Kutaisi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Xqbot (mesaj | katkılar)
195.302 değişiklik
k Bot: Kutaisi sayfasına yönelik çift yönlendirme düzeltiliyor
Manaviko (mesaj | katkılar)
3.745 değişiklik
k imla
1. satır: 1. satır:
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="1" style="float:right; empty-cells:show; margin-right:0em; margin-left:1em; margin-bottom:0.5em; background:#e3e3e3;"
#YÖNLENDİRME [[Kutaisi]]
! colspan="2" bgcolor="BBDDFF" |Kutaisi
|-bgcolor="#FFFFFF"
| colspan="2" align="center" bgcolor="#FFFFFF" |[[Dosya:Kutaisi gelati.jpg|280px|[[Dünya Mirası Listesi]]'ne alınan Gelati Manastırı]]
|-
! colspan="2" bgcolor="BBDDFF" | Gürcistan haritasında Kutaisi'nin yeri
|-bgcolor="#FFFFFF"
! align="center" |
|-
|- bgcolor="#BBDDFF"
! Bayrak !! Arma
|-bgcolor="#FFFFFF"
! align="center" | || [[Dosya:Kutaisis Drosha.jpg|100px|Kutaisi'nin Bayrağı]]
|-
|-bgcolor="#FFFFFF"
! align="center" | || [[Dosya:COA_of_Kutaisi.svg|100px|Kutaisi'nin Arması]]
|-
!colspan="2" bgcolor="BBDDFF" | Temel bilgiler
|-bgcolor="#FFFFFF"
| [[Yüzölçümü]]<br />&nbsp;- Toplam<br />&nbsp;- Su
| <br />70 km² (27 sq mi)<br />Negligible
|-
| [[Nüfus]]
| 200 611
|-
|-
|-
| [[Saat dilimi]]
| [[Greenwich Mean Time|GMT]] +4
|-
| [[Koordinatlar]] || {{coor dm|42|15|N|42|42|E|}}
|-
|-
!colspan="2" bgcolor="BBDDFF" | Government
|-bgcolor="#FFFFFF"
|[[Subdivisions|'''Ülke''']] : || [[Gürcistan]] [[Dosya:Flag of Georgia.svg|20px]]
|-bgcolor="#FFFFFF"
|'''Belediye Başkanı''' : || [[Nugzar Shamugia]]
|}
[[Dosya:Kutaisi gelati.jpg|thumb|200px|right|[[Dünya Mirası Listesi]]'ne alınan Gelati Manastırı]]
[[Dosya:Rioni river in Kutaisi.jpg|thumb|200px|right|[[Rioni nehri]]]]
[[Dosya:Catholic_Church_in_Kutaisi_(now_Georgian_Orthodox_Church_of_Annunciation).jpg|thumb|200px|right|Katolik kilisesi]]

'''Kutaisi''' ([[Gürcüce]]: ქუთაისი; antik adı:''Aeas/Aias''), [[Gürcistan]]’ın ikinci büyük kentidir. Ülkenin batı bölümünde, [[İmereti]] bölgesinde yer alan ve bu bölgenin en büyük kentidir. [[Tiflis]]'e uzaklığı yaklaşık 221 kilometredir. Nüfusu 200 611’dir (2013).

Kutaisi, [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]] döneminde ağır metal sanayiinin merkeziydi. O dönemde şehrin nüfusu 600.000 civarındaydı. Ancak bugün Rusların bölgeyi terk etmeleri sonrasında nüfusu azalmıştır.

== Tarih ==

Kutaisi, antik dönem krallığı [[Kolheti]]’nin başkentiydi. Arkeolojik buluntular, kentin MÖ 2. binin başlarında Kolheti krallığının başkenti olduğunu göstermektedir. [[Homeros]]’un [[İason]] ve Argonotlar hakkında yazdıklarından hareketle tarihçiler, Kolheti’ye yapılan bu efsanevi yolculuğun, Argonotların varmayı amaçladıkları ve Kral Aietes’in sarayının bulunduğu Kutaisi'de (''Aias'') son bulduğunu kabul ederler. Kutaisi, 975-1122 tarihleri arasında Kartli Krallığı’nın başkenti oldu. 15. yüzyıldan 1810’a değin de [[İmereti]] Krallığı’nın başkentiydi. 1810 yılında İmereti Krallığı toprakları Çarlık Rusya’sı tarafından işgal edildi. 1991’de Gürcistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra ekonomik olarak gerilemesine karşın, Kutaisi ülkenin başlıca sanayi kentlerinden biriydi. Kutayıs’ın nüfusunun önemli bir kısmı günümüzde kentten ayrılmış ve iş için yurtdışına gitmiştir. Nüfusunun kalan kısmı, küçük ölçekte ticaretle geçinmektedir.

Kutaisi, Gürcüce'de 500 anlamına gelir. ( Kuti + asi , Kuti 5, Asi 100 demektir )

== Yerleşim ==
Kutaisi, Rioni Irmağı’nın her iki yakasında kuruludur. Kentin deniz seviyesinden yüksekliği 125-300 metredir. Kent, doğu ve kuzeydoğudan İmereti Dağları’nın etekleriyle çevirilidir. Kuzeyinde Samgureli Düzlüğü, batısında ve güneyinde de Kolheti Ovası yer alır.
[[Dosya:Bagrati_cathedral,_Georgia.jpg‎ |thumb|200px|right|[[Dünya Mirası Listesi]]'ne alınan Bagrati Katedrali]]

== Görülmeye değer yerler ==
Günümüze ulaşan en önemli yapı kalıntısı, Gürcistan Kralı III. Bagrat’ın 11. yüzyılın başlarında yaptırdığı Bagrati Katedrali’dir. Bagrati Katedrali ve 12. yüzyılın hemen başında Kral Kurucu Davit'in yaptırdığı Gelati Manastırı, kentin birkaç kilometre doğusunda yer alır. Her iki kültürel varlık 1994 yılında [[UNESCO]] [[Dünya Mirası Listesi]]’ne alınmıştır [http://whc.unesco.org/en/statesparties/ge].

== Kardeş Kentler ==

{| border="1" cellpadding="2" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #ffffff; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%;"

! bgcolor=#f9f9f9|Kent
! bgcolor=#f9f9f9|Ülke

|-
|'''[[Columbia, Missouri]]'''
|{{bayraksimge|ABD}} [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]

|-
|'''[[Newport]]'''
|{{bayraksimge|İngiltere}} [[İngiltere]]

|-
|'''[[Gelsenkirchen]]'''
|{{bayraksimge|Almanya}} [[Almanya]]

|-
|'''[[Vitoria-Gasteiz]]'''
|{{bayraksimge|İspanya}} [[İspanya]]

|-
|'''[[Nikaia, Attica|Nikaia]]'''
|{{bayraksimge|Yunanistan}} [[Yunanistan]]

|-
|'''[[Tula]]'''
|{{bayraksimge|Rusya}} [[Rusya]]''

|-
|'''[[Plovdiv]]'''
|{{bayraksimge|Bulgaristan}} [[Bulgaristan]]

|-
|'''[[Ashqelon]]'''
|{{bayraksimge|İsrail}} [[İsrail]]

|-
|'''[[Rasht]]'''
|{{bayraksimge|İran}} [[İran]]

|-
|'''[[Samsun (il)|Samsun]]'''
|{{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]]

|-
|'''[[Gence]]'''
|{{bayraksimge|Azerbaycan}} [[Azerbaycan]]

|-
|'''[[Gümrü]]'''
|{{bayraksimge|Ermenistan}} [[Ermenistan]]

|-
|'''[[Lyon]]'''
|{{bayraksimge|Fransa}} [[Fransa]]

|-
|'''[[Monterey, France|Monterey]]'''
|{{bayraksimge|Fransa}} [[Fransa]]''

|-
|'''[[Bayonne]]'''
|{{bayraksimge|Fransa}} [[Fransa]]''

|-
|'''[[Donetsk]]'''
|{{bayraksimge|Ukrayna}} [[Ukrayna]]''

|-
|'''[[Kars (il)|Kars]]'''<ref>{{Web kaynağı| url = http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:7lbMb0FIO_UJ:www.kars.bel.tr/faaliyet/karsfaaliyet.doc | başlık = Kars Belediyesi bu güne kadar yaptığı çalışmaları web sitesinde açıklandı | erişimtarihi = 29 Haziran 2012 | yayımcı = Kars Belediyesi}}</ref>
|{{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]]

|-
|'''[[Kharkiv]]'''
|{{bayraksimge|Ukrayna}} [[Ukrayna]]''

|-
|'''[[Lviv]]'''
|{{bayraksimge|Ukrayna}} [[Ukrayna]]''
|}

== Kaynakça ==
<references/>

[[Kategori:Gürcistan'daki şehirler]]
[[Kategori:Gürcistan'daki arkeolojik sitler]]
[[Kategori:Güney Kafkasya Şehirleri ve Rayonları]]

Sayfanın 14.59, 5 Eylül 2014 tarihindeki hâli

Kutaisi
Dünya Mirası Listesi'ne alınan Gelati Manastırı
Gürcistan haritasında Kutaisi'nin yeri
Bayrak Arma
Kutaisi'nin Bayrağı
Kutaisi'nin Arması
Temel bilgiler
Yüzölçümü
 - Toplam
 - Su
70 km² (27 sq mi)
Negligible
Nüfus 200 611
Saat dilimi GMT +4
Koordinatlar 42°15′N, 42°42′E
Government
Ülke : Gürcistan
Belediye Başkanı : Nugzar Shamugia
Dünya Mirası Listesi'ne alınan Gelati Manastırı
Rioni nehri
Katolik kilisesi

Kutaisi (Gürcüce: ქუთაისი; antik adı:Aeas/Aias), Gürcistan’ın ikinci büyük kentidir. Ülkenin batı bölümünde, İmereti bölgesinde yer alan ve bu bölgenin en büyük kentidir. Tiflis'e uzaklığı yaklaşık 221 kilometredir. Nüfusu 200 611’dir (2013).

Kutaisi, Sovyetler Birliği döneminde ağır metal sanayiinin merkeziydi. O dönemde şehrin nüfusu 600.000 civarındaydı. Ancak bugün Rusların bölgeyi terk etmeleri sonrasında nüfusu azalmıştır.

Tarih

Kutaisi, antik dönem krallığı Kolheti’nin başkentiydi. Arkeolojik buluntular, kentin MÖ 2. binin başlarında Kolheti krallığının başkenti olduğunu göstermektedir. Homeros’un İason ve Argonotlar hakkında yazdıklarından hareketle tarihçiler, Kolheti’ye yapılan bu efsanevi yolculuğun, Argonotların varmayı amaçladıkları ve Kral Aietes’in sarayının bulunduğu Kutaisi'de (Aias) son bulduğunu kabul ederler. Kutaisi, 975-1122 tarihleri arasında Kartli Krallığı’nın başkenti oldu. 15. yüzyıldan 1810’a değin de İmereti Krallığı’nın başkentiydi. 1810 yılında İmereti Krallığı toprakları Çarlık Rusya’sı tarafından işgal edildi. 1991’de Gürcistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra ekonomik olarak gerilemesine karşın, Kutaisi ülkenin başlıca sanayi kentlerinden biriydi. Kutayıs’ın nüfusunun önemli bir kısmı günümüzde kentten ayrılmış ve iş için yurtdışına gitmiştir. Nüfusunun kalan kısmı, küçük ölçekte ticaretle geçinmektedir.

Kutaisi, Gürcüce'de 500 anlamına gelir. ( Kuti + asi , Kuti 5, Asi 100 demektir )

Yerleşim

Kutaisi, Rioni Irmağı’nın her iki yakasında kuruludur. Kentin deniz seviyesinden yüksekliği 125-300 metredir. Kent, doğu ve kuzeydoğudan İmereti Dağları’nın etekleriyle çevirilidir. Kuzeyinde Samgureli Düzlüğü, batısında ve güneyinde de Kolheti Ovası yer alır.

Dünya Mirası Listesi'ne alınan Bagrati Katedrali

Görülmeye değer yerler

Günümüze ulaşan en önemli yapı kalıntısı, Gürcistan Kralı III. Bagrat’ın 11. yüzyılın başlarında yaptırdığı Bagrati Katedrali’dir. Bagrati Katedrali ve 12. yüzyılın hemen başında Kral Kurucu Davit'in yaptırdığı Gelati Manastırı, kentin birkaç kilometre doğusunda yer alır. Her iki kültürel varlık 1994 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır [1].

Kardeş Kentler

Kent Ülke
Columbia, Missouri Amerika Birleşik Devletleri ABD
Newport İngiltere İngiltere
Gelsenkirchen Almanya Almanya
Vitoria-Gasteiz İspanya İspanya
Nikaia Yunanistan Yunanistan
Tula Rusya Rusya
Plovdiv Bulgaristan Bulgaristan
Ashqelon İsrail İsrail
Rasht İran İran
Samsun Türkiye Türkiye
Gence Azerbaycan Azerbaycan
Gümrü Ermenistan Ermenistan
Lyon Fransa Fransa
Monterey Fransa Fransa
Bayonne Fransa Fransa
Donetsk Ukrayna Ukrayna
Kars[1] Türkiye Türkiye
Kharkiv Ukrayna Ukrayna
Lviv Ukrayna Ukrayna

Kaynakça

  1. ^ "Kars Belediyesi bu güne kadar yaptığı çalışmaları web sitesinde açıklandı". Kars Belediyesi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kutaisi&oldid=14677623" sayfasından alınmıştır