Mehmet Ali Ağca

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mehmet Ali Ağca
2017'de Ağca
Doğum9 Ocak 1958 (66 yaşında)
Hekimhan, Malatya, Türkiye
MahkûmiyetCinayete teşebbüsten (Papa'ya yönelik suikast girşimi)
Cinayet (Abdi İpekçi suikastı)
Hırsızlık
Cezaİtalya'da müebbet hapis cezası (19 yıl hapis yattı); Türkiye'de ölüm cezası ve çeşitli hapis cezaları (10 yıl hapis yattı)
Mahkûmiyet durumuİtalya'da affedildi ve Türkiye'de tahliye edildi.

Mehmet Ali Ağca (9 Ocak 1958, Hekimhan), gazeteci Abdi İpekçi suikastı ve Papa II. Ioannes Paulus'a suikast girişimi ile tanınan Türk suikastçı. Uluslararası kamuoyunda tetikçi olarak anılmıştır.[1][2]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Mehmet Ali Ağca Malatya'ya bağlı Güzelyurt yöresinde 1958 yılında doğdu. Çocukluğu ve gençliğinin bir kısmını Malatya'da geçirdikten sonra ailesi ile birlikte İstanbul'a geldi. Lise öğreniminin ardından İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde eğitimine devam etti. Üniversite yıllarında çeşitli ideolojik gruplarla tanıştı. Dönemin düşünce akımlarından etkilendi.

Abdi İpekçi suikastı[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Şubat 1979'da Milliyet gazetesi başyazarı Abdi İpekçi'ye düzenlenen suikastın tetikçisi olarak, olaydan 5 ay sonra, 25 Haziran 1979'da yakalandı. Polisin ek gözaltı süresi istemesine rağmen, bu talep reddedildi ve Maltepe Askeri Cezaevi'ne konuldu. Zaman gazetesinde Taha Kıvanç müstear adıyla yazan Fehmi Koru'ya göre Abdi İpekçi kendisinin de içinde bulunduğu mason locasından birinin Türkiye'ye yapılan silah kaçakçılığı ile ilgili olduğunu bulmuş, bu yüzden de öldürülmüştü.)[kaynak belirtilmeli] Abdi İpekçi'nin son yazısı silah kaçakçılığı üzerine idi. Cezaevinden 6 ay sonra 23 Kasım 1979'da, adı Susurluk Kazası ile gündeme gelen Abdullah Çatlı'nın da aralarında bulunduğu iddia edilen bir grubun yardımıyla kaçırıldı ve Bulgaristan'a geçti. Gıyabında ölüm cezasına çarptırıldı.

Papa suikastı[değiştir | kaynağı değiştir]

13 Mayıs 1981'de II. Ioannes Paulus'a suikast düzenleyen Mehmet Ali Ağca'nın suikast soruşturması boyunca 128 kez ifadesi alındı. 22 Mart 1986'da İtalya'da ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Vurulmasından 4 gün sonra kendisini vuranı affettiğini bildiren II. Ioannes Paulus, Ağca'yı 27 Aralık 1983'te bizzat İtalyan cezaevinde ziyaret etti.

13 Haziran 2000'de dönemin İtalya Cumhurbaşkanı Carlo Azeglio Ciampi'nin affını onaylamasıyla Türkiye'ye iade edildi. Sadece gasp suçundan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan Mehmet Ali Ağca'nın Abdi İpekçi cinayetinden tekrar yargılanmasının mümkün olmadığı açıklandı. Mahkemede "Ben Abdi İpekçi'nin katili değilim. Sadece aktörlük yaptım" dedi. Her duruşmasından sonra gazetecilere mektup dağıtan Mehmet Ali Ağca, Vatikan'a da tehdit savurarak hesap soracağını ileri sürdü. 2007'de Roma Katolik oldu, "13 Mayıs 2007'den itibaren Müslüman inancından vazgeçip Roma Katolik Kilisesi'nin bir üyesi olmaya karar verdim." iddiasında bulundu.[3] 2014 yılının Aralık ayında Papa II. Ioannes Paulus'un mezarını ziyaret etmiştir. Bu ziyaret için uygunsuz seyahat belgeleri ile İtalya'ya girdiğinden dolayı 30 Aralık 2014 tarihinde sınır dışı edilerek Türkiye'ye gönderildi.[4]

Mehmet Ali Ağca'nın İpekçi cinayetinden aldığı ölüm cezası 1991 yılında yürürlüğe konulan İnfaz Yasası gereği 10 yıl hapse çevrilmişti. Kadıköy'de iki ayrı gasp ve soygun suçlarından aldığı toplam 36 yıl ağır hapis cezası da, kamuoyunda "Rahşan Affı" olarak bilinen Af Yasası nedeniyle 7 yıl 2 ay hapse çevrilmişti. 12 Ocak 2006 tarihinde serbest bırakıldı.

Adalet Bakanlığı'nın itirazı üzerine, Yargıtay tahliye kararını oybirliğiyle bozdu, Mehmet Ali Ağca 20 Ocak 2006 tarihinde tekrar tutuklanıp Kartal H Tipi Cezaevi’ne konuldu.

18 Ocak 2010 tarihinde cezasını tamamlayıp hapisten çıkmıştır. Papa II. Ioannes Paulus'a düzenlenen suikast girişimi, 2017 yılında Calymath Bénin isimli yazar tarafından yayınlanan Fátima'nın 3. Sırrı - Mesih Ağca adlı tiyatro eserine ilham kaynağı oldu.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Freedman, Robert Owen, The Middle East from the Iran-Contra affair to the Intifada, (Syracuse University Press, 1991), 396; "Demirag was known as an admirer of Mehmet Ali Agca, the Turk that shot and wounded Pope John Paul II in 1981."
  2. ^ Weigel, George, Witness to Hope: The Biography of Pope John Paul II, (HarperCollins Publisher, 1999), 397.
  3. ^ "Mehmet Ali Agca Converts?". NCR (İngilizce). 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. 
  4. ^ "Mehmet Ali Ağca, İtalya'dan sınırdışı edildi". NTV.com.tr. 30 Aralık 2014. 30 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2014. 
  5. ^ Calymath Bénin (12 Haziran 2017). "Fátima'nın 3. Sırrı - Mesih Ağca". Fátima'nın 3. Sırrı - Mesih Ağca. kobo.com.tr. Erişim tarihi: 14 Ocak 2018. [ölü/kırık bağlantı]