FIM-92 Stinger
FIM-92 Stinger | |
---|---|
Çeşidi | Yerden havaya IR pasif güdümlü kısa menzilli alçak irtifa taşınabilir füze sistemi (MANPADS) |
Uyruğu | ABD |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 1981– |
Üretim tarihi | |
Tasarımcı | General Dynamics |
Tasarlandığı tarih | 1967 |
Üretici | Raytheon Missile Systems |
Birim maliyeti | $38,000 |
Üretildiği tarih | 1978 |
Özellikler | |
Ağırlık | 15.2 kg |
Uzunluk | 1.52 m |
Namlu Çapı | 70 mm |
Etkili menzil | 8000m |
İtici güç | IR Pasif güdümleme |
Platform | MANPADS, Zıpkın, Avenger, M6 Linebacker |
Taşıma | Raytheon Missile Sistems |
FIM-92 Stinger alçak irtifadaki düşman uçak ve helikopterlerine karşı kullanılan, bir kişi tarafından taşınabilen, omuzdan ateşlenen, hedeften yayılan kızılötesi ve morötesi ışınlarla yönelen, pasif güdümlü ateşle-unut tipi hava savunma füze sistemidir. Tek personel tarafından MANPADS (Omuzdan atılarak) kullanılması, yüksek isabet ve tahrip özelliği gibi sebeplerle kara birliklerinin hava savunmasında önemli bir yere sahiptir. Kaideye monte batarya sistemleri oluşturulabilir. Ayrıca helikopter ve her çeşit kara aracına monte edilebilir.
Şu an itibarıyla ABD dışında 29 ülkenin hizmetindedir. 1981 yılında üretimine başlanmıştır. Üreticileri, General Dynamics/Raytheon Corporation. ve lisanslı olarak da Alman EADS'tır.
Füze 1,52 metre boyunda 70 mm çapında 10,1 kg ağırlığındadır, (kanister başlık dahil) 15,2 kg ağırlığındadır. Menzili 1-4,8 kilometredir.[1][2]
Operasyonel Geçmiş
[değiştir | kaynağı değiştir]Stinger, Sovyet-Afgan Savaşı, Körfez Savaşı ve Afganistan Savaşı da dahil olmak üzere yıllar boyunca bir dizi çatışmada kullanılmıştır. Sovyet-Afgan Savaşı sırasında Stinger, ABD tarafından Afgan isyancılara tedarik edildi ve Sovyetler Birliği'nin Afganistan'dan güçlerini çekme kararında önemli bir rol oynadı.[3] Stinger ayrıca dünyanın dört bir yanındaki çatışmalarda çeşitli diğer ülkeler tarafından da kullanılmıştır.
Kullanıcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Angola
- Bosna-Hersek
- Çad
- Şili
- Kolombiya[4]
- Hırvatistan[5]
- Mısır
- Finlandiya[6]
- Fransa[7]
- Gürcistan
- Almanya: EADS tarafından lisans altında üretiliyor.[8][kaynak güvenilir mi?]
- Yunanistan
- İran[9][10][11]
- Irak
- İsrail
- Hindistan
- İtalya
- Japonya
- Güney Kore[12]
- Kuzey Kore[13][14]
- Letonya[15]
- Litvanya
- Fas:
- Hollanda
- Norveç
- Pakistan:
- Portekiz
- Tayvan
- Slovenya
- İsviçre
- Türkiye: Stinger füzeleri ROKETSAN tarafından lisans altında üretiliyor. 4.800+ Stinger füzesi, "Stinger Hava Savunma Güdümlü Füze Sistemi Avrupa Ortak Üretim Programı" kapsamında tedarik edildi. Temmuz 2000'de ek 1.000 Stinger ihtiyacı belirlendi ve teslimatlar 2003'te tamamlandı..[16]
- UNITA[17]
- Ukrayna:[18]
- Birleşik Krallık
- ABD [19]
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- 9K38 Igla (SA-18 "Grouse") – Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'nin eşdeğer füzesi
- 9K333 Verba – 9K38 Igla yerine Rusya tarafından geliştirilen füze
- Grom – (Polonya)
- QW-1 Vanguard – (Çin)
- Starstreak – (İngiltere)
- Type 91 – (Japonya)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Özellikleri". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2016.
- ^ "Özellikleri hakkında". 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2016.
- ^ Crile, George (2003). Charlie Wilson's War: The Extraordinary Story of the Largest Covert Operation in History (İngilizce). Atlantic Monthly Press. ISBN 978-0-87113-854-5. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022.
- ^ Infodefensa.com (23 Eylül 2015). "Colombia adquiere 60 misiles antiaéreos Stinger y 100 TOW antitanques - Noticias Infodefensa América" (İspanyolca). 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016.
- ^ "General Dynamics / Raytheon FIM-92 Stinger". 30 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ "HS: Finland to splurge 90 million on US Stinger missiles". Yle Uutiset. 26 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- ^ Arnaud Delalande, The Ghost Plane of Faya-Largeau 10 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 9 January 2018.
- ^ Tiger Attack Helicopter, Europe. 24 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on October 24, 2008.
- ^ Times, Stephen Engelberg With Bernard E. Trainor, Special To The New York (17 Ekim 1987). "Iranians Captured Stinger Missiles From Afghan Guerrillas, U.S. Says". The New York Times. ISSN 0362-4331. 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016.
- ^ "Pak general says Iran stole Stinger missiles". iran-times.com. 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ Datta, S. K. (12 Haziran 2014). Inside ISI: The Story and Involvement of the ISI, Afghan Jihad, Taliban, Al-Qaeda, 9/11, Osama Bin Laden, 26/11 and the Future of Al-Qaeda~. Vij Books India Pvt Ltd. ISBN 9789382652595. 9 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Stingers for South Korea AH-64E Apaches". 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016.
- ^ US Department of Defense. "Stinger" (PDF). North Korea Country Handbook 1997, Appendix A: Equipment Recognition. s. A-70. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2018.
- ^ "Archived copy" (PDF). 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Eylül 2018.
- ^ Tomkins, Richard (23 Ağustos 2017). "Latvia buying Stinger air-defense missiles from Denmark". United Press International. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2017.
- ^ Sünnetçi, İbrahim (2020). "Turkey & Stinger MANPADS Missile Procurement". Defence Turkey Magazine. 15-101. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ "Trade Registers". Armstrade.sipri.org. 13 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
- ^ "Fact Sheet on U.S. Security Assistance for Ukraine". 16 Mart 2022. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ GDC (13 Temmuz 2021). "Raytheon Awarded $321 Million Stinger Missiles Contract For U.S. Army". Global Defense Corp (İngilizce). 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.