 1942 – Kasım 1943	101.Yedek Tabur	83,000

Komuta heyeti

• Tabur komutanı Binbaşı Wilhelm Trapp
  • 1. Bölük komutanı SS-Hauptsturmführer Julius Wohlauf
  • 2. Bölük komutanı Oberleutnant Hartwig Gnade
  • 3. Bölük komutanı Yüzbaşı Wolfgang Hoffman