Sanafir Adası
| Sanafir Adası جزيرة صنافير | |
|---|---|
 | |
 | |
| Coğrafya | |
 | |
  Sanafir Adası جزيرة صنافير | |
| Bölge | Orta Doğu |
| Denizi | Kızıldeniz |
| Yüzölçümü | 33 km2 |
| Siyasi | |
| Ülke |  Suudi Arabistan
|
Sanafir Adası (Arapça: جزيرة صنافير; Cezire Sanafir), Tiran Boğazı'nda Suudi Arabistan'ın kontrolünde olan ver herhangi bir yerleşimin olmadığı bir adadır.[1] Ada Tiran Adası'nın hemen yanında yer almaktadır. Adanın yüzölçümü 33 km²'dir.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Adı Kıptice’deki Sanufri'den(ⲥⲉⲛⲛⲟⲩϥⲣⲓ)gelir ve kendisi de Eski Mısır Dilindeki “s.tn-nfr.t”, yani "iyi kazanç sağlayan yer" kelimesinden gelir.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Mısıra devredilme[değiştir | kaynağı değiştir]
Mısır ve Suudi Arabistan, 1954 yılında Mısır'ın BM Güvenlik Konseyi'ne, Mısır ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki sınırın 1906'da sınırlandırılmasından bu yana iki adanın Mısır toprağı olduğunu bildirmesiyle, adalara ilişkin egemenlik iddialarını açıklığa kavuşturdu.[2]
6 Gün Savaşı ve İsrail’in Çekilmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Mısır’ın İsrail’e Tiran Boğazı’nı kapatması sonucu çıkan 6 Gün Savaşı sırasında İsrail tarafından Tiran Adası ve Sanafir Adası işgal edildi. Ancak Camp David Antlaşması’ndan sonra ,1982 yılında adalardan çekildi. Çok uluslu Kuvvetler ve Gözlemciler’in resmi internet sitesine göre, Sina’da Birleşmiş Milletler’e bağlı barış gücü konuşlandırmak için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi onayının alınamaması sebebiyle, anlaşmanın tarafları 1981’de BM Barış Gücü’ne alternatif olarak çok uluslu bir kuvvet kurulmasına yönelik bir protokolü müzakere etti.
Söz konusu güçlerin Mısır, İsrail ve uluslararası temas noktalarında genel merkezi ve idari ofisleri bulunuyor ayrıca hazırlanan protokolde kuvvetlerin “Tiran Boğazı boyunca deniz seyrüsefer özgürlüğünü” sağlamaya 8 No’lu madde de bulunuyor. Askeri düzeyde ise, 13 ülke, kuvvetlerin çalışmaları kapsamındaki misyonlarına birlikleriyle katılıyor. Bu 13 ülke arasında Avustralya, Kanada, Kolombiya, Çekya, Fiji, Fransa, İtalya, Japonya, Yeni Zelanda, Norveç, Birleşik Krallık, ABD ve Uruguay yer alıyor.
Mısır Yüksek İdare Mahkemesi 2017 başında aldığı karar ile Suudi Arabistan ile yapılan antlaşmanın geçersiz olduğuna ve söz konusu adaların Mısır toprağı olduğuna ve herhangi bir nedenle başka ülkeye devredilemeyeceğine hükmetmiştir.[3]
ABD Başkanı Joe Biden, 16 Temmuz 2022 tarihinde Suudi Arabistan’daki yetkililerle birlikte “ABD kuvvetleri de dahil olmak üzere uluslararası barışı koruma güçlerinin Tiran ve Sanafir adalarından çekilmesini” gerektiren bir anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Uluslararası güçlerin merkezi Roma’da bulunuyordu. Kuvvetlerin komutanı ve üyeleri Sina’da bulunurken, kuvvetlerin Genel Müdürü ve diğer yetkililerin temsilcileri Kahire ve Tel Aviv’de bulunuyordu. 2020 Kasım ayında, bir helikopterin Tiran Adası’nda düşmesi sonucu 6 ABD askerinin yanı sıra Fransa ve Çek Cumhuriyeti’nden iki asker hayatını kaybetti.[4]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
Adada yaşayan kimse yoktur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2016.
- ^ https://web.archive.org/web/20160822160951/https://www.dur.ac.uk/ibru/publications/download/?id=241 [yalın URL]
- ^ "Mısır'da mahkeme adaları vermedi". ntv.com.tr. 17 Ocak 2017. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.