Kaligrafi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Kibele, Hat sanatı sayfasını Kaligrafi sayfasına taşıdı: bkz. tartışma sayfası |
hat için ayrı bir madde var islam hat sanatı |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Al-Masjid al-Nabawi south side.jpg|thumb|[[Mescid-i Nebevi]] duvarında [[Osmanlı]]'dan kalma Hüsn-ü Hat ile [[Kuran-ı Kerim]] ayetleri ve İslam Peygamberi [[Muhammed]]'in isimleri]] |
[[Dosya:Al-Masjid al-Nabawi south side.jpg|thumb|[[Mescid-i Nebevi]] duvarında [[Osmanlı]]'dan kalma Hüsn-ü Hat ile [[Kuran-ı Kerim]] ayetleri ve İslam Peygamberi [[Muhammed]]'in isimleri]] |
||
''' |
'''Kaligrafi''' ([[Yunanca]]: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t140.e10970| ansiklopedi=The Oxford Dictionary of English| madde=Calligraphy|yayımcı= Oxford University Press|yıl=2005}}</ref> yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir [[görsel sanat]] türüdür. |
||
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref> |
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref> |
||
Farklı yazı sistemlerinde farklı şekillerde, farklı coğrafyalarda ortaya çıkmış olan |
Farklı yazı sistemlerinde farklı şekillerde, farklı coğrafyalarda ortaya çıkmış olan kaligrafi, özellikle matbaa öncesinde büyük önem arz etmiştir. Bugün [[tipografi]] sanatıyla ilişkilendirilebilir ve sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır: [[İslam hat sanatı]] (''İslami kaligrafi''), [[Arap hat sanatı]] (''Arap kaligrafisi''), [[Pers hat sanatı]] (''Pers kaligrafisi''), [[Japon hat sanatı]] (''Japon kaligrafisi''), [[Çin hat sanatı]] (''Çin kaligrafisi''), [[Batı hat sanatı]] (''Batı kaligrafisi'') gibi. |
||
Modern hat sanatı işlevsel el ile yazılmış betiklerden ve tasarımlardan işaretlerin soyut bir şekilde ifade edildiği ve bazen bu soyutsal ifadenin harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği güzel sanat eserlerine kadar geniş bir yelpazededir.<ref name="med">{{Kitap kaynağı|son=Mediavilla| ilk=Claude| başlık=Calligraphy| yayımcı=Scirpus Publications| yıl=1996| yer=Wommelgem, Belçika| isbn=9080332518}}</ref> Klasik hat sanatı [[tipografi]]den ve klasik olmayan yazı tiplerinden farklı olsa da bir hat sanatçısı bu alanların hepsinde eser verebilir; karakterler tarihsel bir şekilde disipline edilmiş olsalar da yazı anında doğaçlama bir şekilde oluşturulurlar, değişken ve spontanedirler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie Intensiv-Training| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874397009|yıl=2006}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie. Erste Hilfe und Schrift-Training mit Muster-Alphabeten| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874396754|yıl=2005}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments|son=Zapf|ilk=Hermann| yayımcı=Cary Graphic Arts Press|yıl=2007|yer=Rochester, New York|isbn=9781933360294}}</ref> |
Modern hat sanatı işlevsel el ile yazılmış betiklerden ve tasarımlardan işaretlerin soyut bir şekilde ifade edildiği ve bazen bu soyutsal ifadenin harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği güzel sanat eserlerine kadar geniş bir yelpazededir.<ref name="med">{{Kitap kaynağı|son=Mediavilla| ilk=Claude| başlık=Calligraphy| yayımcı=Scirpus Publications| yıl=1996| yer=Wommelgem, Belçika| isbn=9080332518}}</ref> Klasik hat sanatı [[tipografi]]den ve klasik olmayan yazı tiplerinden farklı olsa da bir hat sanatçısı bu alanların hepsinde eser verebilir; karakterler tarihsel bir şekilde disipline edilmiş olsalar da yazı anında doğaçlama bir şekilde oluşturulurlar, değişken ve spontanedirler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie Intensiv-Training| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874397009|yıl=2006}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie. Erste Hilfe und Schrift-Training mit Muster-Alphabeten| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874396754|yıl=2005}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments|son=Zapf|ilk=Hermann| yayımcı=Cary Graphic Arts Press|yıl=2007|yer=Rochester, New York|isbn=9781933360294}}</ref> |
||
Sayfanın 16.56, 2 Şubat 2015 tarihindeki hâli
Kaligrafi (Yunanca: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")[1] yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir görsel sanat türüdür.
Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.[2] Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.[3][4]
Farklı yazı sistemlerinde farklı şekillerde, farklı coğrafyalarda ortaya çıkmış olan kaligrafi, özellikle matbaa öncesinde büyük önem arz etmiştir. Bugün tipografi sanatıyla ilişkilendirilebilir ve sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır: İslam hat sanatı (İslami kaligrafi), Arap hat sanatı (Arap kaligrafisi), Pers hat sanatı (Pers kaligrafisi), Japon hat sanatı (Japon kaligrafisi), Çin hat sanatı (Çin kaligrafisi), Batı hat sanatı (Batı kaligrafisi) gibi.
Modern hat sanatı işlevsel el ile yazılmış betiklerden ve tasarımlardan işaretlerin soyut bir şekilde ifade edildiği ve bazen bu soyutsal ifadenin harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği güzel sanat eserlerine kadar geniş bir yelpazededir.[2] Klasik hat sanatı tipografiden ve klasik olmayan yazı tiplerinden farklı olsa da bir hat sanatçısı bu alanların hepsinde eser verebilir; karakterler tarihsel bir şekilde disipline edilmiş olsalar da yazı anında doğaçlama bir şekilde oluşturulurlar, değişken ve spontanedirler.[5][6][7]
Kaynakça ve notlar
- ^ "Calligraphy". The Oxford Dictionary of English. Oxford University Press. 2005.
- ^ a b Mediavilla, Claude (1996). Calligraphy. Wommelgem, Belçika: Scirpus Publications. ISBN 9080332518.
- ^ Kwiatowski, W. (2006). Ink and Gold: Islamic Calligraphy. Londra: Sam Fogg Ltd. ISBN 0954901487.
- ^ Johnston, E. (1909). Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6. San Vito Press & Double Elephant Press.
- ^ Pott, Gottfried von (2006). Kalligrafie Intensiv-Training. Schmidt (Hermann). ISBN 3874397009.
- ^ Pott, Gottfried von (2005). Kalligrafie. Erste Hilfe und Schrift-Training mit Muster-Alphabeten. Schmidt (Hermann). ISBN 3874396754.
- ^ Zapf, Hermann (2007). Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments. Rochester, New York: Cary Graphic Arts Press. ISBN 9781933360294.
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Kaligrafi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
İslam kaligrafisi
- İslam kaligrafisi (İngilizce)
- Arap kaligrafisi galerisi - National Institute for Technology and Liberal Education (İngilizce)
- İslam kaligrafisi örnekleri (İngilizce)
- Washington D.C. Kongre Kütüphanesi'nde İslam kaligrafisi (İngilizce)
Batı kaligrafisi
Latin harfleri ile yapılan hat sanatına Batı Kaligrafisi denir.
- Cynscribe World Wide Web Kaligrafi Dizini (İngilizce)
- The Edward Johnston Foundation - Kaligrafi araştırma merkezi (İngilizce)
Çin kaligrafisi
- Çin kaligrafisi ve galeriler Çin Çevrim içi Müzesi (İngilizce)
- Çin kaligrafisi sanatı (İngilizce)
- Çin tarihindeki tanınmış hattatlar ve galerileri (İngilizce)
Diğer kaligrafi türleri
- Japonca: Shodo Journal research Institute (İngilizce)
- Moğolca: Inkway Kaligrafi (İngilizce)
- Nepali: Nepali Kaligrafi (İngilizce)
- Tibetçe: Tibet Kaligrafisi tarihçesi (İngilizce)
Kaligrafi müzeleri
- Pettenbach, Avusturya Kaligrafi ve Minyatür Grafikleri Müzesi
- İskenderiye Kütüphanesi Yazmalar müzesi
- Naritasan Kaligrafi müzesi
- Ditchling Müzesi
- Klingspor Müzesi
- Sakıp Sabancı Müzesi
Dünya kaligrafi birlikleri ve cemiyetleri
- Association for the Calligraphic Arts
- North West Calligraphers’ Association
- The Chinese Calligraphy Association
- The Washington Calligraphers Guild
- Calligraphy Society of Florida
- The International Association of Master Penmen, Engrossers and Teachers of Handwriting IAMPETH
- L’esperluette (Fransızca)
- Centro Internazionale Arti Calligrafiche (İtalyanca)
- Peannairi (Irish Scribes)
- Associazione Calligrafica Italiana (ACI) (İtalyanca)
- Meitokai
- Calligraphy & Lettering Arts Society
- C.A.U.S. – Centro Arti Umoristiche e Satiriche