İnsanlı Ay yolculukları
İnsanlı Ay yolculukları, Uzay Yarışının bir parçası olarak ilk defa 1969 - 1974 arasında Apollo Projesi kapsamında ABD tarafından gerçekleştirilmiştir.
Uzay Yarışı öncesindeki dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]
Savaşlar Öncesi Dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Uzaya açılma fikri uzun zamanlar boyunca insanlığın hayalleri arasındaydı, 1865’te "Ay'a Seyahat" adlı kitabında Jules Verne, 900 ayak uzunluğundaki bir toptan fırlatılan bir füzenin 4 gün sonra Ay’a ulaşacağını ama hesaplanmayan bir göktaşına çarpan füzenin yönünün değişeceğini anlatan bir roman yayınlamıştır.[1]
Sinemanın ilk yıllarında ise Georges Méliès, 1918 yılında aynı kitaptan esinlenerek "Aya Seyahat (film, 1902)" adlı filmi çekmiştir.[1]
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]
1960'ların başlarında, özellikle Vostok programı ile, uzay yarışında ilklere imza atan SSCB, o dönemde Uzay Yarışının lideri olarak görülmekteydi. Bu durum karşısında ABD, yarışta geri kalmamak birçok adım atmaya karar verdi. Bunlardan en önemlisi, özellikle John F. Kennedy'nin seçim vaatlerinden de biri olan, Ay'a yapılacak insanlı seferlerdi. ABD'nin bu girişimi karşısında kendi projeleri de bulunan Sovyetler Birliği'nin ise ekonomik olarak zayıflamaya başlaması ve uzay yarışındaki en önemli isimlerden Sergey Korolyov'un erken ölümü SSCB'yi bu yarıştan yavaş yavaş çekilmeye zorladı. 9 yıl gibi kısa bir sürede hedefine ulaşan ABD, Ay'a Apollo Projesi adı altında birçok iniş gerçekleştirmiştir.
Ay'a Yolculuk
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk insanlı Ay yolculuğu, Apollo Projesi kapsamında 16 Temmuz 1969'daki fırlatışla hayata geçirilen Apollo 11dir. Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins isimli Ay astronotları taşıyan bu araç 20 Temmuz 1969 tarihinde ay yörüngesine girmiştir. Ay örümceği adlı modülün Ay'ın Sessizlik Denizi (Sea Of Tranquillity) bölgesine yaptığı inişin hemen ardından Neil Armstrong Ay yüzeyinde yürümüştür. 15 dakika sonra onu Buzz Aldrin izlemiştir. Ay üzerinde toplam 21 saat 36 dakika kalmışlardır.
- Apollo 12:
- Apollo 12 ekibi Charles Conrad, Richard Gordon ve Alan Bean, 14 Aralık 1969 tarihinde Ay görevi için fırlatılmışlar, Intrepid adlı ay modülü ile yüzeye inen ekip Ay üzerinde incelemelerde bulunmuştur.
- Apollo 14:
- 31 Ocak 1971 tarihli bu yolculuğun ekibi, Alan Shepard, Stuart Roosa ve Edgar Mitchell'den oluşuyordu. Antares isimli modülle beraber yüzeye inen ekip araştırmalarda bulunmuştur.
- Apollo 15:
- 26 Temmuz 1971 tarihli bu yolculuğun ekibi, David Scott, Alfred Worden ve James Irwin'den oluşuyordu. Falcon isimli modülle beraber yüzeye inen ekip, Ay arabasını ilk kez kullanmıştır.
- Apollo 16:
- 16 Nisan 1972 tarihli bu yolculuğun ekibi, John Young, Thomas Mattingly ve Charles Duke'den oluşuyordu. Orion isimli modülle beraber ekip yüzeye inmiştir.
- Apollo 17:
- 7 Aralık 1972 tarihli bu yolculuğun ekip, Eugene Cernan, Ronald Evans ve Harrison Schmitt'den oluşuyoru. Schmitt bir jeologdu. Challenger adlı modülle yüzeye inip araştırmalar yapılmıştır.
Seferlerin Bitişi
[değiştir | kaynağı değiştir]1972 tarihli Apollo 17 Ay'a yapılan son yolculuktur. Ay'a yapılan bu yolculuklardan sonra, insanlı seferlerin başka gezegenlere yapılma fikri doğmuştur ancak yolculuk zamanlarının çok uzun ve projelerin aşırı masraflı olması bu düşüncelerin uzun süre uygulanmasına engel olmuştur. Apollo 17'nin yolculuğundan sonra Ay'a bir daha insanlı yolculuk yapılmaması da kamuoyundaki heyecanı söndürmüştür. Yolculukların bir anda kesilmesi ise Ay'a aslında gidilmediği iddiası gibi farklı inanışları doğurmuştur.
