Perflorooktanoik asit
Adlandırmalar | |
---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Pentadecafluorooctanoic acid | |
Diğer adlar PFOA, C8, perflorooktanoat, perflorokaprilik asit, FC-143, F-n-oktanoik asit, PFO | |
Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol)
|
|
ChEBI | |
ChEMBL | |
ChemSpider | |
ECHA InfoCard | 100.005.817 |
EC Numarası |
|
PubChem CID
|
|
RTECS numarası |
|
UNII | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | C8HF15O2 |
Molekül kütlesi | 414,07 g/mol |
Görünüm | Beyaz katı |
Yoğunluk | 1,8 g/cm3[1] |
Erime noktası | 40–50 [1] |
Kaynama noktası | 189–192 [1] |
Çözünürlük (su içinde) | çözünür, 9,5 g/L (PFO)[2] |
Çözünürlük (diğer çözücüler içinde) | polar organik çözücüler |
Asitlik (pKa) | ~0[3][4][5] |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | Güçlü asit, bilinen kanserojen ve inatçı organik kirletici |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | danger |
Tehlike ifadeleri | H302, H318, H332, H351, H360, H362, H372 |
Önlem ifadeleri | P201, P202, P260, P261, P263, P264, P270, P271, P280, P281, P301+P312, P304+P312, P304+P340, P305+P351+P338, P308+P313, P310, P312, P314, P330, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) |
|
Güvenlik bilgi formu (SDS) | [1] |
Benzeyen bileşikler | |
Benzeyen compounds
|
Perflorootansülfonik asit (PFOS), Perflorononanoik asit (PFNA), Perfluorooctanesulfonamide (PFOSA), Trifloroasetik asit (TFA) |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
Bilgi kutusu kaynakları |
Perflorooktanoik asit (PFOA) (konjuge baz perflorooktanoat), toplu olarak per- ve polifloroalkil maddeler (PFAS'ler) olarak bilinen sentetik organoflorür bileşiklerinden biri olup,[6] üretim süreçlerinde yaygın şekilde yüzey aktif madde ve hammadde olarak üretilir ve kullanılır.[7]
Doğada bulunmayan perflorooktanlik asit, yapışmaz tavalara ısıya dayanıklılık özelliği kazandırmanın yanı sıra kumaş, halı ve leke tutmayan giysi ve kumaşların üretiminde kullanılmaktadır.[8]
DuPont ile bir toplu dava nedeniyle, üç epidemiyolog tarafından yapılan araştırmada,[9] sanayi kazası sonucu yüksek düzeyde PFOA'ya maruziyeti ile böbrek kanseri oluşumu, ülseratif kolit, hiperkolesterolemi ve hipertansiyon gibi çeşitli sağlık sorunları arasında bir ilişki olduğu belirlendi.[10]
Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı tarafından 2014 yılında Emerging concern kirleticisi olarak listelendiğinden beri,[11] PFOS'un birincil üreticisi olan 3M Şirketi ve diğer Amerikan şirketleri, Perflorooktanoik asit üretimine son vereceklerini duyurdular.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "GESTIS-Stoffdatenbank". gestis.dguv.de. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2008.
- ^ Prevedouros, Konstantinos; Cousins, Ian T.; Buck, Robert C.; Korzeniowski, Stephen H. (2006). "Sources, Fate and Transport of Perfluorocarboxylates". Environmental Science & Technology (İngilizce). 40 (1): 32-44. doi:10.1021/es0512475. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2023.
- ^ Goss K. U. (July 2008). "The pKa values of PFOA and other highly fluorinated carboxylic acids". Environ. Sci. Technol. 42 (2): 456-458. Bibcode:2008EnST...42..456G. doi:10.1021/es702192c. PMID 18284146.
- ^ Cheng J, Psillakis E, Hoffmann MR, Colussi AJ (July 2009). "Acid dissociation versus molecular association of perfluoroalkyl oxoacids: Environmental implications". J. Phys. Chem. A. 113 (29): 8152-8156. Bibcode:2009JPCA..113.8152C. doi:10.1021/jp9051352. PMID 19569653. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Rayne S, Forest K (June 2010). "Theoretical studies on the pKa values of perfluoroalkyl carboxylic acids". J. Mol. Struct. (Theochem). 949 (1–3): 60-69. doi:10.1016/j.theochem.2010.03.003.
- ^ Gross, Liza (23 Eylül 2020). "These Everyday Toxins May Be Hurting Pregnant Women and Their Babies". The New York Times. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Lemal DM (January 2004). "Perspective on fluorocarbon chemistry". J. Org. Chem. 69 (1): 1-11. doi:10.1021/jo0302556. PMID 14703372.
- ^ Lindstrom (25 Ağustos 2011). "Polyfluorinated Compounds: Past, Present, and Future". Environ. Sci. Technol. 45 (19): 7954-7961. doi:10.1021/es2011622. PMID 21866930.
- ^ Rich, Nathaniel (6 Ocak 2016). "The Lawyer Who Became DuPont's Worst Nightmare". The New York Times. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Nicole (2013). "PFOA and Cancer in a Highly Exposed Community: New Findings from the C8 Science Panel". Environmental Health Perspectives. 121 (11–12): A340. doi:10.1289/ehp.121-A340. PMC 3855507 $2. PMID 24284021.
- ^ Tabuchi, Hiroko (12 Temmuz 2021). "E.P.A. Approved Toxic Chemicals for Fracking a Decade Ago, New Files Show". The New York Times. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.