II. Fyodor

Vikipedi, özgür ansiklopedi
II. Fyodor
Tüm Rusya'nın Çarı
Hüküm süresi23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605
Önce gelenBoris Godunov
Sonra gelenI. Dmitri
Doğum1 Ocak 1589(1589-01-01)
Moskova
Ölüm20 Haziran 1605 (16 yaşında)
Moskova
Defin1606
Aziz Sergius'un Teslis Manastırı, Moskova
Tam adı
RusçaФёдор II Борисович
Telaffuz: Fyodor Borisoviç Godunov
HanedanGodunov
BabasıBoris Godunov
AnnesiMaria Skuratova-Belskaya
DiniDoğu Ortodoks

II. Fyodor Borisoviç Godunov (RusçaФёдор II Борисович); 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup Rusya Çarıdır. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Boris Godunov, Oğlu II. Fyodor'un Çalışmalarından Haritasını İnceliyor adlı resim. (N.Nekrasov, 19.yy.)
Düzmece I. Dmitri'nin Ajanlarının Fyodor Godunov ve Annesini Öldürmesi adlı Konstantin Makovski tarafından 1862 tarihinde yapılmış resim, Moskova'daki Tretyakov Devlet Galerisi'nde sergilenmektedir.

Çar Boris Godunov'un oğlu olan Fyodor Borisoviç Godunov, 1589 yılında Moskova'da doğdu. Annesi IV. İvan'ın (Korkunç İvan) gözdelerinden olan Malyuta Skuratova'nın kızı Maria Skuratova-Belskaya idi. Babası tarafından çok sevilen Fyodor, onun isteğiyle çok iyi bir eğitim aldı. Ayrıca çocuk yaştayken Duma'ya düzenli katılmaya başlamıştı ve yabancı diplomatların kabullerinde de yer almaktaydı. Devlet işlerinin yanında, hazırladığı bir Rusya haritası ile parlak bir zekâya sahip olduğunu da göstermekteydi. Bu harita hâlâ korunmaktadır. Hessel Gerritsz tarafından 1613 yılında Amsterdam'da güncellenerek yayınlanmış, 1665 yılına kadar güncellenmeye devam edilmiştir.[1]

Kısa süren hükümdarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

1605 yılında babasının ani ölümü nedeniyle henüz 16 yaşındayken tahta geçmek durumunda kalsa da devlet yönetiminde bilgi sahibiydi. 23 Nisan 1605 tarihinde tahta çıkma töreni yapıldı.

IV. İvan'ın oğlu olan I. Düzmece Dmitri tahtın gerçek varisi olduğunu ileri sürdü ve Fyodor'un tahtını tehdit etmeye başladı. (Dmitri 1604 yılında da babası Boris Godunov'u devirmek amacıyla Rusya'ya bir saldırı düzenlemişti.) Fyodor'un başkomutanı, saf değiştirerek Dmitri'nin tarafına geçti. Bunun üzerine Fyodor'un annesi iktidarı ele geçirip durumu denetimi altına almak istedi. Fakat bu girişim, güçlü boyarların düşmanlığını kazandı. Sonunda Boyarlar Moskova'da bir ayaklanma çıkardılar. Ayaklanma sırasında 10 veya 20 Haziran günü Fyodor ve annesi öldürüldü. Ardından Dmitri Moskova'ya girdi, Rusya tahtına geçerek Çar oldu.[2]

Fyodor Godunov'un Rusya haritası, Hessel Gerritsz tarafından yayınlandı.

Resmi olarak zehirlenerek öldüğü açıklandı. Ancak İsveçli diplomat Peter Petreius'un halka gösterilen bedenlerinde mücadele izleri bulunuyordu.[3] Fyodor sadece 16 yaşında olmasına rağmen, güçlü fiziğe sahip ve çevikti, onu ancak 4 kişinin yıkabildiği söylenir.[4]

Godunov anıt mezarında Ksenia Borisovna'nın adı en soldaki plakaya "Rahibe Olga Borisovna" olarak yazılıdır. (Aziz Sergius'un Teslis Manastırı)

Önceki Çar Boris Godunov'un kızı Kseniya Borisovna, Dmitri tarafından tecavüze uğrar ve ardından manastıra gönderilir. Aleksandr Puşkin'in en ünlü tiyatro oyunu olan Boris Godunov adlı eserinde de olay yer alır. Eser 1825'te yazılıp 1831'de yayınlanmasına rağmen 1866 yılına kadar sansüre takılır. Modest Musorgski tarafından yine bu oyun baz alınarak yazılan aynı adlı opera da bu konuya değinir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Fyodor Borisoviç Godunov". Ana Britannica (İngilizce). 13. s. 58. 
  2. ^ Kurat, Akdes Nimet (1987). Rusya tarihi: başlangıçtan 1917'ye kadar. xiii. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. 194, 471. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017. 
  3. ^ Petreius, Peter (1630). Historien und Bericht von dem Groszfürstentumb Muschkow (Almanca). Leipzig. 
  4. ^ Skrynnikov, Ruslan Grigoreviç (1978). Boris Godunov (Rusça). Moskova, Nauka: Gulf Breeze, Fla: Academic International Press. ISBN 0-87569-046-7. 
  5. ^ Skrinikov, Ruslan Grigoryeviç (1978). Boris Godunov: Zapovednye i urochnye rody Tsara Fedora Ioanovicha (Rusça). Nauka-Verlag, Moskova. 

Dış kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Hosking, Geoffrey (2004). Russia and the Russians: A History (İngilizce). Cambridge: Harvard University Press. ISBN 0-674-01114-7. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Boris Godunov

Rus Çarı

23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605
Sonra gelen:
I. Dmitri