Serdarabad Anıtı
Serdarabad Anıtı, Ermenistan'ın Armavir ilinin Araks köyünde bulunan, Serdarabad Muharebesi'ne adanmış bir anıt kompleksidir ve Armavir'in 11 kilometre güneybatısında yer alır.[1]
Dizayn[değiştir | kaynağı değiştir]
Rafael İsraelyan tarafından tasarlanan anıt, Ara Harutyunyan, Arşam Şahinyan ve Sambel Minasyan tarafından yapıldı.
Kompleksin girişi kırmızı tüften yapılmış devasa kanatlı öküz figürleriyle çevrilidir. Ortadaki merdiven ise 26 metre yüksekliğindeki bir çan kulesinin olduğu meydana çıkar. On iki adet çanın asılı olduğu yapı uzaktan görülebilmektedir. Çanlar her yıl tarihî zafer gününde çalar. Anıtın devasa antik tarzda dizayn edilmiş kanatlı Ermeni aslanlarıyla korunduğuna inanılıyor. Kompleks, Karabağ'da ölen askerlere adanan bahçe ile çevrilidir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1960'ların başlarında Serdarabad Muharebesi'ndeki zaferin onuruna bir takım girişimler tasarlandı. Ana yazarlardan biri, Ermeni diasporasında tarihî olayların sürdürülmesine olan ilgiye işaret eden Ermenistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri Yakov Zarobyan'dı. 1964'te Zarobyan'ın raporu SBKP Merkez Komitesine gönderildi ve ardından Moskova projeye onay verdi.[2] 1966'da Sovyet Ermenistanı'nın liderliğinde bir değişiklik oldu ve bu sırada projenin başına Zarobyan'ın yerine anıtın inşasını yürütecek olan Anton Koçinyan getirildi.[3][4] 1968'de, 22-26 Mayıs 1918 tarihlerinde gerçekleşen Sardarabat Muharebesi'nin 50. yıl dönümü anma töreninde, savaş alanının yerinde bir anıt park düzenlendi.[5] 1969'da Sardarabat Anıt Kompleksi, SSCB Devlet Ödülü'ne aday gösterildi.
1980'lerin başında Ermenistan SSC, Gürcistan SSC ve Azerbaycan SSC liderleri (sırasıyla Karen Demirciyan, Eduard Şevardnadze ve Haydar Aliyev), Transkafkasya Askerî Bölgesi Askerî Konseyi oturumunun bir parçası olarak anıt kompleksi ziyaret ettiler.[6]
Önemli olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
Her yıl Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında Ermenistan cumhurbaşkanı, Ermenistan başbakanı ve hiçbir BM üyesi ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin devlet başkanı anıta çelenk koymak için anıtı ziyaret etmektedir. 2018'de Ermenistan devletinin kuruluşunun yüzüncü yıl kutlamalarında, anıtta törensel bir askerî geçit töreni düzenlendi.[7]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Sketches of the Soviet Union - Sayfa 145 (Anton Refregier) - 1978
- ^ "Кремль дал разрешение на постройку мемориального комплекса "Цицернакаберд" еще до протестов 1965 г" (Rusça). genocide.ru. 23 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "Սարդարապատ" (Ermenice). newmag. 7 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "Памятник победы - Сардарапат" (Ermenice). Еркир Медия. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ Diaspora, Identity and Religion: new directions in theory and research - Sayfa 90 (Waltraud Kokot)
- ^ "Demirchyan, Aliyev and Shevardnadze at Sardarapat memorial". mediamax.am (İngilizce). 1 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023.
- ^ "Armenia Celebrates 100th Anniversary of First Republic • MassisPost". 28 Mayıs 2018. 29 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Serdarabad Anıtı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ermenistan'daki Serdarabad Anıtı 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 3D MODEL
- Sardarapat Tarihî Anıt 5 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)