Ziya Rızkı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
5. satır: 5. satır:
25 Aralık 1919'da Limasol'da Fadile ve Mehmet Hulusi Rızkı çiftinin çocuğu olarak doğan Ziya Rızkı, ilk ve ortaokulu bu şehirde tamamladıktan sonra Limasol Yüksek Ticaret Lisesini bitirdi.<ref name="hasguler">{{Web kaynağı | soyadı=Hasgüler|ad=Mehmet|url = https://www.kibrisgazetesi.com/yazarlar/prof-dr-mehmet-hasguler/halk-adami-ziya-rizki/2954 | başlık = “Halk Adamı” Ziya Rızkı! | yayımcı = Kıbrıs|tarih=4 Ağustos 2017|erişimtarihi=10 Ağustos 2018}}</ref>
25 Aralık 1919'da Limasol'da Fadile ve Mehmet Hulusi Rızkı çiftinin çocuğu olarak doğan Ziya Rızkı, ilk ve ortaokulu bu şehirde tamamladıktan sonra Limasol Yüksek Ticaret Lisesini bitirdi.<ref name="hasguler">{{Web kaynağı | soyadı=Hasgüler|ad=Mehmet|url = https://www.kibrisgazetesi.com/yazarlar/prof-dr-mehmet-hasguler/halk-adami-ziya-rizki/2954 | başlık = “Halk Adamı” Ziya Rızkı! | yayımcı = Kıbrıs|tarih=4 Ağustos 2017|erişimtarihi=10 Ağustos 2018}}</ref>


1938'de, sonradan [[Doğan Türk Birliği SK|Doğan Türk Birliği]]'ni oluşturacak olan Limasol Türk Spor Kulübü'nün kurucularından ve ilk sporcularından oldu. 1942'de kulübün genel sekreterliğine, 1948'de başkanlığına getirildi.<ref name="hatay">{{kitap kaynağı|başlık=Sporumuzda İz Bırakanlar|soyadı=Hatay|ad=Yücel|yayımcı=Ajans Yay Ltd.|sayfa=202-207|tarih=2007|yer=Lefkoşa}}</ref>
1938'de Limasol Türk Spor Kulübü'nün kurucularından ve ilk sporcularından oldu. 1942'de kulübün genel sekreterliğine, 1948'de başkanlığına getirildi. Limasol Türk Spor Kulübünün, Doğan Güneş Spor Kulübüyle birleşip [[Doğan Türk Birliği SK|Doğan Türk Birliği]] kulübünü oluşturmasında rol oynadı. Sonraları başkanlığı Doğan Güneş kökenli İsmail Karagözlü'ye bıraktı. Kıbrıs Türk sporuna yöneticiliğin yanı sıra antrenör ve hakem olarak da katkı koyan Rızkı'ya, spora katkılarından ötürü Kıbrıs Türk Spor Yazarları Derneği tarafından 1987'de Spor Üstün Hizmet Ödülü verildi.<ref name="hatay">{{kitap kaynağı|başlık=Sporumuzda İz Bırakanlar|soyadı=Hatay|ad=Yücel|yayımcı=Ajans Yay Ltd.|sayfa=202-207|tarih=2007|yer=Lefkoşa}}</ref>


1940-1950 arası Britanya Savaş Bakanlığı görevlisi olarak çalıştı. 1950'de Limasol İş Bulma Dairesinde, Müdür Yardımcısı pozisyonuyla çalışmaya başladı. 1953-57 yıllarında Limasol İş Bulma Dairesi müdürülüğü yaptı. 1957-63 yılları arası önce [[Baf]], sonra Limasol'da Çalışma Dairesi müdürlüğü yaptı. 1957'de kurulan Sosyal Sigortaların kuruluşunda etkin rol oynadı.<ref name="hasguler"/><ref name="kibris">{{Web kaynağı | url = https://www.kibrisgazetesi.com/haber/yitirdiklerimiz-ziya-rizki/1238 | başlık = Yitirdiklerimiz: Ziya Rızkı | yayımcı = Kıbrıs|tarih=4 Ağustos 2017|erişimtarihi=10 Ağustos 2018}}</ref>
1940-1950 arası Britanya Savaş Bakanlığı görevlisi olarak çalıştı. 1950'de Limasol İş Bulma Dairesinde, Müdür Yardımcısı pozisyonuyla çalışmaya başladı. 1953-57 yıllarında Limasol İş Bulma Dairesi müdürülüğü yaptı. 1957-63 yılları arası önce [[Baf]], sonra Limasol'da Çalışma Dairesi müdürlüğü yaptı. 1957'de kurulan Sosyal Sigortaların kuruluşunda etkin rol oynadı.<ref name="hasguler"/><ref name="kibris">{{Web kaynağı | url = https://www.kibrisgazetesi.com/haber/yitirdiklerimiz-ziya-rizki/1238 | başlık = Yitirdiklerimiz: Ziya Rızkı | yayımcı = Kıbrıs|tarih=4 Ağustos 2017|erişimtarihi=10 Ağustos 2018}}</ref>

Sayfanın 14.38, 11 Ağustos 2018 tarihindeki hâli

Ziya Rızkı (25 Aralık 1919, Limasol - 27 Ekim 1994, Londra), Kıbrıslı Türk siyasetçi, Türk Mukavemet Teşkilatı idarecisi, bürokrat ve spor adamı.

İlk yılları, çalışma ve spor hayatı

25 Aralık 1919'da Limasol'da Fadile ve Mehmet Hulusi Rızkı çiftinin çocuğu olarak doğan Ziya Rızkı, ilk ve ortaokulu bu şehirde tamamladıktan sonra Limasol Yüksek Ticaret Lisesini bitirdi.[1]

1938'de Limasol Türk Spor Kulübü'nün kurucularından ve ilk sporcularından oldu. 1942'de kulübün genel sekreterliğine, 1948'de başkanlığına getirildi. Limasol Türk Spor Kulübünün, Doğan Güneş Spor Kulübüyle birleşip Doğan Türk Birliği kulübünü oluşturmasında rol oynadı. Sonraları başkanlığı Doğan Güneş kökenli İsmail Karagözlü'ye bıraktı. Kıbrıs Türk sporuna yöneticiliğin yanı sıra antrenör ve hakem olarak da katkı koyan Rızkı'ya, spora katkılarından ötürü Kıbrıs Türk Spor Yazarları Derneği tarafından 1987'de Spor Üstün Hizmet Ödülü verildi.[2]

1940-1950 arası Britanya Savaş Bakanlığı görevlisi olarak çalıştı. 1950'de Limasol İş Bulma Dairesinde, Müdür Yardımcısı pozisyonuyla çalışmaya başladı. 1953-57 yıllarında Limasol İş Bulma Dairesi müdürülüğü yaptı. 1957-63 yılları arası önce Baf, sonra Limasol'da Çalışma Dairesi müdürlüğü yaptı. 1957'de kurulan Sosyal Sigortaların kuruluşunda etkin rol oynadı.[1][3]

Mücahitlik ve siyasi kariyer

Türk Mukavemet Teşkilatının (TMT) 1958'de kuruluşunun ardından Limasol'da ilk yemin eden kişi olan Rızkı, 1970'e dek TMT'nin Limasol Serdarlığı görevini yürüttü. 1970'te Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisine Limasol milletvekili olarak seçildi.[1] 1974'te Kıbrıs Harekâtı sonrası, Limasollu Türklerin çoğunluğuyla beraber Ağrotur'daki İngiliz üssüne sığındı. Burada altı ay kadar Happy Valley ve Paramal kamplarda kalan Limasol Türk halkı için liderlik rolü üstlendi, oluşturulan yedi koordinasyon biriminin başkanlığını yaptı. Rızkı'nın başkanlığındaki birimlerin girişimleriyle, 12-27 Ocak 1975 arasında buradaki Türkler uçaklarla Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'ndeki illere taşındılar; sonrasında 1-10 Şubat 1975 günlerinde Gazimağusa Limanı üstünden Kuzey Kıbrıs'a getirildiler.[4]

Bunun ardından Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin Kurucu Meclisinde de Limasol milletvekili olarak yer alan Rızkı, 1976'ta muhalefet kanadını tercih etti ve Halkçı Parti üyesi oldu. 1976'da, Limasolluların göçmen olarak yerleştirildiği Girne'nin belediye başkanlığına seçildi. 1977'de Toplumcu Kurtuluş Partisine (TKP) geçti. Sonraki dönem tekrardan Girne belediye başkanlığına seçilen Rızkı, bu görevi dokuz yıl yürüttü.[1]

Rızkı, 1981 devlet başkanlığı seçiminde Rauf Denktaş'a karşı TKP'den aday oldu. Bu tarihe dek Denktaş'ın karşısına çıkan en iddialı aday olarak kabul edilir; bununla birlikte %30,53 oy alarak seçimi kaybetti. Bu sonuçta Türkiye'deki askerî yönetimin müdahalesinin bulunduğuna dair iddialar mevcuttur. 1985 ve 1990 seçimlerinde TKP'den Girne milletvekili seçilen Rızkı, TKP'nin 1990 seçimlerinden sonra meclisi boykot etmesi nedeniyle aktif bir parlamenter olarak görev yapmadı.[1]

Mustarip olduğu bir hastalıktan dolayı 1994'te Londra'da öldü.[1]

Ek okuma

  • Sadrazam, Halil (2017), Leymosun/Limasol'dan Bir Lider: Ziya Rızkı, Lefkoşa: Söylem Yayınları 

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Hasgüler, Mehmet (4 Ağustos 2017). ""Halk Adamı" Ziya Rızkı!". Kıbrıs. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2018. 
  2. ^ Hatay, Yücel (2007). Sporumuzda İz Bırakanlar. Lefkoşa: Ajans Yay Ltd. s. 202-207. 
  3. ^ "Yitirdiklerimiz: Ziya Rızkı". Kıbrıs. 4 Ağustos 2017. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2018. 
  4. ^ Emircan, Mehmet Salih. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Tören, Bayram ve Anma Günleri (2 bas.). Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayınları. s. 18.