İçeriğe atla

Visby

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Visby
Visby arması
Arma
Ülke İsveç
BölgeGotland
İlGotland
Yüzölçümü
 • Toplam12,44 km²
Nüfus
 (2017)
 • Toplam24.330
 • Yoğunluk1,816/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Konum İsveç
KriterKültürel: iv, v
Referans731
Tescil1995 (19. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar57°38′30.0″K 18°17′45.0″D / 57.641667°K 18.295833°D / 57.641667; 18.295833

Visby, İsveç'in Gotland adasında yer alan ve 2018 itibarıyla 24.330 kişilik nüfusa sahip tarihi bir kenttir.[2] Şehir bu bağlamda Gotland adasındaki tek İsveç kenti olup Orta Çağ'dan kalma yapılarıyla UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır. Bu tarihi kalıntılardan en önemlisi, Ringmuren adı verilen surlar olup kenti ve eski kilise kalıntılarını çevrelemektedir.

Visby adı, Eski Nors dilinden gelmekte olup Vis, (kurban yeri anlamına gelen Vi sözcüğünün tekil tamlayan durumu) ve by (kent) sözcüklerinden türemiştir.[3] Günümüzde, özellikle yazın aldığı turist sayısıyla şehir çevresiyle beraber İskandinavya'daki en turistik yerler arasında yer alır. Ayrıca kent Gotland ilinin de yönetim merkezi durumundadır.

Kentin en eski tarihi hakkındaki bilgiler eksiktir. Ancak 10. yüzyıldan itibaren şehrin bir ticaret merkezi olduğu bilinmektedir. Bölgede tatlı suya erişimin olması ve doğal liman bulunması nedeniyle ilk yerleşimin taş devrinde kurulduğu düşülmektedir.

12. yüzyılda Meryem'e adanan Visby Katedrali inşa edildi. 12. yüzyılda tekrar düzenlenen katedral, bugünkü görünümünü aldı. Katedral son olarak 1225 yılında Linköping piskoposu tarafından hizmete açıldı. Birkaç başka kilisenin de farklı yüzyıllarda inşa edildiği kent, Hansa Birliği döneminde İskandinavya'nın en önemli kentlerinden biri oldu.

Şehri çevreleyen Ringmuren adlı surların inşasına 12. yüzyılda başlandı. Yine 1300'lerde bugünkü yüksekliğine erişti. Ancak surların bazı kuleleri 15. yüzyıla kadar bitirilmedi. Günümüzde bu yapı çok az tahrip olmuştur.

1361 yılında Danimarka kralı IV. Valdemar tarafından fethedilen kent, bir süre Danimarka kenti olarak kaldı. Ancak kent bazı kötü durumlarla karşılaştı. 1391, 1394 ve 1398 yıllarında şehir, korsan kardeşler (İsveççe: Vitaliebröderna, Danca: Fetaljebrødre) tarafından ele geçirildi ve yağmalandı. 1411'de Pomeranyalı Erik, Visborg'u tekrar yapılandırdı ve on iki yıl boyunca buraya yerleşti. Sonuç olarak kent ve çevresi bir korsan yuvasına dönerken ticaret durma noktasına geldi. 1470'lerde, Hansa Birliği, kentin Hansa sıfatını iptal etti.

1525'te Visby, arasında sorunların bulunduğu Alman Lübeck kentinin halkı tarafından yakıldı. Tüm kiliselerin yandığı olaylardan sadece katedral sağ olarak kurtuldu.

İsveç en sonunda adayı ve kenti ele geçirdi ve bölge 1645'te, 300 yıllık bir Danimarka hakimiyetinden sonra Brömsebro Antlaşması'yla kalıcı olarak İsveç'e verildi. Kent oldukça yavaş gelişme gösterdi ve harabeler onarılmadı. 18. yüzyılın ortalarında İsveç, resmî olarak yaşama standartlarında düzenleme yoluna gitti. Ancak özellikle ada için çok az şey değişti. 19. yüzyıla kadar öylece kalan kent, bu yüzyıldan sonra tekrar ticari olarak önem kazanmaya başladı. 1808 yılında Rusya tarafından fethedilen ada, yalnız iki ay sonra tekrar İsveç'e barış yoluyla teslim edildi.

 Visby iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 10,2 12,2 18,6 25,2 27,7 31,4 33,7 32,9 29,0 20,9 13,5 12,5 33,7
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 3,9 3,3 6,0 10,8 16,0 19,6 22,3 22,0 17,6 12,1 7,6 4,9 12,2
Ortalama sıcaklık (°C) 1,5 1,1 2,6 6,3 11,0 15,1 18,1 18,0 14,1 9,4 5,6 3,0 8,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −0,9 −1,1 −0,8 1,8 6,0 10,6 13,8 14,0 10,6 6,7 3,8 1,1 5,5
En düşük sıcaklık (°C) −25 −25,4 −23,5 −12,7 −7,8 −1 2,9 1,1 −2,9 −6 −11,5 −22,2 −25,4
Ortalama yağış (mm) 47,4 28,1 23,3 21,8 27,4 40,7 63,8 60,3 39,4 55,9 60,7 56,4 525,2
Kaynak: İsveç Meteoroloji Enstitüsü[4]


Görülecek yerler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çoğu kimse Visby'yi "güllerin ve yıkıntıların kenti" olarak tanımlar. Ada halkına göre ise kent, sadece "kasaba" olarak anılır. Her yıl temmuz ayının ilk haftasında kentteki Almedalen parkında Almedalen Haftası (Almedalsveckan) düzenlenir. Hafta kapsamında siyasi seminerler ve konuşmalar düzenlenir.

Ağustos ayında ise turistik ziyaretler zirve noktasına erişir. Ağustosa denk gelen yılın 32. haftasında Orta Çağ Haftası (Medeltidsveckan) kutlanır. Hafta kapsamında çoğunlukla turistler Orta Çağ kıyafetleri giyerler. Uygulamanın başladığı 1984 yılından beri bu hafta düzenli olarak kutlanmaktadır. Tüm bu etkinliklerin dışında kentte birçok turistik çalışmalar yapılmaktadır.

Visby, İsveç anakarasına feribotlar ve uçaklar aracılığıyla bağlanır. Her üç saatte bir Småland'daki Oskarshamn kentinden ve Stokholm'daki Nynäshamn'dan kente düzenli feribot seferleri yapılır.

Visby Havaalanı kentin 5 km kuzeyinde yer alır. 2005 yılında toplam taşıdığı 76,000 yolcuyla, İsveç'teki on ikinci büyük havaalanıdır.

Visby doğumlular

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Tätorternas landareal, folkmängd och invånare per km2 2000 och 2005" (xls) (İsveççe). Statistics Sweden. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009. 
  2. ^ "Gotland i siffror, pdf". www.gotland.se. Region Gotland. s. 65. 10 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2018. 
  3. ^ Nationalencyklopedin, article "Visby"
  4. ^ "Monthly & Yearly Statistics" (İsveççe). SMHI. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]