Ergonomi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Tarihçe: ilk defa kullanımı
KediÇobanı (mesaj | katkılar)
Diğer kaynağı bulamadım.
2. satır: 2. satır:


== Tarihçe ==
== Tarihçe ==
Multidisipliner bir alan olan ergonomi ilk kez Polonya’da 1857 yılında haftalık bir dergide Profesör Wojciech Jastrzebowski tarafından felsefe alanında kullanılmıştır. Yunancada yer alan “ergon” (iş) ve “nomos” (bilim) kelimelerinden türetilen ergonomi (Çiçek & Çağdaş, 2020: 136) Uluslararası Ergonomi Derneği (International Ergonomics Association-IEA)’ne göre; insanlar veya bir sistemin diğer unsurları arasındaki etkileşimlerin anlaşılması için ya da insan refahını genel olarak optimize etmeye yarayan tasarım için teori, ilke, veri ve yöntemleri uygulayan bilimsel bir disiplin ve meslektir (Oskaloğlu & Çatı, 2021: 1023)
Multidisipliner bir alan olan ergonomi ilk kez Polonya’da 1857 yılında haftalık bir dergide Profesör Wojciech Jastrzebowski tarafından felsefe alanında kullanılmıştır. Yunancada yer alan “ergon” (iş) ve “nomos” (bilim) kelimelerinden türetilen ergonomi Uluslararası Ergonomi Derneği (International Ergonomics Association-IEA)’ne göre; insanlar veya bir sistemin diğer unsurları arasındaki etkileşimlerin anlaşılması için ya da insan refahını genel olarak optimize etmeye yarayan tasarım için teori, ilke, veri ve yöntemleri uygulayan bilimsel bir disiplin ve meslektir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/ohsacademy/733730|başlık=ERGONOMİK FAKTÖRLERİN ÇALIŞAN PERFORMANSINA OLAN ETKİLERİ|tarih=2020-08-30|sayı=2|dil=tr|sayfalar=135–143|çalışma=OHS ACADEMY|cilt=3|ad=Hasan|soyadı=Çi̇çek|issn=2630-578X|doi=10.38213/ohsacademy.733730|ad2=Abdurrahman|soyadı2=Çağdaş}}</ref>


Ergonomik deneyimler insanlığın oluşumundan bu yana gözlemlenmektedir. Ancak bunu bilimsel hale getirilmesi [[Frederick Winslow Taylor|F.W.Taylor]] tarafından yapılmıştır. Mühendis ve psikolog olan Gilberth'ler ise hareket konusunda çalışmalar yapmışlardır.
Ergonomik deneyimler insanlığın oluşumundan bu yana gözlemlenmektedir. Ancak bunu bilimsel hale getirilmesi [[Frederick Winslow Taylor|F.W.Taylor]] tarafından yapılmıştır. Mühendis ve psikolog olan Gilberth'ler ise hareket konusunda çalışmalar yapmışlardır.

Sayfanın 09.38, 9 Haziran 2021 tarihindeki hâli

Ergonomi; insanın fiziksel ve psikolojik özelliklerini inceleyerek insanın makine ve çevre ile olan uyumunu doğal ve teknik olarak araştırma ve geliştirme çalışmaları topluluğudur. Yunanca'da Ergo iş, nomos ise yasa anlamına gelmektedir.

Tarihçe

Multidisipliner bir alan olan ergonomi ilk kez Polonya’da 1857 yılında haftalık bir dergide Profesör Wojciech Jastrzebowski tarafından felsefe alanında kullanılmıştır. Yunancada yer alan “ergon” (iş) ve “nomos” (bilim) kelimelerinden türetilen ergonomi Uluslararası Ergonomi Derneği (International Ergonomics Association-IEA)’ne göre; insanlar veya bir sistemin diğer unsurları arasındaki etkileşimlerin anlaşılması için ya da insan refahını genel olarak optimize etmeye yarayan tasarım için teori, ilke, veri ve yöntemleri uygulayan bilimsel bir disiplin ve meslektir.[1]

Ergonomik deneyimler insanlığın oluşumundan bu yana gözlemlenmektedir. Ancak bunu bilimsel hale getirilmesi F.W.Taylor tarafından yapılmıştır. Mühendis ve psikolog olan Gilberth'ler ise hareket konusunda çalışmalar yapmışlardır.

1913 yılında ergonomiyle alakalı ilk kitap olan Munsterberg'in "Endüstriyel Etkinliklerde Psikoloji" adlı kitabı yayınlanmıştır. Cambridge Üniversitesi ise 1921 yılında ilk deneysel psikoloji laboratuvarını kurmuştur.

İkinci Dünya savaşında mühendis ve diğer çalışanların uygun olmayan şartlarda çalıştırılması; savaştan sonra görev ve ortamın insan şartlarına göre düzenlenmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Ergonomi ilk olarak 1949 yılında Murrell tarafından Oxford Üniversitesinde birçok biliminsanıyla görüştüğü sırada önerilmiş ve kabul edilmiştir.

1961 yılında Stockholm'de Londra'da uluslararası bir ergonomik kurul kurulma kararı alınmıştır.

1960'ların sonlarına doğru İTÜ ve Çalışma Bakanlığı Türkiye'de ergonomi alanında incelemelere başlamışlardır. Ders olarak ilk kez 1971 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünde okutulmaya başlanmıştır.

Ergonomi ile sinirbilimin birleşiminden oluşan nöroergonomi kavramı ise ilk kez 1998 yılında Raja Parasurman’in yazdığı kitapta kullanılmıştır.[kaynak belirtilmeli]

  1. ^ Çi̇çek, Hasan; Çağdaş, Abdurrahman (2020-08-30). "ERGONOMİK FAKTÖRLERİN ÇALIŞAN PERFORMANSINA OLAN ETKİLERİ". OHS ACADEMY. 3 (2): 135–143. doi:10.38213/ohsacademy.733730. ISSN 2630-578X.