Sınır
 |
Sınır veya hudut, hükümetler, devletler veya bir ülkenin idari olarak birbirinden bağımsız bölümleri gibi politik varlıkların coğrafî bitiş noktalarını ya da yasal yetki alanlarını tanımlayan bir terimdir.
Eski dönemlerde sınırlar, arada tarafsız bölgelerin bulunduğu ve kesin bir şekilde ayrılmayan bölgelerdi. Suudi Arabistan-Kuveyt sınırında bu durum hâlâ gözlenmektedir. Günümüzdeyse çoğunlukla sınırlar kesin çizgilerle çizilmiştir. Havaalanları, limanlar ve gümrük kapıları da bir çeşit sınır oluşturmaktadırlar. Bu yolla ülkeye giren ve ülkeden çıkan insan, hayvan, para ve mal devletin kontrolü altına alınır. Sınırları geçebilmek için kişilerin pasaport ve isteniyorsa vizeye veya kişi tanımlayıcı belgelere ihtiyaçları vardır. Yabancıların, başka bir ülkenin sınırları içerisinde kalmaları için gerekli özel göçmenlik belgeleri gerekebilir. Hayvanların (ve nadiren insanların) belirli bir hastalığın geçişini engellemek için sınırdan geçmelerine izin verilmeyebilir. Birçok ülke sınırlarından tehlikeli hayvan girişini ve uyuşturucu girişini yasaklamıştır. Eşya, hayvan veya insanların bildirilmeden ve izinsiz olarak sınırdan geçişi yasa dışı kaçak göç olarak adlandırılmaktadır.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]"Sınır" sözcüğü, Türkçeye Modern Yunancada "sınır ülkesi, serhat, uç" anlamına gelen σύνορον (sínoron) kelimesinden geçmiştir.[1][2] Bu kelimenin kökeni de Grekçede "komşu, sınırdaş" anlamındaki σύνορος (sýnoros; σύν- [syn-, beraberlik eki] + ὅρος [ʰóros, sınır]) sözcüğüdür. Aynı kelime Sırpça ve Bulgarca "sinor", Farsça "sīnōr" ve Gürcüce "sinori" kelimelerinin de kökenidir.[3][4]
"Hudut" sözcüğünün kökeniyse Arapçadır. Arapçadaki حدود (ḥudūd) kelimesi, yine sınır anlamına gelen حدّ (ḥadd) kelimesinin çoğuludur.[5] "Had", eskiden Türkçede de kullanılan bir kelime olduğu hâlde günümüzde "haddini bilmek" deyimi dışında kullanımdan düşmüştür.
Tek bir ülkeye sınırı olan ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Not: 
Kanada ve 
Danimarka, 
Nunavut ve 
Grönland arasında kalan, 1971 yılından beri sınır tartışmalarının bulunduğu Hans Adasını ikiye bölmeyi 14 Haziran 2022 tarihinde kabul ederek 1.28 km uzunluğunda bir sınıra sahip oldukları için tek komşulu devlet statüsünden çıkmışlardır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Radloff 4:695
- ^ Doerfer sf. 2:280
- ^ LS sf. 1723
- ^ sınır 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Nişanyan Sözlük, 29 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
- ^ hudut 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Nişanyan Sözlük, 29 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
