Rojda Felat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Rojda Felat
Doğum1977 veya 1980
Kamışlı, Suriye
Bağlılığı Suriye Demokratik Güçleri
Hizmet yılları2011-Günümüz
Çatışma/savaşlarıSuriye İç Savaşı

Rojda Felat (d. 1977 veya 1980), Kürt asker. SDG ve YPJ'nin üst düzey komutanlarından birisidir. IŞİD'e karşı birkaç büyük operasyona öncülük etmiştir. Devrimci bir feminist olan Felat, hedefinin YPJ aracılığıyla Orta Doğu'da toplumsal dönüşümü gerçekleştirmek olduğunu belirtmiştir.[1][2]

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Rojda Felat'ın hayatı hakkında nispeten az açıklama yaptığı için, silahlanmadan önceki biyografisi büyük ölçüde bilinmemektedir;[1] yaşı ve doğum yeri bile tartışmalıdır. Bu nedenle T-Online, onu "gizemli" olarak tanımlayacak kadar ileri gitmiştir.[3] The New Yorker'a 2017'nin sonlarında verdiği bir röportaja göre Felat, 1977 civarında Kamışlı yakınlarında fakir bir çiftçi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bununla birlikte, Türk haber ajansı Cihan Haber[3] ve diğer SDG yetkilileri[4] onun doğum tarihini 1980 olarak ve/veya doğum yerinin Haseke olduğunu belirtmiştir lakin onun kökeniyle ilgili çeşitli başka iddialar da internette dolaşmıştır.[1] Bazı medya kuruluşlarının birçok haberinde Cihan Haber'in bilgileri tekrarlanırken[5] diğerleri[6] 1962, 1966 veya 1968 doğumlu olduğunu iddia etmektedir, hatta bir medya kuruluşu memleketinin Batman olduğunu iddia etmiştir. Bu son iddia, T-Online'a Felat'ın kesinlikle Suriyeli bir Kürt olduğunu söyleyen yakın bir arkadaşı tarafından reddedildi.[3]

Felat, ailesinin yoksulluğu nedeniyle nispeten geç yaşlarında üniversiteye gidebildi. 2011 yılında Haseke Üniversitesi'nde Arap edebiyatı okuyordu. Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinden önce, ulusal askeri akademiye gitmeyi ve Suriye Ordusu subayı olmayı planladığını söylemiştir. 2011'de Beşar Esad'a karşı sivil ayaklanmanın yayılması üzerine Haseke Üniversitesi'nden ayrılmaya ve memleketi Kamışlı'ya dönmeye karar verdi ve burada hızla Demokratik Birlik Partisi (PYD) tarafından kurulan Halk Koruma Birimleri'ne (YPG) katıldı.

Askeri hizmeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Kobanî kuşatması ve ilk emirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayaklanmanın iç savaşa dönüşmesiyle Felat, kendisine silah verilmeden önce sadece birkaç günlük eğitim aldı. İlk olarak Haseke Valiliği operasyonunda (2012–13) Selefi Suriyeli isyancı güçlere karşı Rojava'da savaşmaya başladı. 2014 yılının sonlarına doğru Kobanê Kantonu'nda ve Kobanê kasabasında Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından kuşatılan YPG/YPJ güçleri arasında bulunmaktaydı. Bu zamana kadar Kadın Koruma Birliklerinde (YPJ) bir Astsubay olan Felat, kuşatma sırasında on bir kadından oluşan küçük, hafif silahlı bir birliği komuta etti.

Birimi, bir IŞİD'e karşı yaptığı intihar saldırısıyla ünlenen Arin Mirkan ile birlikte Miştenur Tepesi Savaşı'na katıldı. YPG/YPJ'nin sert direnişine rağmen tepe IŞİD'in eline geçti ve bunun üzerine Felat ve ekibi Kobanê'ye doğru çekildi. Ocak 2015'te kuşatma kırıldığında, Felat şarapnelle yaralanmış, astlarından beşi ölmüş ve ikisi de yaralanmıştı. Ekibinin geri kalanı sonunda sivil hayata döndü ve yalnızca Felat orduda aktif olmaya devam etti. YPG/YPJ, 2015'in başlarında IŞİD'i Kobanê çevresindeki kırsaldan çıkarmak için bir karşı saldırı başlattığında, Felat'ın emrine önce 45, ardından 300 savaşçı verildi. Bu noktadan sonra YPG/YPJ'nin en önemli komutanlarından biri konumuna yükseldi.[1]

Doğu Suriye'deki operasyonlar ve Rakka operasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Felat, doğu Haseke taarruzu, Tel-Abyad taarruzu ve Al-Shaddadi taarruzu sırasında Tel Hamis'in ele geçirilmesinde yer aldı. Mayıs 2016'da 15.000 savaşçıya komuta ederken IŞİD'in fiili başkenti Rakka'ya karşı ilk taarruzu yönetti.[1] Güçleri 23 köyü ele geçirdi,[7] ancak sonunda SDG, Felat'ın da yer aldığı daha başarılı Menbiç taarruzu için savaşçılarını yeniden konuşlandırdığı için taarruz durduruldu. 2016 yılının ortalarında, Haseke'deki bir düğünde IŞİD bombalı saldırısı sonucu, aile üyelerinden ve akrabalarından 22'sini öldürdü.

Kasım 2016'da SDG, Rakka'nın kuzey kırsalındaki operasyonlardan genel olarak Felat'ın sorumlu olduğu Rakka'yı ele geçirmek için bir operasyon başlattı. Felat komutasındaki birlikler bu kez hedeflerini ele geçirmeyi başarınca, SDG'nin dikkati Tabka Barajı ve çevresine çevrildi.[8] Felat'ın ilgili YPJ birliklerinin başkomutanı olarak görev yaptığı 10 Aralık'ta başlayan taarruzun ikinci aşaması sırasında hedef alındı.[4][9] Rakka'yı ele geçirme operasyonunun sonraki aşamalarında Felat, YPJ'nin en önemli komutanlarından biri olarak [4] hizmet vermeye devam etti ve Tabka Barajı, Tabqa Hava Üssü ve al-Tabka şehrini IŞİD'den ele geçirme operasyonlarında yer aldı.

Felat (sağda), Haseke Valiliği'nde Nisan 2017'de Türk hava saldırılarının yapıldığı yerde SDG/YPG ve ABD'li yetkililerle birlikte.

25 Nisan 2017'de Felat, SDG/YPG ve ABD'li yetkililerle birlikte Malikiye yakınlarında YPG'ye yönelik büyük bir Türk hava saldırısının yapıldığı yeri ziyaret etti. Bu ziyarete SDG başkomutanı Mazlum Kobani de eşlik etmiştir.[10] Ekim 2017'de Felat, Rakka'yı başarıyla ele geçiren bir SDG savaşçıları birliğini komuta etti. Felat ve diğerleri, SDG güçlerinin Rakka Savaşı'nda zafer ilan etmesinden sonra, eski IŞİD başkentinin ikonik el-Naim meydanında SDG bayraklarını sallarken resmedildi.[11][12][4] Bu vesileyle, YPG/YPJ liderliğinin şehir için savaşın eskisinden "çok daha zor" olacağına inandığı için "kalbinin sevinçle çarptığını" kaydetti. 2018'in sonlarına doğru Felat, Fırat'ın doğusundaki son IŞİD mevzilerini yenmeyi amaçlayan Deyr ez-Zor operasyonunda yer aldı.[13]

Ekim 2019'un başlarında Felat, Roma'da bir konferansa katılarak IŞİD'e karşı savaşın devam ettiğini ilan ederken PYD tarafından bölgede uygulanan demokratik konfederalizmin önemini vurguladı.[14]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Felat, güçlü bir YPG/YPJ taraftarıdır. Asla evlenmemeye veya çocuk sahibi olmamaya karar verdi ve bunun yerine hayatının geri kalanında orduda hizmet etmeyi planlıyor. Uygulama yapmayan bir Müslüman, Abdullah Öcalan'ın devrimci ideolojisinin takipçisi ve kendini radikal feminist olarak tanımlıyor,[1][4] Suriye'de tüm etnik kökenlerden kadınların haklarını ve yaşamlarını iyileştirecek sosyal reformlar için mücadele ediyor.[15] Kişisel kahramanları arasında Polonyalı-Alman radikal Komünist Rosa Luxemburg,[4] PKK komutanlarından Sakine Cansız ve Iraklı Kürt aktivist Leyla Kasım yer alıyor.[16] Felat da kapitalizmi eleştiriyor ve "kapitalist sistem bizi [genel olarak kadınları] nesne olarak görüyor" diyor.[6]

Bir askeri lider olarak Otto von Bismarck, Napolyon, Selahaddin Eyyubi[1][2][4] ve merhum yoldaşı Arin Mirkan'dan ilham alıyor.[1][2] Felat, yetenekli bir askeri lider olarak tanımlandı, ancak kendisi hakkında basitçe "stratejide iyi" olduğunu belirtmiştir. Felat, komutası altındaki kadın savaşçıların askeri yetenekleriyle ilgili olarak, "Askeri konularda, insanlar kadınları küçümseyerek, bizim çok hassas olduğumuzu, bir silah veya bıçak taşımaya cesaret edemeyeceğimizi söyleyerek onları hor görüyorlar" yorumunu yaptı. Ama kendi gözlerinle görebilirsin ki YPJ'de dushka yapabiliyoruz, havan topu kullanmayı biliyoruz ve mayın temizleme operasyonları yapabiliyoruz."[5] Ayrıca Zuluh Hemo'nun (Afrin'deki Türk askeri operasyonu sırasında Türk Silahlı Kuvvetlerine karşı "Avesta Habur"), yaptığı fedakarlığın Türk güçlerinin "Afrin'de çocukları ve sivilleri bombalamasını" engellediğini söyleyerek, diğer kadınları Hemo'nun örneğini izlemeye çağırdı.[17]

Felat, fakir bir çiftçi ailesinden gelmektedir ve birkaç akrabası IŞİD tarafından öldürülmüştür, bu da onu cihatçı selefi örgüte karşı savaşmaya daha da motive etmiştir. Haseke'de IŞİD'in düzenlediği bombalı saldırıda öldürülen 22 aile üyesinin yanı sıra, kardeşi Mezul, 2013 yılında YPG'de görev yaparken yol kenarına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü.

Tanıma[değiştir | kaynağı değiştir]

Benedetta Argentieri'nin yazdığı Ben Devrimim belgeselinde canlandırılmıştır.[18]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h Moritz Baumstieger (9 Kasım 2016). "Profil - Rojda Felat. Kommandeurin der Offensive gegen den IS in Raqqa und Bismarck-Fan. [Profile - Rojda Felat. Commander of the offensive against the IS in Raqqa and Bismarck-Fan]" (Almanca). Süddeutsche Zeitung. 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "profil" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b c Alexandra Sims (29 Mayıs 2016). "Rojda Felat: The feminist taking on Isis". Independent. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "independent" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ a b c Christian Kreutzer; Özkan Canel Altintop (26 Mayıs 2016). "Geheimnisvolle Kurden-Kommandantin jagt den IS [Mysterious Kurdish commander is hunting the IS]". T-Online (Almanca). 26 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ a b c d e f g Agence France-Presse (18 Ekim 2017). "Rojda Felat, female commander who led Raqa battle". France24. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "led Raqqa" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ a b "Syria Kurd women fighters out for revenge against jihadists". Al-Monitor. 10 Kasım 2016. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "revenge" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ a b Aylina Kilic (8 Mart 2016). "The revolutionary women of the YPJ lead fight for liberation on International Women's Day". Kurdish Question. 10 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "international" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ "قوات سوريا الديمقراطية تتقدم نحو الطبقة وتسيطر على 12 قرية ومزرعة وترفع عدد قتلى تنظيم "الدولة الإسلامية" إلى نحو 80". Syrian Observatory on Human rights. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Enwer Omar (26 Aralık 2016). "Kurdish female fighters playing key role in battle for Raqqa". ARA News. 2 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017. 
  9. ^ "Wrath of Euphrates Operations Room, commandant Rojda Felat, Northern Raqqa". YPG. 10 Aralık 2016. 2 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017. 
  10. ^ Ben Watson; Bradley Peniston (25 Nisan 2017). "Turkey bombs US partner group; Afghanistan's ISIS is losing recruits; Shows-of-force in Korea; F-35s in Estonia; and just a bit more..." Defense One. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2017.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ The Associated Press (17 Ekim 2017). "Forces battling ISIS in their Raqqa stronghold declare victory". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ Josie Ensor (17 Ekim 2017). "Isil's caliphate 'capital' in Raqqa falls after last jihadists surrender". 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ "Rojda Felat: by women's leadership, historic victory achieved in al-Raqqa". Hawar News Agency. 20 Ekim 2018. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2018. 
  14. ^ "Rojda Felat: War against ISIS continues". Hawar News Agency. 6 Ekim 2019. 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019. 
  15. ^ "Rojda Felat: History will write about the women who fought in Raqqa". Hawar News Agency. 11 Kasım 2016. 13 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017. 
  16. ^ "Rojda Felat: Die Frau, die den "Islamischen Staat" besiegte" [Rojda Felat: The woman who defeated the "Islamic State"]. Die Presse (Almanca). 18 Ağustos 2017. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Rojda Felat calls on women to follow martyr Avista". Hawar News Agency. 29 Ocak 2018. 31 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2018. 
  18. ^ "I am The Revolution" (İtalyanca). 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Rojda_Felat&oldid=30749846" sayfasından alınmıştır