Çıyanlar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →top: düzeltme |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
||
| 15. satır: | 15. satır: | ||
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Chilopoda}} |
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Chilopoda}} |
||
}} |
}} |
||
'''Çıyanlar''' (Chilopoda), çok hızlı hareket eden, uzun vücuda sahip, [[eklembacaklılar]] [[şube]]sine ait bir [[Çok bacaklılar]] [[sınıf]]ı. İri türleri zehirlidir,<ref>{{Web kaynağı |url=http://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article/_0_0/success_08 |başlık=Arthropod evolibrary |erişimtarihi=26 Ağustos 2011 | |
'''Çıyanlar''' (Chilopoda), çok hızlı hareket eden, uzun vücuda sahip, [[eklembacaklılar]] [[şube]]sine ait bir [[Çok bacaklılar]] [[sınıf]]ı. İri türleri zehirlidir,<ref>{{Web kaynağı |url=http://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article/_0_0/success_08 |başlık=Arthropod evolibrary |erişimtarihi=26 Ağustos 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110606044829/http://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article/_0_0/success_08 |arşivtarihi=6 Haziran 2011 |ölüurl=evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://ask.metafilter.com/20665/Can-a-centiped-bite-kill-a-largebreed-dog |başlık=Problem Filter.com |erişimtarihi=17 Şubat 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100720060714/http://ask.metafilter.com/20665/Can-a-centiped-bite-kill-a-largebreed-dog |arşivtarihi=20 Temmuz 2010 |ölüurl=evet }}</ref> birçoğu dişleri küçük olduğundan deriyi delemez, Antarktika dışında her yerde yaşarlar. Arılarda olduğu gibi şahdamar, göz gibi organlar sakınılmalıdır, ısırılan yere buz konulmalıdır. Boyları 1 mm ile 30 cm arasıda değişir. Akrep, örümcek ve küçük böcekleri yiyerek beslenir. |
||
Tesbih böceğinin bir akrabası olup, daha yavaş ve zararsız olan diğer çöpçül [[kırkayak]]larda (Diplopoda) her boğumda iki çift bacak varken, Çıyanlarda da bir çift bacak olması ikisini ayırt eder. Etçil beslenen Çıyanlar utangaç olsa da tehdit esnasında ısırabilmesine karşın Kırkayaklar ise genel kanının aksine sokmaz ve ısırmaz, dokunulduğunda veya tehlike sezince hemen kıvrılıp ölü taklidi yapar. |
Tesbih böceğinin bir akrabası olup, daha yavaş ve zararsız olan diğer çöpçül [[kırkayak]]larda (Diplopoda) her boğumda iki çift bacak varken, Çıyanlarda da bir çift bacak olması ikisini ayırt eder. Etçil beslenen Çıyanlar utangaç olsa da tehdit esnasında ısırabilmesine karşın Kırkayaklar ise genel kanının aksine sokmaz ve ısırmaz, dokunulduğunda veya tehlike sezince hemen kıvrılıp ölü taklidi yapar. |
||
Sayfanın 23.44, 6 Aralık 2020 tarihindeki hâli
| Çıyanlar | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
Çıyanlar (Chilopoda), çok hızlı hareket eden, uzun vücuda sahip, eklembacaklılar şubesine ait bir Çok bacaklılar sınıfı. İri türleri zehirlidir,[1][2] birçoğu dişleri küçük olduğundan deriyi delemez, Antarktika dışında her yerde yaşarlar. Arılarda olduğu gibi şahdamar, göz gibi organlar sakınılmalıdır, ısırılan yere buz konulmalıdır. Boyları 1 mm ile 30 cm arasıda değişir. Akrep, örümcek ve küçük böcekleri yiyerek beslenir.
Tesbih böceğinin bir akrabası olup, daha yavaş ve zararsız olan diğer çöpçül kırkayaklarda (Diplopoda) her boğumda iki çift bacak varken, Çıyanlarda da bir çift bacak olması ikisini ayırt eder. Etçil beslenen Çıyanlar utangaç olsa da tehdit esnasında ısırabilmesine karşın Kırkayaklar ise genel kanının aksine sokmaz ve ısırmaz, dokunulduğunda veya tehlike sezince hemen kıvrılıp ölü taklidi yapar.
Tropik iklimlerde'deki çıyanlar en fazla 30 cm olabilirler. Böcek olmaktan çok karides türevi eklem bacaklılar'dır.
Kaynakça
- ^ "Arthropod evolibrary". 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011.
- ^ "Problem Filter.com". 20 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011.
Dış bağlantılar
- http://atshq.org/articles/centipedes.html24 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çiyanlar16 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://www.cut-the-knot.org/language/centipede.shtml5 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Eklem bacaklılar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |