Sarıçiçek, Posof

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sarıçiçek
Harita
Ardahan'ın konumu
Ardahan'ın konumu
Ardahan üzerinde Sarıçiçek
Sarıçiçek
Sarıçiçek
Sarıçiçek'nun Ardahan'daki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArdahan
İlçePosof
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
Rakım2044 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam24
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0478
İl plaka kodu75
Posta kodu75800

Sarıçiçek, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarıçiçek köyünün eski adı, Hertvisi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Hertvisi (ხერთვისი), iki akarsuyun birleştiği noktada arada kalan yeri ifade eder.[3][4] Bu yer adı Türkçeye Hertvis olarak girmiştir. Nitekim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Hertvis (خرتوس) olarak geçer.[5] Ancak daha sonra bu yer adı "Hertus", "Hırtuz" olarak da yazılmıştır. Ruslar da 1886 yılındaki nüfus tespiti sırasında köyün adını Hertvis (Хертвис) olarak kaydetmiştir.[6]

Hertvisi, Gürcistan'ı oluşturan tarihsel Samtshe bölgesinin yerleşim yerlerinden biridir. Osmanlılar Hertvisi, birleşik Gürcistan Krallığı'nın ardından bu bölgeye hakim olan Samtshe Atabeyliği'nden 16. yüzyılın ortasında ele geçirdi. Üç yüz yılı aşkın bir süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, bu yerleşme 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Rusların eline geçti. Rus idaresinde Hertvisi, Ardahan sancağının (okrug) Poshov kazasına (uçastok) bağlıydı. Bu kaza içinde Badela nahiyesinin (маркяз: merkez) köylerinden biriydi. 1886 yılında köyün nüfusu 55 kişiden oluşuyordu. Hertvisi, nüfus açısından bu nahiyenin en küçük köyüydü. Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896’da 59 kişiye, 1906’da da 84 kişiye yükselmişti. Bu tespitlerde nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir.[7][8]

Hertvisi, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükûmeti Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Hertvisi köyü Türkiye'ye bırakıldı.[9]

Hertvisi, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasının Cilvana nahiyesine bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımında "Hertus" olarak yazılmış olan köy, ayni idari konuma sahipti ve nüfusu 113 kişiden oluşuyordu.[10] Çançahi veya Cancak, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Sarıçiçek olarak değiştirilmiştir.[11] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte resmî kayıtlarda "Sarıçiçek (Hırtuz)" biçiminde bir süre daha kullanılmıştır.[12]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarıçiçek, Ardahan il merkezine 105 km, Posof ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[13]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 24[2]
2021 25[2]
2020 23[2]
2019 22[2]
2018 22[2]
2017 23[2]
2016 21[2]
2015 22[2]
2014 24[2]
2013 28[2]
2012 32[2]
2011 32[2]
2010 29[2]
2009 28[2]
2008 30[2]
2007 30[2]
2000 50[13]
1990 112[14]
1985 176[15]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Saricicek, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Sarıçiçek Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  3. ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 192 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5.
  4. ^ ""ხერთვისი", Büyük Gürcüce-İngilizce Sözlük". 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 762.
  6. ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  7. ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  8. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, ISBN 9786052100271.
  9. ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
  10. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 172" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. 
  11. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 675". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. 
  12. ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. 
  13. ^ a b "Sarıçiçek Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]