Euler sayıları
Matematikte Euler sayıları, Taylor serisi açılımıyla tanımlanan bir En tam sayı dizisidir. (OEIS'de A122045 dizisi).
Burada , hiperbolik kosinüs fonksiyonudur. Euler sayıları, Euler polinomlarının özel bir değeriyle ilgilidir, yani:
Euler sayıları, sekant ve hiperbolik sekant fonksiyonlarının Taylor serisi açılımlarında görünmektedir. İkincisi, tanımdaki fonksiyondur. Ayrıca kombinatoriklerde, özellikle çift sayıda elemanlı bir kümenin alternatif permütasyonlarının sayısını sayarken ortaya çıkmaktadırlar.
Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Tek indeksli Euler sayılarının tümü sıfırdır. Çift indeksli olanlar, (OEIS'de A028296 dizisi) değişken işaretlere sahiptir. Bazı değerler şunlardır:
E0 = 1 E2 = −1 E4 = 5 E6 = −61 E8 = 1385 E10 = -50 521 E12 = Error in {{değer}}: parametre 1 geçerli bir sayı değil. E14 = -199 360 981 E16 = Error in {{değer}}: parametre 1 geçerli bir sayı değil. E18 = -2 404 879 675 441
Bazı yazarlar, sıfır değerine sahip tek sayılı Euler sayılarını çıkarmak veya tüm işaretleri pozitif olarak değiştirmek için diziyi yeniden indekslemektedir (OEIS'de A000364 dizisi). Bu madde, yukarıda kabul edilen sözleşmeye bağlıdır.
Açık formüller
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci tür Stirling sayıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki iki formül, Euler sayılarını ikinci tür Stirling sayıları cinsinden ifade etmektedir.[1][2]
Burada ikinci türden Stirling sayılarını göstermektedir ve yükselen faktöriyelini ifade etmektedir.
Çift toplam
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki iki formül, Euler sayılarını çift toplamlar olarak ifade etmektedir.
Yinelemeli toplam
[değiştir | kaynağı değiştir]Euler sayıları için açık bir formül:[3]
Burada i, i2 = −1 ile hayali birimi göstermektedir.
Bölümlerin toplamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Euler sayısı E2n, 2n'nin çift bölümlerinin toplamı olarak ifade edilebilmektedir.[4]
2n − 1'in tek bölümlerinin toplamının yanı sıra,[5]
Her iki durumda da K = k1 + ··· + kn ve
çok terimli bir katsayıdır. Yukarıdaki formüllerdeki Kronecker deltaları, ks üzerindeki toplamları sırasıyla 2k1 + 4k2 + ··· + 2nkn = 2n ve k1 + 3k2 + ··· + (2n − 1)kn = 2n − 1.
Örnek olarak,
Determinant
[değiştir | kaynağı değiştir]E2n determinant tarafından verilmektedir.
İntegral
[değiştir | kaynağı değiştir]E2n ayrıca aşağıdaki integrallerle verilmektedir:
Kongrüanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]W. Zhang,[6] herhangi bir asal için Euler sayılarıyla ilgili aşağıdaki birleşik özdeşlikleri elde etmiştir.
W. Zhang ve Z. Xu herhangi bir asal ve tam sayı için,
burada , Euler'in totient işlevidir.
Asimptotik yaklaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Euler sayıları, aşağıdaki alt sınıra sahip oldukları için büyük endeksler için oldukça hızlı bir şekilde büyümektedir.
Euler zikzak sayıları
[değiştir | kaynağı değiştir]An ile başlayan Euler zikzak sayıları
- 1, 1, 1, 2, 5, 16, 61, 272, 1385, 7936, 50521, 353792, 2702765, 22368256, 199360981, 1903757312, 19391512145, 209865342976, 2404879675441, 29088885112832, ... (OEIS'de A000111 dizisi)
Hepsi için n,
burada En Euler sayısıdır; ve tüm tek n için,
Her n için,
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jha, Sumit Kumar (2019). "A new explicit formula for Bernoulli numbers involving the Euler number". Moscow Journal of Combinatorics and Number Theory. 8 (4): 385-387. doi:10.2140/moscow.2019.8.389. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Jha, Sumit Kumar (15 Kasım 2019). "A new explicit formula for the Euler numbers in terms of the Stirling numbers of the second kind". 16 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Tang, Ross (11 Mayıs 2012). "An Explicit Formula for the Euler zigzag numbers (Up/down numbers) from power series" (PDF). 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Vella, David C. (2008). "Explicit Formulas for Bernoulli and Euler Numbers". Integers. 8 (1): A1. 1 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Malenfant, J. (2011). "Finite, Closed-form Expressions for the Partition Function and for Euler, Bernoulli, and Stirling Numbers". arXiv:1103.1585 $2.
- ^ Zhang, W.P. (1998). "Some identities involving the Euler and the central factorial numbers" (PDF). Fibonacci Quarterly. 36 (4): 154-157. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hazewinkel, Michiel, (Ed.) (2001), "Euler numbers", Encyclopaedia of Mathematics, Kluwer Academic Publishers, ISBN 978-1556080104
- Eric W. Weisstein, Euler number (MathWorld)