Ordovisiyen meteor olayı
Ordovisiyen meteor olayı, yaklaşık olarak 467,5 ± 0,28 milyon yıl önce Orta Ordovisiyen döneminde L-tipi kondrit meteoritlerinin Dünya'ya düşme hızındaki dramatik bir artışı ifade eder.[1][2] Bu durum, İsveç'teki bir taş ocağında bulunan bol miktarda fosil L kondrit meteoriti ve bu zamandan kalma tortul kayaçlarda sıradan kondritik kromit tanelerinin artan konsantrasyonları ile gösterilmektedir.[1][3][4][5][6] Çarpma oranındaki bu geçici artışın, büyük olasılıkla L kondriti ana cisminin 468 ± 0,3 milyon yıl önce parçalanmasından kaynaklandığı ve bu parçaların Dünya'yı kesen yörüngelere saçılmasıyla oluştuğu düşünülmektedir. Bu kronoloji, günümüzde Dünya'ya düşen sayısız L kondriti meteoritinin şok yaşları ile de desteklenmektedir.[7] Her ne kadar sorgulansa da, bu kitlesel akışın Büyük Ordovisiyen Biyoçeşitlenme Olayı'na katkıda bulunduğu, hatta muhtemelen başlattığı iddia edilmektedir.[1][2][7][8]
Muhtemel kraterler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Österplana 065
- Geç Ordovisiyen çarpma kraterleri
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Korochantseva, Ekaterina; Trieloff, Mario; Lorenz, Cyrill; Buykin, Alexey; Ivanova, Marina; Schwarz, Winfried; Hopp, Jens; Jessberger, Elmar (2007). "L-chondrite asteroid breakup tied to Ordovician meteorite shower by multiple isochron 40 Ar- 39 Ar dating". Meteoritics & Planetary Science. 42 (1): 113-130. Bibcode:2007M&PS...42..113K. doi:10.1111/j.1945-5100.2007.tb00221.x.
- ^ a b Lindskog, A.; Costa, M. M.; Rasmussen, C.M.Ø.; Connelly, J. N.; Eriksson, M. E. (24 Ocak 2017). "Refined Ordovician timescale reveals no link between asteroid breakup and biodiversification". Nature Communications (İngilizce). 8: 14066. Bibcode:2017NatCo...814066L. doi:10.1038/ncomms14066. ISSN 2041-1723. PMC 5286199 $2. PMID 28117834.
Orta Ordovisiyen meteor bombardımanının Büyük Ordovisiyen Biyoçeşitlenme Olayı'nda önemli bir rol oynadığı öne sürülmüştür, ancak bu çalışma iki olgunun birbiriyle ilgisiz olduğunu göstermektedir
- ^ H. Haack ve diğerleri. Meteorite, asteroidal, and theoretical constraints on the 500-Ma disruption of the L chondrite parent body, Icarus, Cilt 119, s. 182 (1996).
- ^ Heck, Philipp; Birger Schmitz; Heinrich Baur; Alex N. Halliday; Rainer Wieler (15 Temmuz 2004). "Fast delivery of meteorites to Earth after a major asteroid collision". Nature. 430 (6997): 323-325. Bibcode:2004Natur.430..323H. doi:10.1038/nature02736. PMID 15254530.
- ^ Lindskog, Anders; Schmitz, Birger; Cronholm, Anders; Dronov, Andrei (30 Temmuz 2012). "A Russian record of a Middle Ordovician meteorite shower: Extraterrestrial chromite at Lynna River, St. Petersburg region". Meteoritics & Planetary Science (İngilizce). 47 (8): 1274-1290. Bibcode:2012M&PS...47.1274L. doi:10.1111/j.1945-5100.2012.01383.x. ISSN 1086-9379.
- ^ Cronholm, Anders; Schmitz, Birger (1 Temmuz 2010). "Extraterrestrial chromite distribution across the mid-Ordovician Puxi River section, central China: Evidence for a global major spike in flux of L-chondritic matter". Icarus (İngilizce). 208 (1): 36-48. Bibcode:2010Icar..208...36C. doi:10.1016/j.icarus.2010.02.004. ISSN 0019-1035.
- ^ a b Schmitz, Birger; Harper, David (16 Aralık 2007). "Asteroid breakup linked to the Great Ordovician Biodiversification Event" (PDF). Nature Geoscience. 1: 49-53. doi:10.1038/ngeo.2007.37. hdl:1912/2272.
- ^ An extraterrestrial trigger for the mid-Ordovician ice age: Dust from the breakup of the L-chondrite parent body, Birger Schmitz ve diğerleri, AAAS Science Advances, 8 Eylül 2019: Cilt. 5, no. 9, eaax4184; DOI: 10.1126/sciadv.aax4184, 9 Ekim 2019 tarihinde erişilmiştir.
