Metakarpal kemikler

Kemik: Metakarpallar

Sol elin palmar tarafındaki metakarpal kemikler (kırmızı)

Latince	Os metacarpale
Başlangıcı	Karpal kemikler
Tutunduğu yer	Proksimal falankslar
Eklemleri	Karpometakarpal, intermetakarpal ve metakarpofalangeal eklemler
MeSH	D050279

Metakarpal kemikler veya tarak kemikleri, insan el iskeletinde parmak kemikleri ile karpal kemikler arasında yer alan kemikler. Metakarpal kemikler ayaktaki metatarsal kemiklere benzerdir.

Yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Metakarpallar, distal karpal kemiklerde başlarlar. Periferik metakarpallar (başparmak ve serçe parmağınkiler) palmar oluğun kenarlarını oluşturur ve bu konkavlığı derinleştirirler. Endeks metakarpal (orta parmağınki) en sıkı sabitlenmiş metkarpalken, başparmak metakarpalının trapeziumla eklemi olup, diğer metakarpallardan bağımsız olarak hareket edebilir. Orta metakarplar, iç içe kilitlenen kemik elementleri ile karpal kemiklere sıkıca bağlıdır. Yüzük parmağı metakarpalı biraz daha hareketlidir, beşinci metakarpal ise yarı bağımsızdır.^[1]

Her metakarpal kemik bir şaft ile distal/dijital uçtaki kafa (parmaklara yakın) ve proksimal/karpal uçtaki taban (bileğe yakın) olmak üzere iki ekstremiteden oluşur.

Eklemler[değiştir | kaynağı değiştir]

Metakarpofalangeal eklemlerin yanı sıra, metakarpal kemikler karpometakarpal eklemler ile şu şekilde artiküledir:

Birinci metakarpal ile trapezium
İkinci metakarpal ile trapezium, trapezoideum, capitatum ve üçüncü metakarpal
Üçüncüsü ile ikinci ve dördüncü metakarpallar
Dördüncüsü ile hamatum, üçüncü ve beşinci metakarpallar
Beşincisi ile hamatum ve dördüncü metakarpal

Sol elin karpometakarpal eklemleri. Başparmak solda.
Sol elin karpometakarpal eklemleri. Başparmak solda.

Bağlanan kaslar[değiştir | kaynağı değiştir]

Extensor carpi radialis longus/brevis: Her ikisi de ikinci metakarpalın tabanına bağlanır; bilekte ekstensiyon ve radyal fleksiyondan sorumludur.

Extensor carpi ulnaris: Beşinci metakarpalın tabanına bağlanır; bileğin parmaklar fleksiyon halindeyken sabit tutulması ve uzatılması ile ulnar fleksiyonuna yardımcı olur.

Abductor pollicis longus: Birinci metakarpalın tabanına ve trapeziuma bağlanır; Ön düzlemde başparmağı abdükte eder; karpometakarpal eklemde ise başparmağı flekse eder.

Opponens pollicis: Birinci metakarpala bağlanır ve fleksiyona uğratır.

Opponens digiti minimi: Beşinci metakarpalın medial yüzeyine bağlanır; karpometakarpal eklemde metakarpal V'yi flekse eder ve avuç içini derinleştirir.^[2]

Metakarpallar sarı, kas bağlanma bölgeleri kırmızı ile gösterilmiştir. Sol el, ön (palmar) görünüm.
Metakarpallar sarı, kas bağlanma bölgeleri kırmızı ile gösterilmiştir. Sol el, arka (dorsal) görünüm.

Tıbbi önem[değiştir | kaynağı değiştir]

Kısalık[değiştir | kaynağı değiştir]

Dördüncü ve beşinci metakarpal kemiklerde psödohipoparatiroidizm ve psödopsödohipoparatiroidizm durumlarında yaygın olarak kısalma meydana gelir. Kişide normal bir beşinci metakarpal ile kısalmış bir dördüncü metakarpalın bulunması Turner sendromuna işaret edebilir. Ayrıca kısa metakarplar (özellikle dördüncü metakarpal) Nevoid bazal hücreli karsinom sendromunun bir belirtisidir.

Kırık[değiştir | kaynağı değiştir]

Metakarpalın boyun kısmı boksör kırıklarının görüldüğü yaygın bir konumdur.

Diğer hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dört üyeli omurgalılarda, metakarpallar ön ayakların bir parçasını oluşturur ve ayak parmaklarına uygun olarak sayıca azalır. Parmakları üzerinde yürüyen ve toynaklı hayvanlarda, metakarpallar büyük ölçüde uzun ve güçlendirilmiş bir yapıya sahip olup, hayvanların uzuvlarına ek bir segment oluşturur. Bu hayvanın tipik olarak hızını artırır. Hem kuşlarda hem de yarasalarda, metakarpallar kanadın bir parçasını oluşturur.

Ek resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sol elin metakarpusu
Sağ elin röntgen resmi
Çoklu metakarpal kırıkları
Bebek sol elinin röntgen resmi
8 haftalık insan embriyo elinin mikro-radyografisi
Sağ el. Derin diseksiyon. Anterior (palmar) görünümü.
Sağ el. Derin diseksiyon. Posterior (dorsal) görünüm.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Tubiana et al 1998, p 11
^ Saladin, Kenneth S. "Capt. 10." Anatomy & Physiology: the Unity of Form and Function. Dubuque: McGraw-Hill, 2010. 361-64. Print.

Tubiana, Raoul; Thomine, Jean-Michel; Mackin, Evelyn (1998). Examination of the Hand and Wrist. Taylor & Francis. ISBN 1-85317-544-7. 29 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.

[Tubiana-11-1] Tubiana et al 1998, p 11

[2] Saladin, Kenneth S. "Capt. 10." Anatomy & Physiology: the Unity of Form and Function. Dubuque: McGraw-Hill, 2010. 361-64. Print.

[1]

[2]