Mollakent Medresesi

Koordinatlar: 38°57′09″K 42°04′09″D / 38.95250°K 42.06917°D / 38.95250; 42.06917
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mollakent Medresesi
Harita
Genel bilgiler
TürMedrese
KonumMollakent, Bulanık, Türkiye
Koordinatlar38°57′09″K 42°04′09″D / 38.95250°K 42.06917°D / 38.95250; 42.06917

Mollakent Medresesi ya da Mellekend Medresesi, Bulanık'a bağlı Mollakent'teki bir medresedir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Girişindeki kitâbesine göre Şeyh Abdurrahman tarafından 1818 ya da 1819 yılında onarıldı.[1][2] Yapının köylüler tarafından yapılan onarımı sırasında pencereleri büyütülmüştü.[3]

Konumu ve mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Muş ilinin Bulanık ilçesine bağlı Mollakent'te, Mollakent Mezarlığı'nın kuzey sınırında yer alır.[4] Ahlat taşından inşa edilmiş kâgir bir yapıdır. Batı-doğu doğrultusunda uzanan ve 12,28 × 8,20 m ölçülerindeki dikdörtgen planlı yapının kot seviyesi diğer cephelerden 1 m kadar aşağıda olan kuzey cephesi yola bakarken diğer cepheleri mezarlıkla çevrelenir. Yapının kuzey cephesinin orta eksenindeki medreseye giriş yapılan düz lentolu kapıya, yedi basamaklı bir merdivenle ulaşılır. Kapının her iki yanında birer kare, kapının yukarısında ise dikdörtgen bir pencere bulunurken kalan üç cephesi sağırdır. Duvarlarının dış cephelerinde saçak bulunmaz. Yapının tamamı, düz toprak çatıyla örtülüdür.[5]

Yapının doğu yönünde uzatılan kuzey duvarında, giriş yapıldıktan sonraki dört basamaklı bir merdivenle mezarlığa açılan bir taçkapı bulunur. Sivri kemerli taçkapı, kırık bir bordürle çevrelenirken üst sınırını konsollar oluşturur. Giriş kısmı dışarıdan basık, mezarlık kısmından ise sivri kemerlidir. Taçkapının kemerlerinin üst kısımları, mukarnas benzeri kemerciklerden meydana gelen birer şeritle çevrelenir. Aynı şerit, sivri kemer üzengitaşının iki yanını da çevreler. Sivri kemerin her iki yanındaki birer yuvarlak rozette, birer Davud Yıldızı yer alır. Kavsarada konumlanan dikdörtgen şeklindeki mermer kitâbenin, kabartma sülüs yazılı sekiz beyitlik Farsça metni şu şekildedir:[6]


Metin

حضرت شیخ عبدالرحمن دل سایم
صاحب خيرات مقبول كريم
از برای خواندن علم خدا
کرد این بنیاد بنای مستقیم
حمد لله شد تمام این مدرسه
همجنين بما معمور ندهد قديم
...
گفت هاتف تاریخش اجرى عظيم" سنة ١٢٣٤

Çeviri yazı

Hazreti Şeyh Abdurrahman dil-i saim
Sahib-i hayat makbul-i kerim
Ez beray-i handen-i ilm-i hüda
Kerd in bünyad binay-ı müstakim
Hamdulillah şud tamam in medrese
Hem çunin bema ma'mur nedehed kadim
Ey ...[a]
Goft hatif tariheş "ecri azim" sene 1234

Yapıya girişin yapıldığı kapının ekseninde, 7,25 × 2,00 m ölçülerindeki koridor yer alır. Kapının yukarısındaki pencere, içeriden dikdörtgen bir niş içerisindedir. Koridorun batı ve doğu duvarlarının güneylerinde, her iki yandaki dikdörtgen planlı odaya açılan düz lentolu birer kapı bulunur. Batı duvarının orta ekseninde mukarnas kavsaralı, güney duvarında ise sade bir niş vardır.[8]

7,40 × 3,50 m ölçülerindeki batıdaki odanın kuzey duvarının orta ekseninde yer alan kare pencere ile doğu duvarının güneyindeki kapı düz lentoludur. Güney duvarının batı kenarındaki sade niş, odadaki nişlerin en büyüğüdür. Batı duvarının orta ekseni ile bunun kuzeyindeki birer kare niş, sade ve özdeştir. Duvarın güney kısmındaki üç nişten ortadaki, sade bir kaide ile başlıklara sahip bir pilastere dayanan ikiz sivri kemerle sonlanır. Bu nişin her iki yanındaki daha küçük boyutlu birer niş ise dört dilimli kaş kemerli bir düzene sahiptir. Kaş kemerlerin yukarısına birer lale motifi kazılıdır. Doğu duvarının orta eksenindeki sivri kemerli niş ile bunun her iki yanındaki görece daha küçük boyutlu, dört dilimli kaş kemerlere sahip birer niş, odadaki diğer nişlere göre daha yukarıdadır. 7,20 × 3,48 m ölçülerindeki doğudaki oda; aynı kapı, pencere ve güney duvarı nişi düzenine sahiptir. Odanın doğu duvarının kuzey ve güneyinde yer alan birer üçlü niş grubu ise, batıdaki odanın doğu duvarındaki üçlü niş grubuyla aynı düzendedir.[9]

[10]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Bu beyitin okunamadığı belirtilmiştir.[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel
  • Yuca, İrşad Sami (Nisan 2018). Mollakent (1. bas.). Ankara: Gece Kitaplığı. ISBN 978-605-288-365-5. 
  • Kulağuz, Bülent Nuri (1997). Muş ve Çevresindeki Türk mimari eserleri (yüksek lisans). Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji ve Sanat Tarihi Anabilim Dalı. 
Özel
  1. ^ Yuca 2018, s. 65.
  2. ^ Arğun, Şaban; Yuca, İrşah Sami (Nisan 2019). "Muş Bulanık Mollakent/Mellekend Medresesi'nden bir âlim portresi: Şeyh İhsan-ı Mellekendî'nin hayatı ve icâzatnâmesi". e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 11 (1): 150-170. ISSN 1308-9633. 24 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2024. 
  3. ^ Kulağuz 1997, s. 61.
  4. ^ Evren, Adil (1997). "Bulanık, Abri (Esenlik) ve Mollakent köylerinde bir araştırma". Türk Etnografya Dergisi (70): 1-24. 25 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2024. 
  5. ^ Kulağuz 1997, ss. 61, 63.
  6. ^ Kulağuz 1997, ss. 60-63.
  7. ^ Kulağuz 1997, s. 60.
  8. ^ Kulağuz 1997, s. 62.
  9. ^ Kulağuz 1997, ss. 62-63.
  10. ^ Asna, İbrahim Burçin (Bahar 2018). "Melekend/Mollakent Medresesi'nde eğitim hayatı ve mimari". Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi. 3 (1): 327-348. doi:10.21733/ibad.399927.