Feliks Dzerjinski: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
| 36. satır: | 36. satır: | ||
}} |
}} |
||
{{unreferenced|tarih=Nisan 2015}} |
|||
[[Dosya:RIAN archive 6464 Dzerzhinsky.jpg|thumb|Feliks Dzerjinski 1918]] |
|||
'''Feliks Edmundoviç Dzerjinski''' ([[Lehçe]]: '''Feliks Edmundowicz Dzierżyński''', [[Rusça]]: '''Феликс Эдмундович Дзержинский'''), (11 Eylül 1877, [[Vilna]], [[Rus Çarlığı]] ''{Bugün [[Vilnius]], [[Litvanya]]}'' - 20 Temmuz 1926, [[Moskova]], [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]), ilk [[SSCB|Sovyet]] [[milis]] örgütü [[Çeka]]'nın şefi olan [[Bolşevik]] önder. |
'''Feliks Edmundoviç Dzerjinski''' ([[Lehçe]]: '''Feliks Edmundowicz Dzierżyński''', [[Rusça]]: '''Феликс Эдмундович Дзержинский'''), (11 Eylül 1877, [[Vilna]], [[Rus Çarlığı]] ''{Bugün [[Vilnius]], [[Litvanya]]}'' - 20 Temmuz 1926, [[Moskova]], [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]), ilk [[SSCB|Sovyet]] [[milis]] örgütü [[Çeka]]'nın şefi olan [[Bolşevik]] önder. |
||
| 57. satır: | 55. satır: | ||
Resim:19260730-burial dzershinsky moscow.jpg| Dzerjinski 'nin defini . Moskova 1926 |
Resim:19260730-burial dzershinsky moscow.jpg| Dzerjinski 'nin defini . Moskova 1926 |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
==Kaynakça== |
|||
{{kaynakça}} |
|||
==Dış bağlantılar== |
==Dış bağlantılar== |
||
Sayfanın 13.32, 22 Haziran 2015 tarihindeki hâli
| Feliks Edmundoviç Dzerjinski | ||
|---|---|---|
| ||
| Çeka Başkanı | ||
| Görev süresi 20 Aralık 1917 - 6 Şubat 1922 | ||
| Yerine geldiği | Kurum yeni kuruldu | |
| Yerine gelen | GPU Başkanı olarak kendisi | |
| GPU Başkanı | ||
| Görev süresi 6 Şubat 1922 - 15 Kasım 1923 | ||
| Yerine geldiği | Çeka Başkanı olarak kendisi | |
| Yerine gelen | OGPU Başkanı olarak kendisi | |
| OGPU Başkanı | ||
| Görev süresi 15 Kasım 1923 - 20 Temmuz 1926 | ||
| Yerine geldiği | GPU Başkanı olarak kendisi | |
| Yerine gelen | Vyaçeslav Rudolfoviç Menjinskiy | |
| Kişisel bilgiler | ||
| Doğum | 11 Eylül 1877 Vilna, Rus Çarlığı | |
| Ölüm | 20 Temmuz 1926 (48 yaşında) Moskova, Sovyetler Birliği | |
| Partisi | Sovyetler Birliği Komünist Partisi | |
| Evlilik(ler) | Sofia Dzerjinskaya | |
| Mesleği | Bürokrat, Siyasetçi | |
Feliks Edmundoviç Dzerjinski (Lehçe: Feliks Edmundowicz Dzierżyński, Rusça: Феликс Эдмундович Дзержинский), (11 Eylül 1877, Vilna, Rus Çarlığı {Bugün Vilnius, Litvanya} - 20 Temmuz 1926, Moskova, SSCB), ilk Sovyet milis örgütü Çeka'nın şefi olan Bolşevik önder.
Biyografi
Polonyalı bir soylunun oğlu olan Dzerjinski, 1895'te Litvanya Sosyal Demokrat Partisi'nin Kaunas (Kovno) örgütüne girdi. Parti örgütçüsü olarak görevler aldı. 1897-1908 arasında devrimci eylemlerden dolayı Rus çarlık polisince beş kez tutuklanmasına karşın, sürgüne gönderildiği Sibirya'dan her defasında kaçmayı başardı. 1905 Devrimi'ne katılarak Polonya-Litvanya Sosyal Demokrat Partisi'nin önderleri arasına girdi. 1906'da Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDRP) ile birleşmesinde önemli rol oynadı. Daha sonra devrimci çalışmalarını Rus Çarlığı'nda ve Batı Avrupa'da sürdürdü. 1912'de altıncı kez tutuklandı ve 1917 Şubat Devrimi'ne değin hapiste kaldı.
Ekim Devrimi ve sonrası
Temmuz 1917'de Bolşevik Partisi Merkez Komitesi'ne seçilerek Ekim Devrimi'nde etkin bir rol oynadı ve Bolşevik ayaklanması sırasında Petrograd Askeri Devrim Komitesi üyesi oldu. Ekim Devriminin ardından özellikle Bolşevik önderlere karşı oluşan ve Lenin’in bile ölümden döndüğü suikast dalgasına karşılık olarak kurulan Sovyet gizli polis örgütü Çeka'nın başkanlığına getirildi. Rusya'da ilk toplama kamplarını kuran Dzerjinski dürüst, ama acımasız bir kişi olarak ün kazandı.
Sovyet-Polonya Savaşı (1919-1920) sırasında Kızıl Ordu, Polonya kuvvetlerinin batıya doğru sürerken Dzerjinski, Bolşevik hükümetin çekirdeği olarak kurulan Polonya Devrimci Komitesi'ne atandı. Sovyet ordusunun geri çekilmek zorunda kalmasından sonra, yeniden Rusya'daki çalışmalara ağırlık verdi. Çeka başkanlığının yanı sıra 1919'da İçişleri Komiseri, 1921'de de Ulaştırma Komiseri oldu. 1924'te Stalin'i kararlılıkla destekledi. Yüksek Ekonomik Konsey başkanlığına getirildi ve Politbüro aday üyeliğine seçildi. 1926'da Merkez Komite'nin tartışmalı bir oturumunda birdenbire hastalanarak öldü.
Galeri
-
Gençliğinden bir kare . Tarih bilinmiyor .
-
Devirlere göre resmi . 1909 , 1914 , 1916 .
-
Dzerjinski Lenin 'in cenazesinde
-
Dzerjinski Stalin ile birlikte . 1924
-
Dzerjinski 'nin defini . Moskova 1926
.jpg)
Kaynakça
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Feliks Dzerjinski ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |