Çatak, Oltu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çatak
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Çatak
Çatak
Çatak
Çatak'ın Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeOltu
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
Rakım2350 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam115
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25400

Çatak, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Çatak bu yerleşimin bilinen en eski adıdır. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çatak (چتاق) olarak geçer.[4][5]

Çatak köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün sınırları içinde bulunan megalit yapı kalıntısı da buranın çok eski bir yerleşim alanı olduğunu göstermektedir.[6]

Çatak köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkekleri kaydettiği 1835 yılındaki nüfus tespiti sırasında, Oltu sancağının köylerinden biriydi. Köyde 13 hanede 33 erkek tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 66 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[4]

Çatak köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Pitkir nahiyesine bağlı köylerden biriydi.[5] 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 274 kişiden oluşuyordu.[7] 1965 genel nüfus sayımında Çatak köyünün nüfusu 465 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde 101 kişi okuma yazma biliyordu.[8]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[9]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 154 km, Oltu ilçe merkezine 34 km uzaklıktadır.[10] Mahalle, Oltu'nun güneydoğusunda olup, bir köy yoluyla, Süleymenlı, Nüğürcük, Çayüstü ve Obayayla mahalleleri üzerinden, ilçe merkezine bağlıdır.[11]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 115[1]
2021 138[1]
2020 148[1]
2019 146[1]
2018 138[1]
2017 146[1]
2016 141[1]
2015 149[1]
2014 170[1]
2013 172[1]
2012 173[2]
2011 174[2]
2010 178[2]
2009 181[2]
2008 167[2]
2007 171[2]
2000 237[2]
1990 372[12]
1985 489[13]
1965 465[14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu XXX Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Çatak, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  4. ^ a b Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 81. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
  6. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 210 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  7. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 249.
  8. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259.
  9. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  10. ^ "Çatak Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  11. ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]