Bedahşan (il): Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k r2.7.3) (Bot: Kaldırılıyor: diq:Bedexşan |
k r2.7.3) (Bot: es:Provincia de Badakhshan es:Provincia de Badajshán olarak değiştiriliyor |
||
192. satır: | 192. satır: | ||
[[en:Badakhshan Province]] |
[[en:Badakhshan Province]] |
||
[[eo:Provinco Badaĥŝan]] |
[[eo:Provinco Badaĥŝan]] |
||
[[es:Provincia de |
[[es:Provincia de Badajshán]] |
||
[[et:Badakhshāni provints]] |
[[et:Badakhshāni provints]] |
||
[[eu:Badakhshan probintzia]] |
[[eu:Badakhshan probintzia]] |
Sayfanın 22.51, 13 Ocak 2013 tarihindeki hâli
Badahşan Vilayeti ولایت بدخشان | |
---|---|
Vilayet | |
Badahşan Vilayeti'nin ülke içindeki konumu | |
Ülke | Afganistan |
Merkez | Feyzabad |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 44059 km² |
Nüfus 2006 yılında | |
• Toplam | 823,000 |
Zaman dilimi | UTC +4:30 |
Badahşan Vilayeti (Farsça: ولایت بدخشان, Badakhshān) Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.
Badahşan Vilayeti'nin merkezi Feyzabad şehridir. 44,059 km² yüzölçümündeki vilayetin nüfusu 715.000'dir. 29 ilçeye ayrılan vilayet Hindukuş Dağları ve Ceyhun Nehri arasındadır.
Coğrafya
Badahşan öncelikle Tacikistan sınırının kuzey ve doğu sınırlarında Hindukuş Dağları ve Pamir Dağları sırasındadır.
Badahşan eski İpek Yolu'nda mola verilmek için kullanılan ticari bölgeydi ve Taliban burayı kuşatmıştır, yollar ve altyapı tesisleri yeniden inşa edilmiştir. Muhtemelen mineral zenginliğinden dolayı ilgi görmüştür.
Tarihi
Badahşan'ın adı Sasaniler tarafından verilmiş ve badaxš adından türemiştir. Badahşan Taliban tarafından işgal edilmiştir. Burhaneddin Rabbani Badahşanlı'dır. Taliban eyaletin tesislerini operasyonda kullanmıştır.
Bugünkü eyalet valisi Munshi Abdul Majid'dir. Önceden ise Sayed Amin Tareq'tı.
Ekonomi
Ağırlıklı olarak mineral yataklarına dayanır. Badahşan dünyanın fakir bölgelerindendir, Afyon haşhaş yetiştirilmesi eyaletin gerçek gelir kaynağıdır ve anne ölüm oranlarının dünyada en fazla olduğu yerdir, sağlık altyapısında eksiklikler vardır, ulaşılamaz yerlerdendir ve eyalette kışlar çok sert geçer.
Eski zamanlardan beri, dünyanın tek Lapis lazuli kaynağının olduğu yerdir. Buradaki madenciliğin odak noktası Lapis lazuli'dir. Northern Alliance topluluğuna, öncesinde de anti-Sovyet Mücahitlerine gelir getirmiştir. Yeni jeolojik araştırmalar, bazı yerlerde yakut ve zümrüt olduğunu göstermektedir. Bu mineraller bölgenin zenginliklerindendir.
Ayrıca Badahşan, yıllık ortalama 2 milyar USD değerindeki haşhaş üretimiyle ülkedeki kaçak haşhaş üretiminin başını çekmektedir.
İşgal ve işgal sonrası
Badahşan Vilayeti, ülkenin diğer vilayetleriyle birlikte 2001 yılında ABD tarafından işgal edildi. ABD, 2006 yılında bölgenin güvenlik işlerini NATO'ya devretmiştir.
- 2007, Vilayette yüzlerce kişinin gömülü olduğu toplu bir mezar bulundu.
- 7 Ağustos 2010, Vilayette görev yapan 10 Hristiyan yardım görevlisi, misyoner oldukları iddasıyla Taliban tarafından öldürüldü.
Vilayetin ilçeleri
İlçe | Haritada # | Merkez | Nüfus[1] | Alan | Açıklama |
---|---|---|---|---|---|
Arganc Hava | 6 | 12,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Argo | 6 | 45,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Baharak | 7 | Baharak | 14,000 | 2005'de alt bölge | |
Curm | 10 | Curm | 3,000 | 2005'de alt bölge | |
Darayim | 6 | 65,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Darvaz | 1 | Nusay | 21,000 | 2005'de alt bölge | |
Darvazi Bala | 1 | 11,000 | 2005 yılında Darvaz ilçesi'den ayrıldı | ||
Feyzabad | 6 | Feyzabad | 46,000 | 2005'de alt bölge | |
İşkaşim | 8 | İşkaşim | 11,000 | ||
Haş | 10 | 48,000 | 2005 yılında Jurm ilçesi'den ayrıldı | ||
Havahan | 2 | Havahan | 14,000 | 2005'de alt bölge | |
Kişim | 9 | 63,000 | 2005'de alt bölge | ||
Kuhistan | 7 | 12,000 | 2005 yılında Baharak ilçesi'den ayrıldı | ||
Kuf Ab | 2 | 16,000 | 2005 yılında Khvahan ilçesi'den ayrıldı | ||
Kuran ve Muncan | 11 | Kuran ve Muncan | 8,000 | ||
Rag | 4 | Yavan | 37,000 | 2005'de alt bölge | |
Şehr-i Buzurg | 5 | Şehr-i Buzurg | 42,000 | ||
Şiganan | 3 | 24,000 | |||
Şiki | 6 | 26,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Şüheda | 7 | 31,000 | 2005 yılında Baharak ilçesi'den ayrıldı | ||
Tagab | 6 | 22,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Tişkan | 9 | 23,000 | 2005 yılında Kişim ilçesi'den ayrıldı | ||
Vahan | 13 | 13,000 | |||
Varduc | 7 | 17,000 | 2005 yılında Baharak ilçesi'den ayrıldı | ||
Yaftali Sufla | 6 | 39,000 | 2005 yılında Feyzabad ilçesi'den ayrıldı | ||
Yamgan | 7 | 20,000 | 2005 yılında Baharak ilçesi'den ayrıldı | ||
Yavan | 4 | 27,000 | 2005 yılında Rag ilçesi'den ayrıldı | ||
Zebak | 12 | Zebak | 7,000 |