Phormium

Yeni Zelanda keteni
	Phormium tenax Piha, West Auckland, Yeni Zelanda
taksonomi
Kingdom:	Plantae
Clade:	Tracheophytes
Clade:	Angiosperms
Clade:	Monocots
Order:	Asparagales
Family:	Asphodelaceae
Subfamily:	Hemerocallidoideae
Genus:	Phormium; ; J.R. Forst. & G. Forst.
Tip türler
	Phormium tenax; ;
Türler
	Phormium colensoi; Phormium tenax;

*New Zealand flax*
New Zealand flax
	Phormium tenax Piha, West Auckland, Yeni Zelanda
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Plantae
Şube:	Spermatophyta
Sınıf:	Magnoliopsida
Takım:	Asparagales
Familya:	Asphodelaceae
Cins:	Phormium; J.R. Forst. & G. Forst.
Tip tür
	Phormium tenax
Türler
	Phormium colensoi; Phormium tenax;

Phormium, Asphodelaceae familyasında iki bitki türünü içeren bir bitki cinsidir. Bir tür Yeni Zelanda'ya özgüdür diğeri ise Yeni Zelanda ve Norfolk Adası'na özgüdür.^[1] İki tür Yeni Zelanda'da yaygın olarak keten olarak veya Māori isimleriyle sırasıyla wharariki ve harakeke olarak ve başka yerlerde ise Yeni Zelanda keteni veya keten zambağı olarak da bilinirler. Ancak Kuzey Yarımküre'nin doğu akdeniz'den Hindistan'a kadar uzanan ve milattan önce 30.000'den beri insanlar tarafından kullanılan ^[2]^[3] ketenle (Linum usitatissimum) yakın ilişkili değildirler.

Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Monokot sınıflandırması son on yılda önemli bir revizyondan geçti ve son sınıflandırma sistemleri (Angiosperm Phylogeny Group dahil), Phormium'u gündüz zambakları (Hemerocallis) ile yakından ilişkilendirdi. Asphodelaceae familyasına, Hemerocallidoideae alt familyasına yerleştirdi. Phormium daha önce Agavaceae familyasına aitti ve birçok sınıflandırma sistemi onu hala oraya yerleştirmektedir. İki tür ve birçok çeşit içerirler.

Türler[değiştir | kaynağı değiştir]

Çiçek	Bitki	İsim	Dağılım
		Phormium colensoi Hook.f.	Yeni Zelanda (Güney Adası, Kuzey Adası)
		Phormium tenax J.R.Forst. & G.Forst.	Yeni Zelanda ve Norfolk Adası.

*Phormium tenax* çiçekleri, fotoğrafta görülen nektar yiyen tūī'nin gagasıyla aynı eğriliğe sahiptir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Moore, L.B.; Edgar, E. (1970). Flora of New Zealand. Vol. II. Indigenous Tracheophyta: Monocotyledones except Gramineae. Wellington, N. Z. Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
^ Balter (2009). "Clothes make the (Hu) Man". Science. 325 (5946): 1329. doi:10.1126/science.325_1329a. PMID 19745126.
^ Kvavadze (2009). "30,000-Year-Old Wild Flax Fibers". Science. 325 (5946): 1359. doi:10.1126/science.1175404. PMID 19745144. 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. Supporting Online Material

[1] Moore, L.B.; Edgar, E. (1970). Flora of New Zealand. Vol. II. Indigenous Tracheophyta: Monocotyledones except Gramineae. Wellington, N. Z. Yazar eksik |soyadı1= (yardım)

[2] Balter (2009). "Clothes make the (Hu) Man". Science. 325 (5946): 1329. doi:10.1126/science.325_1329a. PMID 19745126.

[3] Kvavadze (2009). "30,000-Year-Old Wild Flax Fibers". Science. 325 (5946): 1359. doi:10.1126/science.1175404. PMID 19745144. 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. Supporting Online Material

[1]

[2]

[3]