İkincil ağızlılar

Deutrostomia; Yaşadığı dönem aralığı: 540-0 Ma; Fanerozoik-Günümüz PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	İkincil ağızlı örnekleri, sol üstten sağ aşağıya; bir kordalı, bir yarı sırtipli, †Saccorhytus, ve bir derisi dikenli.
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Klad:	Nephrozoa
Üst şube:	Deuterostomia; Grobben, 1908
Şubeler
	†Vetulicolia; †Saccorhytida; Chordata - Kordalılar; Ambulacraria Echinodermata - Derisi dikenliler; Hemichordata - Yarı sırtipliler; ;

Deutrostomia ya da Deuterostomes (Deuterostomia; Yunanca'da "ikinci ağız"), hayvanlar aleminin üst şubesidir. Protostomia'ya girmeyen hayvanları kapsayan ve alt alem olan Eumetazoa'nın Bilateria dalının bir taksonudur.^[2]^[3]

Gelişim aşamalarındaki farklılık; ağzın embriyonik gelişim sırasında blastoporun bulunduğu kısmın aksi tarafında yeni bir delik açılmasıyla oluşmasıdır. Blastopor anüsü oluştururken, ağız karın tarafının ön ucuna yakın bir yerden ikincil olarak oluşur. Mezoderm ve sölom oluşumu Protostomia'dan farklıdır.^[3]

İlkin ve ikincil ağızlıların farkı

Sınıflandırma ve sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Deuterostomlar, Animalia içinde Bilateria adı verilen daha büyük bir grupta ilkin ağızlıların kardeş taksonu olarak sınıflandırılırlar. Deuterostomlar, vücutlarına göre sol ve sağ taraflarla bilateral simetriktirler.^[3]

Açıkça bu, denizyıldızı gibi yetişkin derisidikenliler için doğru değildir ve bazı radyal simetrik canlılar da bu gruptadır. Bunun nedeni, embriyonun gelişiminde yatmaktadır. Embriyonik bir denizyıldızının gelişiminde, canlı yaşamına iki taraflı (bilateral) başlar ancak olgunlaştıkça radyal simetriye geçer.^[3]

İç ve dış sistematiği[değiştir | kaynağı değiştir]

Nephrozoa

525 myö

	Echinodermata

	Hemichordata

Protostomia

	Ecdysozoa

	Spiralia

610 myö

650 myö

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Scientists find 'oldest human ancestor'". BBC News (İngilizce). 30 Ocak 2017. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
^ ^a ^b Holland, Linda Z. (15 Şubat 2015). Anderson, Peter A. V. (Ed.). "Evolution of basal deuterostome nervous systems". Journal of Experimental Biology. 218 (4): 637-645. doi:10.1242/jeb.109108. ISSN 0022-0949.
^ ^a ^b ^c ^d "Introduction to the Deuterostomia". ucmp.berkeley.edu. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta İkincil ağızlılar ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Wikispecies'te İkincil ağızlılar ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

UCMP-Deuterostomes30 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Scientists find 'oldest human ancestor'". BBC News (İngilizce). 30 Ocak 2017. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.

[:0-2] Holland, Linda Z. (15 Şubat 2015). Anderson, Peter A. V. (Ed.). "Evolution of basal deuterostome nervous systems". Journal of Experimental Biology. 218 (4): 637-645. doi:10.1242/jeb.109108. ISSN 0022-0949.

[ucmp-3] "Introduction to the Deuterostomia". ucmp.berkeley.edu. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.

[1]

[2]

[3]