Ünseli, Muradiye
| Ünseli | |
|---|---|
 Van | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Van |
| İlçe | Muradiye |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 11,29 km² |
| Nüfus (2019)[1] | |
| • Toplam | 2,835 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl plaka kodu | 65 |
| Posta kodu | 65510 |
Resmî site YerelNet | |
Ünseli, Van'ın Muradiye ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Günümüz yerleşimi sınırları içerisinde eski dönemlere kadar uzanan yaşam izleri görülmektedir. 1935 yılında ilk buluntular ve 1962 yılında da arkeolojik kazılar sonucu köyde Evditepe ve Alacahan olmak üzere iki adet nekropol alanı bulunmuş olup söz konusu nekropollerde Tunç Çağı'nın sonlarından başlayarak Demir Çağı'nın erken dönemi ile Urartular döneminin izleri görülmektedir.[1] Yerleşimin güneydoğusundaki Varsak Tepe üzerinde kalıntıları görülebilen Alacahan kalesinin Demir Çağ'da inşa edildiği düşünülmektedir.
1514 yılı dolaylarında Osmanlı hakimiyetine yerleşimden, 1556 yılı tahrir kayıtlarında "Arnis" adıyla Van Eyaleti'nin Adilcevaz sancağının Ahlat nahiyesine bağlı bir köy olarak bahsedilmiştir.[2] 1836 tarihinde yapılan sayımda, o dönemki Van kaza merkezine bağlı köyde 30 hane 63 erkek nüfus bulunmaktaydı.[3]
1915 yılı Mayıs'ında Ruslarca ele geçirilen yerleşim, 1917 yılında yaşanan Ekim Devrimi sonucu yeni kurulan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile imzalanan Brest Litovsk Barış Antlaşması uyarınca Rus güçlerinin çekilmesiyle 4 Nisan 1918'de yeniden Osmanlı hakimiyetine girdi.[4]
1935 yılı nüfus sayımında yerleşim Arnis adıyla Muradiye kaza merkezinin bir köyü olarak görülmektedir.[5] Cumhuriyet döneminde son Köy enstitüsü 18 Kasım 1948’de Ünseli'de açılmış olup bu enstitü 27 Ocak 1954’te çıkarılan kanun uyarınca kapatılarak öğretmen okuluna dönüştürülmüştür.[6] İlerleyen yıllarda yerleşimden Ernis adıyla bahsedilmekle birlikte 1968 yılına gelindiğinde Ünseli adını almıştır.[7] 2 Haziran 1989 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[8] 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.[9]
Yaşar Kemal'in ebeveynleri 1915'e kadar bu köyde yaşamışlar ve Van’ın işgali üzerine Çukurova’ya göç etmişlerdir.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Erciş ilçesinin hemen sınırında, Van Gölü'nün kıyısında bulunmaktadır. Türkiye'deki en eski öğretmen okullarından Alpaslan Öğretmen Lisesi ile adını duyurmuştur. Fevzi Çakmak mahallesi ve Bey mahallesi olmak üzere 2 mahalleden oluşmaktadır. Erciş ve Muradiye ilçelerine eşit uzaklıktadır.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre belde nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 3.856 |
| 2000 | 3.946 |
| 1990 | 2.842 |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Sevin, Veli (1996). "Van/Ernis (Ünseli) Nekropolü Erken Demir Çağ Çanak Çömlekleri" (PDF). Anadolu Araştırmaları, 14. DergiPark. ss. 439 - 467. 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ "Osmanlı Yer Adları: II Anadolu, Karaman, Rum, Diyarbakır, Arap Ve Zülkadriye Eyaletleri (1530-1556) (Şam ve Halep dahil)" (PDF). Tarih Okulu Dergisi (TOD). www.devletarsivleri.gov.tr. 2013. s. 135. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Bingül, Şeyhmus (2016). "(H.1252/M.1836) Yılı Nüfus Sayımına Göre Van Kazasına Bağlı Müslim Köylerin Demografik Yapısı". Tarih Okulu Dergisi (TOD). 9 (26). www.academia.edu. s. 101. 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ Sarı, Mustafa (2012). "Milli Mücadele Başlarında Bir Devlet Adamı:Van Valisi Haydar (Vaner) Bey" (PDF). History Studies. 4 (1). www.acarindex.com. s. 453. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ "Genel Nüfus Sayımı" (PDF). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ Kardaş, Abdulaziz (2017). "Cumhuriyet Dönemi'nde Bir Hareketin Son Temsilcisi: Ernis Köy Enstitüsü" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10 (48). www.sosyalarastirmalar.com/. s. 453. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ "Köylerimiz : 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 533. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 12 Haziran 1989. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ "Yaşar Kemal'in ilk memleketi: 'İsmi Van'da da yaşatılsın, ailesinin köy evi müze olsun, betimlediği manzaralar bozulmasın'". Journo. 18 Şubat 2021. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- YerelNet21 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |