Tutlu, Oltu
| Tutlu | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Tutlu Tutlu'nun Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1532 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 429 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
Tutlu, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tutlu'nun eski adı Lesbek'tir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde Lesbek (لسبك) şeklinde yazılmıştır.[4] 1886 Rus nüfus tespitinde ise, Lespek (Леспекъ) şeklinde yazılmıştır.[5] Bu yer adı daha geç dönemde Lisbek'e dönüşmüştür.[6] Gürcüce kaynaklarda Lesbeki (ლესბეკი) olarak geçer.[7]
Lesbek köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bir süre sonra köy, Osmanlı idaresinin yeni kurduğu Oltu sancağına bağlanmıştır. Nitekim Lesbek, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde Oltu sancağının Güney nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Köyde 37 hane bulunuyordu ve bu nüfusun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu.[7]
Lesbeki köyü, 1835 nüfus sayımında Küçük Lesbek ve Lesbek olmak üzere iki ayrı köy olarak geçer. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte Küçük Lesbek köyünde 8 hanede 35 erkek, Lespek köyünde de 58 hanede 148 erkek tespit edilmiştir. İki köyün toplamı olan 66 hanede 183 erkeğin yaşadığı, erkek sayısı kadar kadın eklenice iki köyün toplam nüfusunun yaklaşık 366 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[8]
Lesbeki köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886nüfus tespitinde Lespek (Леспекъ) olarak kaydettiği köy, Oltu sancağının Oltu kazasına bağlı Sehçek nahiyesinin altı köyünden biriydi. Nüfusu, 175'i erkek ve 166'sı kadın olmak üzere, 70 hanede yaşayan 341 kişiden oluşuyordu. Köyün halkının tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[5]
Lesbek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde muhtemelen metateze uğramış ve Lesbek veya Lisbek yerine Lesbik (لسبیك) şeklinde yazılmıştır. Bu sırada köy Erzurum vilayetinin Oltu kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[9] 1940 genel nüfus sayımında Lisbek olarak kaydedilmiş olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 358 kişiden oluşuyordu.[6] 1946 yılında Şenkaya ilçesi kurulunca, Lesbek köyü Oltu ilçesinden alınarak bu yeni ilçeye bağlandı. Lesbek veya Lisbek Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Dutlu olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Tutlu şeklinde yazılmış olan köyün nüfusu 782 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 198 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 135 km, Oltu ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır.[13] Mahalle, Oltu'nun kuzeydoğusunda olup, 
numaralı Ardahan-Muş (Göle-Oltu) devlet yoluna, 4,6 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[14]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 429[1] |
| 2021 | 449[1] |
| 2020 | 449[1] |
| 2019 | 440[2] |
| 2018 | 423[2] |
| 2017 | 403[2] |
| 2016 | 391[2] |
| 2015 | 414[2] |
| 2014 | 438[2] |
| 2013 | 464[2] |
| 2012 | 493[2] |
| 2011 | 536[2] |
| 2010 | 561[2] |
| 2008 | 572[2] |
| 2007 | 552[2] |
| 2000 | 688[2] |
| 1990 | 930[15] |
| 1985 | 980[16] |
| 1965 | 782[17] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d "Erzurum Oltu Tutlu Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tutlu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 81. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ a b Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - Sıra no: 734.
- ^ a b 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247.
- ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 76. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 81-82. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 715.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Tutlu Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Tutlu to Dutlu Yeni Mahalle Camii". Tutlu to Dutlu Yeni Mahalle Camii. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |