Astronomik cisim: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 18.18, 4 Ekim 2017 tarihindeki hâli

Astronomik cisim ya da gök cismi gözlemlenebilir evrenin içindeki cisimlerin genel adıdır. Bu cisimleri astronominin dalı olan morfoloji inceler. Gökteki cisimlerin bazıları (örn. öksüz gezegenler) sabitken bazıları yörüngelerinde döner.

Gözlemlenebilir evrendeki en büyük astronomik cisim VY Canis Majoris'tir. Dünya'nın 7 oktrilyon katıdır. Nebula, süpernova kalıntıları dışındaki astronomik cisimler kendi etrafında dönerken kütleçekim sayesinde düşmezler.

Bir yıldızın etrafında dönen büyük gök cisimlerine gezegen; gezegenlerin çevresinde dönen küçük gökcisimlerine de uydu denir. Bazı gök cisimleri (örn. Güneş, Ay ve bazı yıldızlar) çıplak gözle görülebilirken, milyonlarca ışık yılı uzaktaki bir gök cismi dev teleskoplarla ancak görülebilir.

Astronomik cisimler birbirlerini oluşturabilir. Örnek olarak yıldızlar, süpernova patlaması geçirerek beyaz cüceye dönüşürler ve süpernova kalıntıları oluşur. Asteroitler çarpışarak gezegen oluşturabilirler. Kuyruklu yıldızların hem yaşam kaynağı hem yaşam bitirici olduklarını düşünen birçok bilim insanı vardır.

Sınıflandırma

Güneş Sistemi	Diğer
Güneş Sistemi	Yalın cisimler	Bileşik cisimler	Diğer cisimler
Güneş Gezegen sistemi Gezegenler Merkür Venüs Dünya Ay 3753 Cruithne Mars Mars'ın uyduları Jüpiter Jupiter'in uyduları Satürn Saturn'in uyduları Uranus Uranus'ün uyduları Neptün Neptün'ün uyduları Cüce Gezegenler Plüton Plüton'un uyduları Eris Dysnomia Ceres Makemake Haumea Haumea'nın uyduları Asteroitler "Vulcanoid Asteroidler" "Apoheleler" Dünya'ya yakın asteroitler "Arjuna" Aten Apollo Amor Asteroit Kuşağı Cybele asteroit grubu Thule Vesta Truva asteroitleri Mars Truvaları Jupiter truva Neptün truvaları Outer planet crosser Damocloidleri Centaur Neptün Ötesi cisim Kuiper Kuşağı Plutino Cubewano Twotinos Sedna Kuyrukluyıldız Kalıntı Yağmuru Göktaşları Meteorlar Meteor Yağmurları	Exoplanet Sıcak Jüpiterler Öksüz Gezegenler Atarca Gezegenler Sıcak Neptünler Transit gezegenler Yıldızlararası gezegenler Varsayımsal gezegen türleri Okyanus Gezegen Truva Gezegen L-tipi Yıldız T-tipi yıldız Kahverengi Cüceler Star by spectral type O-type (blue) stars B-type (blue-white) stars A-type (white) stars F-type () stars G-type (Sarı) stars K-type (Turuncu) stars M-type (Kırmızı) stars Tuhaf Yıldız Karbon Yıldız S-tipi star Kabuk Yıldızlar Wolf-Rayet Yıldız Tuhaf A-tipi yıldız Metallic A-tipi Yıldız Baryum Yıldız Kuğu Yıldızı Mavi Avare Alt Cüce yıldızları Cüce yıldız Alt Dev yıldız Dev Yıldızlar Parlak dev yıldızlar Super dev Yıldızlar Hiperdev Yıldızla Star by population Population III stars Population II star Işık halkalı yıldız Thick disk star Population I star Star by stellar evolution Ön Yıldızlar Young stellar object Main sequence star Kırmızı devler Kırmız süper dev stars mavi süper dev yıldızlar Beyaz Cüceler Nötron yıldızı(ları) Değişken Yıldızlar Titreşimli değişken Sefeid değişken W Virginis değişken Delta Scuti değişken RR Lyrae değişken Mira değişken yarı düzenli değişken Düzensiz değişken Beta Cephei değişken Alpha Cygni değişken RV Tauri değişken Püsküren değişken parlama yıldızları T Tauri değişken FU Orionis değişken R Coronae Borealis değişken açık mavi değişkenler Simbiyotik değişkenler Cüce novae Nova Supernova Tip I supernova Tip II supernova Hypothetical Collapsar or Hipernovae Extrinsic variables Rotating değişken Alpha2 CVn stars Rotating ellipsoidal variable Eclipsing binaries Algol star, Algol Beta Lyrae star W Ursae Majoris Yıldızları Compact star Beyaz cüce Siyah cüce Nötron yıldızı Magnetar Pulsar Hypothetical stars Kuark Yıldızları Preon star Karadelikler Intermediate-mass black hole Süperkütleli Karadelikler Gamma Işını patlamaları	Gezegen sistemi Yıldız Sistemleri Tek Yıldız sistemi Kuasar Multiple star systems Binary star Observation method: Optik Çift Görsel Çift Astrometrik Çift Spektroskopik binaries Eclipsing binaries Close binaries Detached binaries Semidetached binaries Contact binaries Unresolved binaries X-ray çifti X-ışını Patlaması Üçlü yıldız sistemi Stellar groupings Yıldız kümesi Stellar association Açık küme Globular Hiperyoğun yıldız sistemi Takımyıldızlar Galaksi Galaktik şiş Galaktik bar Galaktik halka Spiral kol İnce disk kalın disk Galaktik ışık halkası(ları) Galaktik halka Galaksi Galaksiler morfoloji tarafından incelenir Spiral galaksi Lenticular galaxies Elliptical galaxies Ring galaxies Irregular galaxies Galaksiler parlak galaksi kümesi Dev eliptikler Cüce galaksiler Active galaxies Yıldızsı Gökcismi Blazar Radyo galaksi Seyfert galaxies dolu galaksi Karanlık galaksi Galaksi grupları ve kümeleri Superkümeler	Kırıntı disk Gezegenlerararsı merkez Yıldızlararası merkez Nebula emisyon nebula Gezegenimsi nebula Supernova kalıntısı Plerion H II alanı yansıma nebula karanlık nebula Moleküler sürüler Kürecik H I alanı galaksiler arası Kozmik Mikrodalga arka plan radyasyonu Karanlık madde MACHO WIMP Varsayımsal Kozmik Sicim Domain duvar

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-{{Çoklu sorun|
-{{düzenle|Ağustos 2011}}
 {{kaynaksız|tarih=Haziran 2016}}
+'''Astronomik cisim''' ya da '''gök cismi''' [[gözlemlenebilir evren]]in içindeki cisimlerin genel adıdır. Bu cisimleri [[astronomi]]nin dalı olan [[Morfoloji (astronomi)|morfoloji]] inceler. Gökteki cisimlerin bazıları (örn. [[öksüz gezegen]]ler) sabitken bazıları [[yörünge]]lerinde döner.
-}}
-{{çift madde|Gök cismi}}
-[[Gözlemlenebilir evren]]in içindeki cisimlere '''astronomik cisimler''' denir. Bu cisimleri [[astronomi]]nin dalı olan [[Morfoloji (astronomi)|morfoloji]] inceler. Gökteki cisimlerin bazıları sabitken bazıları [[yörünge]]lerinde döner. [[Öksüz gezegen]]ler sınıfı dışındaki tüm gezegenler döner. Gözlemlenebilir evrendeki en büyük astronomik cisim VY Canis Majoris'tir. [[Dünya]]nın 7 [[Büyük sayıların adları|oktrilyon]] katıdır. [[Nebula]], [[süpernova kalıntıları]] dışındaki astronomik cisimler kendi etrafında dönerken  [[kütleçekim]] sayesinde düşmezler. [[Gezegen]], dönünce ortaya çıkan [[merkezkaç]] kuvveti ile kütleçekim kuvveti dengelenir. Astronomik cisimler birbirlerini oluşturabilir. Örnek olarak [[yıldız]]lar, süpernova patlaması geçirerek [[beyaz cüce]]ye dönüşürler ve süpernova kalıntıları oluşur. [[Asteroit]]ler çarpışarak gezegen oluşturabilirler. Kuyruklu yıldızların hem yaşam kaynağı hem yaşam bitirici olduklarına inanan çok [[bilim insanı]] vardır. Dünyayı suyu getiren şeyin [[kuyruklu yıldız]] olduğu düşünülüyorken [[dinozor]]ları öldüren şeyinde astronomik bir cisim olduğu düşünülüyor.
+Gözlemlenebilir evrendeki en büyük astronomik cisim [[VY Canis Majoris]]'tir. [[Dünya]]'nın 7 [[Büyük sayıların adları|oktrilyon]] katıdır. [[Nebula]], [[süpernova kalıntıları]] dışındaki astronomik cisimler kendi etrafında dönerken [[kütleçekim]] sayesinde düşmezler.
+Bir [[yıldız]]ın etrafında dönen büyük gök cisimlerine [[gezegen]]; gezegenlerin çevresinde dönen küçük gökcisimlerine de [[uydu]] denir. Bazı gök cisimleri (örn. [[Güneş]], [[Ay]] ve bazı yıldızlar) çıplak gözle görülebilirken, milyonlarca [[ışık yılı]] uzaktaki bir gök cismi dev [[teleskop]]larla ancak görülebilir.
+Astronomik cisimler birbirlerini oluşturabilir. Örnek olarak yıldızlar, süpernova patlaması geçirerek [[beyaz cüce]]ye dönüşürler ve süpernova kalıntıları oluşur. [[Asteroit]]ler çarpışarak gezegen oluşturabilirler. [[Kuyruklu yıldız]]ların hem yaşam kaynağı hem yaşam bitirici olduklarını düşünen birçok bilim insanı vardır.
+== Sınıflandırma ==
 {| cellspacing="2" cellpadding="3"
 |----- bgcolor="#CCBBBB" valign="top"
 ! rowspan="2" | [[Güneş Sistemi]]
-! colspan="3" | Extrasolar objects
+! colspan="3" | Diğer
 |----- bgcolor="#DDCCCC"
-! Yalın Cisimler
+! Yalın cisimler
+! Bileşik cisimler
-! Compound objects
+! Diğer cisimler
-! Extended objects
 |----- bgcolor="#EEDDDD" valign="top"
 |
@@ 232. satır: / 235. satır: @@
 * [[Superküme]]ler
 |
-** [[Kırıntı disk]]
+* [[Kırıntı disk]]
 ** [[Gezegenlerararsı merkez]]
 * [[Yıldızlararası merkez]]