Muhibbe Darga
Muhibbe Darga | |
|---|---|
| Doğum | 13 Haziran 1921 İstanbul |
| Ölüm | 6 Mart 2018 (96 yaşında) İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Kariyeri | |
| Dalı | Arkeoloji |
Ayşe Muhibbe Darga (d. 13 Haziran 1921, İstanbul - ö. 6 Mart 2018, İstanbul) Türk arkeolog.
Türkiye'nin ilk kadın arkeologlarından biri olan Darga, hiyeroglif ve çivi yazısı konusunda dünyanın en önemli uzmanları arasındadır. Hitit kaynaklarını kullanarak kaleme aldığı en popüler eseri, "Eski Anadolu Kadını"dır.
Yaşamı
1921'de İstanbul'da doğdu. Kafkas asıllı bir soydan gelir. Babası, doktor Sait Darga, annesi Sabiha Darga'dır. Çocukluğunu II. Abdülhamid'in başmabeyncisi Darugazade Mehmet Emin Bey'in Acıbadem'deki köşkünde geçirdi.[1] İlköğrenimini Kadıköy'deki Gazi İlkokulu'nda tamamladı.
Erenköy Kız Lisesi'nin ardından 1939 yılında İstanbul Üniversitesi arkeoloji bölümüne girdi. Helmuth Theodor Bossert, Arif Müfid Mansel, Clemens Emin Bosch'un derslerine devam etti.[2] A. Müfid Mansel'in ekibinde Rhegion Antik kenti (bugünkü Küçükçekmece'nin yüksek kesimlerinde) ve Anadolu gezilerine katıldı. 1943 yılında mezun oldu ve aynı kurumda doktora eğitimine başladı. 1945 yılında Eski Ön Asya Dilleri ve Kültürleri bölümü asistanlığına atandı.
"Muvattaliş Dillerindeki Tanrı Adları Üzerine Araştırmalar" başlıklı doktora tezini 1947'de tamamladı. Asistanlık görevinden ayrıldı; 1947-1951 yıllarında Bossert başkanlığındaki Karatepe (Adana) keşif kazılarında yer aldı. 1958-1959'da Elazığ ve Muş'ta lise öğretmenliği yaptı. 1960'ta üniversitedeki asistanlık görevine döndü. Bölümünde Kültepe-Kaneş uygarlığı, Asur Koloni Çağı, Hitit sanatı ve Hitit dili ağırlıklı dersler verdi.
1965'te "Hitit Bayram Ritüali Metinlerinde Huvaşi, Tarnu ve Kutsal Koruluk" başlıklı doçentlik tezini bitirdi. Side dili üzerine önemli çalışmalar yaptı. 1973'te profesör oldu. Değirmentepe (Keban) kazılarına katıldı. 1975'te Türk Tarih Kurumu üyesi oldu. Ankara Müzesi Hitit tabletleri üzerine çalışmalar yaptı. 1978-1990 arasında Şemsiye Tepe (Elazığ) kazısına başkanlık etti. 1985 yılında emekli oldu.
1989 yılında Şarhöyük-Dorylaion (Eskişehir) kazılarının başkanlığını üstlendi.
Hititçe kaynakları kullanarak derlediği "Eski Anadolu'da Kadın" en meşhur eserlerinden biridir.[3]
Arkeolog ve yazar Emine Çaykara'nın kendisiyle yaptığı ayrıntılı bir söyleşiden oluşan biyografisi, 2002 yılında "Arkeolojinin Delikanlısı Muhibbe Darga Kitabı" adıyla neşredildi.[4]
Muhibbe Darga, ilk Türk seyyahlarından biri olan dedesi Mehmet Emin Bey'in anılarını 2009 yılında "İstanbul'dan Asya-yı Vusta'ya Seyahat" adıyla derledi. 2010 yılında "Kazı başkanının karavanası" isimli anıları yayımlandı.
6 Mart 2018'de İstanbul'da öldü.[5]
Kaynakça
- ^ Demirtaş, Erhan. "Kadıköy'den Dünyaya Uzanan Bir Ömür:Muhibbe DArga". Gazete Kadıköy, 8 Mart 2018. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018.
- ^ Tibet, Aksel. "Prof. Dr. A. Muhibbe Darga'nın mesleki, akademik özgeçmişi ve yayınları". "Muhibbe Darga Armağanı", Sadberk Hanım Müzesi yayını, Şubat 2008. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018. Birden fazla
|yazar1=ve|soyadı1=kullanıldı (yardım) - ^ Anadolu’da Kadın: On Bin Yıldır Eş, Anne, Tüccar, Kraliçe, A. Muhibbe Darga, Yapı Kredi Yayınları, Nisan 2015, ISBN 9789750824265
- ^ Arkeolojinin Delikanlısı Muhibbe Darga, Emine Çaykara, Can Yayınları, Aralık 2007, ISBN 9789750709029
- ^ "Prof. Dr. Muhibbe Darga hayatını kaybetti". CNN Türk. 6 Mart 2018. Erişim tarihi: 6 Mart 2018.